ITanalyze

دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا برای چندمین بار از شبکه های اجتماعی انتقاد کرده و مدعی شده که از نزدیک در حال نظارت بر آنها بوده و عملکردشان را زیر نظر دارد.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از یاهونیوز، این حمله جدید پس از ان اتفاق می افتد که فیس بوک دسترسی برخی چهره ای تندروی حامی ترامپ را به حساب کاربریشان در این شبکه اجتماعی مسدود کرده است. این رویداد در شبکه اجتماعی اینستگرام هم رخ داده است.

ترامپ طی روزهای جمعه و شنبه با ارسال توئیت هایی در این زمینه اقدام فیس بوک در این زمینه را سانسور شهروندان آمریکایی در پلاتفورم های شبکه های اجتماعی دانسته است.

وی قبلا هم بارها گفته بود که شبکه های اجتماعی نسبت به احزاب محافظه کار و جمهوری خواهان مغرضانه عمل می کنند. این در حالی است که فیس بوک و شرکت های مشابه بارها این مساله را رد کرده اند.

از جمله شخصیت های راست گرای تندرویی که حساب های کاربریشان در فیس بوک مسدود شده، می توان به پل نلن، میلو یانوپولوس، لورا لومر و پل جوزف واتسون اشاره کرد. حساب کاربری سایت اینفووارز نیز که اطلاعات خاصی را بر مبنای تئوری توطئه در مورد جنگ افروزی های دولت آمریکا منتشر می کرد، در فیس بوک مسدود شده است.

یکی از شخصیت هایی که ترامپ از بسته شدن حساب کاربریشان در فیس بوک به شدت اظهار نارضایتی کرده جیمز وود بازیگر هالیوود است که قبلا حساب وی در توئیتر هم قفل شده بود. ترامپ در توئیت خود وودز را محافظه کاری قوی ولی مسئول معرفی کرده که برخورد با او بسیار ناعادلانه است.

نبود قوانین درباره محتوای شبکه های اجتماعی به مشکلی بزرگ در هند تبدیل شده است. اکنون دولت این کشور با قانونگذاری و حتی شکایت به دادگاه ها سختگیرانه تر با شبکه های اجتماعی برخورد می کند.

به گزارش خبرگزاری مهر، هند کشوری در حال توسعه با جمعیتی حدود یک میلیارد نفر است. در سال ۲۰۱۸ میلادی تعداد کاربران اینترنت در این کشور از مرز نیم میلیارد نفر گذشت. این در حالی است که بیش از ۹۷ درصد صاحبان موبایل به اینترنت دسترسی دارند. همچنین مؤسسه Kantar IMRB نیز تخمین می‌زند در سال ۲۰۱۹ میلادی تعداد کاربران اینترنت در هند به ۶۲۷ میلیون نفر برسد. چنین حجمی از کاربران نشان دهنده بازار بزرگ و وسیعی برای فعالیت شرکت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی است. فعالیتی که اکنون به نقطه‌ای حساس رسیده و مشکلاتی را ایجاد کرده است. گسترش اخبار جعلی، انتشار محتوای ترویج کننده خشونت، هرزنگاری و محتوای اعتیاد آور از جمله مواردی است که سبب شده دولت هند تصمیم به قانونگذاری در این باره بگیرد.

 

انتشار اخبار جعلی و ترویج خشونت از طریق واتس اپ

نشریه Nikkei Asian Review در این باره می‌نویسد: «انتخابات پارلمانی هند از ۱۱ آوریل آغاز شده و تا ۱۹ ماه می ادامه می‌یابد. در این رویداد که بزرگترین انتخابات مجلس نیز لقب گرفته، میلیون‌ها هندی به پای صندوق‌های رأی می‌روند. هرچند این رویداد کاملاً سیاسی است اما به یک نگرانی مهم برای شرکت‌های بزرگ فناوری و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده است. زیرا بیم از دخالت شبکه‌های اجتماعی در انتخابات هند همچنان وجود دارد.

بیم از اختلال در انتخابات هند فقط یک روی سکه است. تابه حال اخبار جعلی و محتوای ترویج کننده خشونت در این کشور نیز مشکلاتی را به وجود آورده است. سال گذشته کاربران شبکه‌های اجتماعی ویدئو و پیام‌های ساختگی را منتشر کردند که به قاچاق کودکان و حلقه اعضای قاچاق اعضای بدن مربوط بود. این اطلاعات نادرست به شورش و خشونت‌هایی در سراسر هند منجر شد.

این فقط گوشه‌ای از مشکلاتی است که شبکه‌های اجتماعی در غیاب قوانین جامع در هند به وجود آورده‌اند. درهمین راستا این شرکت‌ها و شبکه‌های اجتماعی از هم اکنون تحت فشار هستند تا اخبار جعلی را کنترل کنند. با این وجود اقدامات مقامات و شرکت‌های فناوری برای کنترل شبکه‌های اجتماعی چندان مؤثر نبوده است. اخبار جعلی، تبلیغات، محتوای تبعیض آمیز همچنان در پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی مانند فیس بوک، توئیتر و واتس اپ منتشر می‌شود. تحقیقی در این اواخر نشان داد از هر دو شرکت کننده در تحقیق یک نفر اخبار جعلی در انتخابات دریافت کرده است. بیشتر این اخبار در فیس بوک و واتس آپ منتشر شده‌اند.»

 

ادامه فعالیت شبکه‌های اجتماعی در هند مشروط می‌شود

تمام این رویدادها سبب شده است که هند به تکاپو بیفتد تا قوانینی را برای نظارت بر محتوای واتس اپ، فیس بوک، توئیتر و شبکه‌های اجتماعی دیگر تصویب کند.

راوی شانکار پراساد، وزیر فناوری اطلاعات هند در فوریه ۲۰۱۹ میلادی اعلام کرد دولت این کشور قبل از نهایی شدن قوانین مربوط به نظارت بر شرکت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی مشاوره‌های طولانی با سهامداران شرکت‌های بزرگ درباره حفاظت از اطلاعات کاربران داشته است. هرچند او بازه زمانی مشخصی برای اجرای قوانین ارائه نکرد اما بیانیه او نشان داد دولت سعی در مدیریت اینترنت و محتوای آن دارد.

درهمین راستا در دسامبر ۲۰۱۸ میلاد دولت جلسه‌هایی درباره طرح اولیه لایحه‌ای برای قانونمند کردن اینترنت و شبکه‌های اجتماعی برگزار کرد. طبق قوانین پیشنهادی پلتفرم‌های اجتماعی باید محتوای غیر قانونی که حاکمیت و یکپارچگی هند را تحت تأثیر قرار می‌دهد حذف کنند.

همچنین در حال حاضر طبق قوانین فناوری اطلاعات هند شبکه‌های اجتماعی مسئول محتوایی نیستند که افراد در پلتفرم‌های اجتماعی منتشر می‌کند اما آنها باید محتوای حساس را طی ۳۶ ساعت پس از رصد حذف کنند.

این در حالی است که قوانین جدید با هدف گسترش الزامات قانونی پلتفرم‌ها در قبال محتوا و مجبور کردن اپلیکیشن ها به حذف محتوای غیر قانونی طی ۲۴ ساعت ارائه می‌شوند. علاوه بر این موارد قوانین جدید الزامات و شروط بیشتری را برای ادامه فعالیت شبکه‌های اجتماعی در هند تعیین خواهد کرد.

علاوه بر آنکه دولت هند از مردم درخواست کرده در این باره اظهار نظر کنند، برای تنظیم این قوانین با مدیران شبکه‌های اجتماعی و مدیران ارشد شرکت‌هایی مانند گوگل و یاهو و همچنین سازمان‌های صنعتی هند مانند بنیاد اینترنت و مخابرات این کشور نیز بحث و گفتگو داشته است.

 

قوانین سخت در انتظار اپلیکیشن ها

به نوشته اکونومیک تایمز، به هرحال طبق قوانین جدید شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن های بازی باید خود را با قوانین فناوری اطلاعات در هند هماهنگ کنند. شرکت‌هایی مانند فیس بوک، یوتیوب، و اپلیکیشن های چینی تیک تاک و بی نگو لایو حتی در آینده با قوانین سخت‌تری روبرو خواهند شد. در حالی که در هند بحث و گمانه زنی درباره قوانین پیشنهادی جدید ادامه دارد و منتظر شفاف سازی اصلاحات دستورالعمل‌هایی برای پلتفرم‌های فناوری است، مقامات درباره محتوای مخرب برخی اپلیکیشن ها به دادگاه‌ها مراجعه می‌کنند.

یکی از مقامات ارشد وزارت الکترونیک و فناوری ارتباطات می‌گوید: دادگاه‌ها خلأ موجود در این بخش را پوشش می‌دهند و این نکته خوبی است.

البته مقامات معتقدند تا زمان نهایی شدن قوانین برخی خلأها همچنان باقی می‌مانند.

اپلیکیشن هایی مانند تیک تاک و بی نگو لایو به کودکان و نوجوانان اجازه می‌دهند تا از پلتفرم ویدئوهای کوتاه استفاده کنند. این اپلیکیشن ها متهم هستند که محتوای هرزنگارانه را به طور مستقیم منتشر کرده‌اند. در نتیجه دادگاه عالی «مدرس» ممنوعیتی موقت بر دانلود تیک تاک وضع کرده است.

در ایالت گجرات هند نیز چند منطقه اپلیکیشن بازی موبایل PUBG را ممنوع کرده‌اند زیرا برای نوجوانان اعتیاد آور است.

این درحالی است که مدیر ارشد استراتژی تیک تاک در هند می‌گوید: ما ۶ میلیون ویدئو را حذف کردیم که برخلاف قوانین و راهنماهای تیک تاک بودند. تیم ناظران ما در ۲۰ کشور و منطقه از جمله هند مستقر هستند. البته فیس بوک، گوگل، واتس اپ و تنسنت ( مالک PUBG) به ایمیل نشریه اکونومیک تایمز در خصوص اقدامات در نظر گرفته شده برای قانونمند کردن محتوای پلتفرم هایشان هیچ پاسخی نداده‌اند. از سوی دیگر در ماه مارس ۲۰۱۹ میلادی فیس بوک، واتس اپ و گوگل توئیتر با نخستین قوانین داوطلبانه هند برای حذف محتوای مشکل ساز موافقت کردند.

در این میان کارشناسان معتقدند چنین نظارت‌هایی بر شبکه‌های اجتماعی در هند در آینده افزایش می‌یابد. همچنین آنها معتقدند قوانین باید روی محتوای غیر قانونی این پلتفرم‌ها تمرکز کنند.

آنیرود راستوگی مؤسس شرکت Ikigai Law می‌گوید: به طور حتم در سراسر جهان بحث و گمانه زنی بیشتری درباره پلتفرم‌های دیجیتال و قانونمند کردن آنها به وجود می‌آید.

نهاد مسئول حریم شخصی کانادا روز گذشته اعلام کرد فیس بوک را به علت سهل انگاری و بی توجهی در رسیدگی به اطلاعات شخصی به دادگاه خواهد کشاند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسین ایج، کانادایی‌ها بر این باورند که فیس بوک با سهل انگاری خود موجب شده تا اطلاعات شخصی کاربران این شبکه اجتماعی برای پیشبرد اغراض و مقاصد سیاسی مورد بهره برداری قرار بگیرد.

در گزارشی که در این زمینه به طور مشترک توسط دانیل ترین کمیسیونر حریم شخصی کانادا و پژوهشگران دانشگاه بریتیش کلمبیا تهیه شده، به کم کاری‌ها و بی توجهی‌های فیس بوک به طور مفصل پرداخته شده است. در گزارش مذکور توصیه شده که به منظور حفاظت از شهروندان کانادا در برابر بی توجهی‌های فیس بوک ضروری است قوانین سختگیرانه‌تری در این کشور وضع شود.

فیس بوک در واکنش مدعی شده که نتیجه این تحقیقات را جدی می‌گیرد و امیدوار است به توافقی با مقامات کانادایی دست یابد. پیش از این رگولاتوری ایرلند هم به علت افشای کلمات عبور صدها میلیون نفر از کاربران فیس بوک تحقیقاتی را در مورد این شرکت آغاز کرده بود.

در همین حال پلیس کانادا هم در حال تحقیق در این زمینه است که چگونه فیس بوک به شرکت کمبریج آنالیتیکا اجازه داده تا از اپلیکیشنی برای دسترسی به اطلاعات شخصی کاربران و استفاده و تحلیل آنها بهره بگیرد.

شرکت یادشده در ایام برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا از این داده‌ها برای بررسی احتمال پیروزی ترامپ بهره گرفته بود.

دولت انگلیس قصد دارد با وضع قوانین جدید و جریمه بر سیطره شرکت های بزرگ فناوری و شبکه اجتماعی بر اینترنت پایان دهد. در نتیجه فشار دولت این کشور بر شبکه اجتماعی هر روز بیشتر می شود.

به گزارش خبرگزاری مهر به، به نظر می‌رسد دولت انگلیس یکی از نخستین کشورهایی باشد که با اقدامی قاطع سعی دارد بر سیطره بی حد و حساب شبکه‌های اجتماعی و شرکت‌های فناوری بر فضای آنلاین پایان دهد.

در همین راستا نشریه نیویورک تایمز در گزارشی به این موضوع پرداخته است. طبق این گزارش در اوایل ماه آوریل، انگلیس قوانین پیشنهادی جدیدی برای نظارت بر اینترنت و مبارزه با گسترش خشونت، محتوای افراط گرایانه، اخبار جعلی و محتوای خطرناک برای کودکان ارائه کرده است. این پیشنهاد یکی از تهاجمی‌ترین اقدامات در جهان برای کنترل محتوای مخرب در شبکه‌های اجتماعی و فضای آنلاین به شمار می‌آید.

این درحالی است که فشار سیاسی انگلیس بر شبکه‌های اجتماعی فیس بوک، یوتیوب، و توئیتر هر روز بیشتر از گذشته می‌شود.

«ترزا می» نخست وزیر انگلیس نیز از طرح جدید پشتیبانی می‌کند. این طرح به طور رسمی فیس بوک، گوگل و پلتفرم‌های بزرگ اجتماعی دیگر را هدف گرفته است. قانونگذاران معتقدند این پلتفرم‌ها سودآوری و گسترش را بر محدود کردن محتوای مخرب ترجیح می‌دهند.

 

سازمان قانونی ناظر بر اینترنت

اما این فقط بخشی از ماجرا است. دولت انگلیس خواهان یک سازمان قانونی ناظر بر اینترنت است که قدرت اعمال جریمه و مسدود سازی دسترسی به سایت‌ها در صورت لزوم را داشته باشد. چنین سازمانی می‌تواند مدیران ارشد شبکه‌های اجتماعی و شرکت‌های فناوری را شخصاً مسئول انتشار محتوای مخرب در پلتفرم‌ها اعلام کند.

به هرحال دولت انگلیس فهرستی از موضوعاتی را تهیه کرده که شرکت‌ها باید بر آنها نظارت کنند و در غیر این صورت با جریمه و مجازات‌های دیگر روبرو می‌شوند. در این فهرست مطالب مرتبط با حمایت از تروریسم، در کنار آن مطالب خشن، مشوق خودکشی، اخبار جعلی، باج گیری سایبری و مطالب نامناسب برای کودکان دیده می‌شود.

این قوانین بر شبکه‌های اجتماعی، فروم های گفتگو، پیام رسان ها و موتورهای جستجو اعمال می‌شود.

از سوی دیگر می در بیانیه‌ای گفت: «اینترنت می‌تواند به طور معجزه آسا افراد را در سراسر جهان به یکدیگر متصل کند. اما شرکت‌های فعال در این حوزه مدتی طولانی است که هیچ اقدامی برای محافظت از کاربران خود به خصوص کودکان و جوانان انجام نمی‌دهند.»

می با ارائه این لایحه آن‌هم در حالی که موعد خروج انگلیس از اتحادیه اروپا بسیار نزدیک است، نشان داد قانونگذاری اینترنت یکی از اولویت‌های اصلی دولت این کشور است.

از سوی دیگر جرمی رایت وزیر دیجیتال انگلیس می‌گوید: عصری که در آن شرکت‌های آنلاین خودشان قانون تعیین می‌کردند به پایان رسیده است. اقدامات داوطلبانه شرکت‌های این صنعت برای کنترل تأثیرات مخرب آنلاین کافی نبوده است.

این طرح نخستین گام در فرایند طولانی تصویب یک قانون است. طی ماه‌های آتی توصیه‌های مختلف در این باره مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

 

لزوم قانونگذاری بر اینترنت جدی تر شده است

البته این بحث مختص انگلیس نیست، در سراسر جهان دولت‌ها بحث و گمانه زنی‌های وسیع‌تری درباره کنترل اینترنت و همچنین اقدامات لازم برای محدود کردن شرکتهای متولی شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهند.

در حقیقت اقدامات نظارتی در انگلیس و بقیه نقاط جهان، نشان دهنده ظهور عصر جدیدی برای اینترنت است. دموکراسی‌های غربی به طور کلی از قانونگذاری درباره اینترنت اجتناب می‌کردند. اما همزمان با بیشتر شدن شواهد مبتنی بر عواقب مخرب محتوای آنلاین که به خشونت، تقلب در انتخاب، گسترش ایدئولوژی‌های مخرب منجر شد، اکنون آماده‌اند با این روند مقابله کنند

در همین راستا دولت‌ها برای محافظت کاربران اینترنتی خود قوانین جدیدی را درباره «ماهیت ارتباط آنلاین مورد قبول» تعریف می‌کنند. در این میان رویدادهای متعددی تأثیرگذار بوده‌اند. یکی از این رویدادهای مؤثر قتل عام ۵۰ مسلمان در ۲ مسجد در نیوزلند بود. این رویداد اهمیت قانونگذاری در فضای آنلاین را به رخ دولت‌ها کشید.

یکی دیگر از دولت‌هایی که لزوم قانونگذاری در این خصوص را جدی گرفت، سنگاپور است. در اواخر ماه مارس سنگاپور نیز لایحه‌ای را برای کنترل اخبار جعلی در شبکه‌های اجتماعی ارائه کرد.

در مقابله با این اقدامات، شرکت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی سعی کرده‌اند قوانین خود را سخت‌تر کنند و هزاران نیروی انسانی جدید استخدام کرده‌اند تا محتوای خطرناک را کنترل کنند. اما روزانه میلیاردها محتوای خطرناک در فیس بوک، اینستاگرام و یوتیوب منتشر می‌شود و مشخص کردن محتوای خطرناک نیز کار ساده ای نیست.

نتایج یک بررسی جدید نشان می‌دهد، بزرگسالان آمریکایی روزانه بیش از 6 ساعت و نوجوانان 12 تا 19 سال 8 ساعت در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند.

به گزارش فارس به نقل از دیلی‌میل، نتایج یک بررسی جدید نشان می‌دهد، بزرگسالان آمریکایی روزانه بیش از 6 ساعت در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند. 

داده‌های منتشر شده حکایت از آن دارد که این نرخ برای نوجوانان 12 تا 19 سال 8 ساعت در روز و حتی بیشتر است. 

محققان این پژوهش دریافتند، نرخ نشستن‌های افراد برای بررسی شبکه‌های اجتماع افزایش یافته و این در حالیست که نشستن مداوم سلامتی افراد را تهدید می‌کند و منجر به بروز بیماری‌های گسترده‌ای می‌شود. 

مطالعات قبلی نشان داده است که نشستن بیش از حد خطر ابتلا به چاقی، بیماری‌های قلبی، دیابت و حتی برخی از سرطانها را افزایش می‌دهد.

این پژوهش توسط یک تیم از دانشگاه واشنگتن صورت گرفته و تأیید می‌کند در پی افزایش حضور نوجوانان در فضای مجازی، بیماری‌های اختلال روان و مشکلاتی نظیر چاقی و بیماری‌های قلبی و عروقی به میزان قابل توجهی در آنها افزایش یافته است.

در‍ پی بمبگذاری در سریلانکا دولت این کشور تمام شبکه های اجتماعی از جمله فیس بوک، واتس اپ و اینستاگرام را مسدود کرده است. هدف از این اقدام جلوگیری از انتشار اخبار جعلی اعلام شده است.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بی بی سی، مدت زمان کوتاهی پس از بمب گذاری در سریلانکا، اخبار جعلی به طور فراگیر در شبکه‌های اجتماعی این کشور منتشر شد. در همین راستا دولت در اقدامی تمام شبکه‌های اجتماعی را مسدود کرده است.

به طور دقیق دولت سریلانکا برای جلوگیری از انتشار اخبار جعلی فیس‌بوک، واتس اپ، اینستاگرام، یوتیوب، اسنپ چت و وایبر را ممنوع کرده است. هنوز مشخص نیست این ممنوعیت چه زمان رفع می‌شود.

از سوی دیگر این اقدام در زمانی انجام می‌شود که شبکه‌های اجتماعی برای کنترل گسترش اخبار جعلی در تقلا هستند.

روز یکشنبه بیش از ۳۰۰ نفر در عملیات بمب گذاری در کلیسا و هتل‌ها جان باختند. «رانیل ویکرماسینگه‌» نخست وزیر سریلانکا از مردم درخواست کرد تا از انتشار اخبار تأیید نشده خودداری کنند.

پس از این درخواست ممنوعیت بر شبکه‌های اجتماعی این کشور اعمال شد. دولت نیز اعلام کرده ممنوعیت مذکور موقت است اما تا زمان تکمیل تحقیقات ادامه می‌یابد. از سوی دیگر چنین اقدامی در سریلانکا بی سابقه نیست. سال گذشته پس از آنکه پست‌هایی در فیس‌بوک منجر به خشونت‌هایی علیه مسلمانان شد، این شبکه اجتماعی در کشور ممنوع شد.

البته به نظر نمی‌رسد ممنوعیت شبکه‌های اجتماعی سریلانکا توئیتر را تحت تأثیر قرار داده باشد.

گویا این فقط چین نیست که ناشناس بودن کاربرانش را در اینترنت دوست ندارد. زیرا به تازگی دولت اتریش پیش نویس قانونی را معرفی کرده است که در آن شهروندان این کشور بدون نام واقعی قادر به اظهار نظر در فضای مجازی نخواهند بود.
فناوران- به گزارش انگجت، بر اساس این قانون و در صورت تصویب شدن آن، کاربران اتریشی قبل از هر گونه اظهار نظر و گذاشتن کامنت در فضای مجازی به ویژه در وب‌سایت‌های بزرگ باید نام واقعی خود را ثبت کند. البته ناگفته نماند که هم‌اکنون نیز کاربران می‌توانند با نام مستعار یا دروغین در فضای مجازی استفاه کنند و مزاحم کاربران دیگری شوند یا قوانین کشورشان را نقض کنند، مقامات کشورها می‌توانند به آسانی آنها را پیدا کنند. اما از این به بعد در اتریش هر گونه اظهار نظری در فضای مجازی باید با ثبت نام واقعی انجام شود. 
گفتنی است که وب‌سایت‌های با بیش از 100 هزار کاربر ثبت نام شده، با درآمد بالای 500 هزار یورو در سال یا سایت‌هایی که بیش از 50 هزار یورو به عنوان یارانه مطبوعات دریافت می‌کنند، مشمول این قانون خواهند شد. البته وب‌سایت‌های تجارت الکترونیک و همچنین سایت‌هایی که از راه تبلیغات یا ارایه محتوا درآمدزایی نمی‌کنند، شامل این قانون نمی‌شوند. این پیش‌نویس قرار است توسط اتحادیه اروپا تصویب شود و در صورت تصویب، از سال 2020 به صورت اجرایی درخواهد آمد. 
بر اساس این قانون، کاربران می‌توانند نام مستعار در فضای مجازی برای خود انتخاب کنند، اما از آنجا که مشخصات و آدرس واقعی آنها در سیستم ثبت می‌شود، دولت به راحتی می‌تواند در صورت لزوم او را شناسایی کند. 
با وجودی که این پیش‌نویس هنوز به تصویب نرسیده، اما نگرانی‌ها و انتقادات زیادی به همراه داشته است. در واقع، این لایحه برای کاهش عقاید منفی نظیر نفرت‌پراکنی و به منظور پاکسازی فضای مجازی نوشته شده، ولی انتقاداتی در این زمینه وجود دارد. به طور مثال، وب‌سایت‌های جوان و نوپا از این قانون مستثنی هستند و فرصت برای رشد را دارند تا بتوانند کاربران خود را شهربانی کنند، اما اکثر این وب‌سایت‌ها به گروه‌های افراطی و با محتوای نامناسب مرتبطند و تحت تاثیر این قانون قرار نمی‌گیرند.
 نگرانی دیگر در مورد این قانون، اطلاعاتی است که باید کاربران در سایت‌ها قرار دهند. زیرا این سایت‌ها را به معدنی بزرگ و پرمایه برای هکرها تبدیل می‌کند و هکرها با نفوذ به این سایت‌ها به اطلاعات حساس میلیون‌‌ها کاربر دسترسی پیدا خواهند کرد. 

شبکه های اجتماعی در انگلیس با دستورالعمل ها و توصیه های محدودکننده ای مواجهند که به دلیل نگرانی از امنیت کودکان در اینترنت تدوین شده است. در حالی که تمامی طرف های درگیر مساله موافقند که محافظت از کودکان در فضای آنلاین دارای اهمیت فوق العاده ای است، اعلام تدوین دستورالعمل های جدید موجب مجادلاتی بین شرکت های بزرگ شبکه اجتماعی و دولت شده است. شبکه های اجتماعی می گویند که نمی توانند امنیت کامل و بی عیب و نقصی فراهم کنند و دولت نیز تهدید می کند که اگر این شبکه ها به طور داوطلبانه وارد عمل نشوند، در نقش شرکت های اینترنتی تجدید نظر می کند.

 ماجرا از کجا آغاز شد؟
در نوامبر سال 2017 میلادی، دختر نوجوان 14 ساله‌ای به نام مولی راسل خودکشی کرد و خانواده‌اش بعدها دریافتند که مشاهده محتواهای شبکه‌های اجتماعی موجب خشم، افسردگی و اقدام به خودجرحی و سپس خودکشی او شده است. سه ماه پیش هم یان راسل، پدر مولی گفت شک ندارد که اینستاگرام موجب خودکشی فرزندش شده است. او تقصیر را به گردن الگوریتم‌های این پلتفرم انداخت که او را قادر به مشاهده محتواهای آسیب‌رسان کرده بود.

 اما داستان این الگوریتم‌ها چیست؟
بسیاری از شبکه‌های اجتماعی از جمله اینستاگرام، پینترست و یوتیوب، محتواهای خود را به صورت اتوماتیک بر اساس علایق کاربر، اولویت بندی می‌کنند و نمایش می‌دهند. برای مثال کسی که به ویدیوهای آشپزی علاقه‌مند باشد، بیشتر این گونه ویدیوها از سوی شبکه اجتماعی به او پیشنهاد می‌شود یا کسی که به ورزش علاقه نشان دهد، محتوای بیشتری از ورزش به او ارایه می‌شود.
اما همین سیستم می‌تواند جنبه‌های منفی کاربران را تقویت کند. به این ترتیب اگر کسی به دنبال محتوای مربوط به افسردگی یا خودجرحی بگردد، از آن پس پیشنهادهای متعددی در مورد محتواهای مشابه دریافت می‌کند و این مساله او را وارد گردابی خطرناک از محتواهای نامناسب می‌کند.

 اینستاگرام چه اقداماتی انجام داده؟
آدام موسری، مدیر اینستاگرام در شرکت فیس‌بوک، دو ماه پیش گفت که شدیدا از ماجرای مولی متاثر شده و تایید کرده که پلتفرم تحت مدیریت‌اش هنوز آنچنان که باید برای مسالی مثل خودجرحی و خودکشی، راهکار مناسبی ارایه نداده است. موسری گفت که تشویق به قتل و خودجرحی در اینستاگرام ممنوع شده، اما در عین حال تایید کرد که اینستاگرام از این نظر، متکی به کاربران است که در مورد هر محتوا، پیش از فراگیر شدن آن، به شرکت گزارش بدهند. به این معنی که اینستاگرام، پیش از اینکه کاربران چنین محتواهایی را مشاهده و گزارش کنند، از وجود آنها  باخبر نمی‌شود. موسری همچنین قول داد که برای حذف تصاویر و محتوایی که طبق قوانین اینستاگرام ممنوع نیست، اما ممکن است مشاهده آنها آثار زیان‌بار روحی داشته باشد، تلاش بیشتری بکند. 

 دولت چکار می‌خواهد بکند؟
وزرای دولت درباره بازتعریف نقش و مسوولیت شبکه‌های اجتماعی در قبال محتواهایی که روی این پلتفرم‌ها منتشر می‌شود صحبت می‌کنند و به این ترتیب عقیده دارند که با این پلتفرم‌ها از نظر قانونی باید به مثابه ناشران برخورد شود.
پیش‌بینی می‌شود که مارگوت جیمز، وزیر دیجیتال دولت انگلیس طرحی برای مقابله با شرکت‌های‌ شبکه‌های اجتماعی پیشنهاد کند. بر این اساس دولت قوانینی را به اجرا خواهد گذاشت که شبکه‌های اجتماعی را وادار به حذف محتواهای غیرقانونی کند و حفاظت از کاربران را بدون توجه به منافع تجاری، در اولویت قرار بدهد. در همین حال پارلمان نیز مدل دیگری از مقررات را پیشنهاد خواهد کرد. چندی پیش، کمیته علم و فناوری پارلمان بریتانیا به این جمع بندی رسید که شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی باید مکلف به انجام اقدامات قانونی برای حفاظت از سلامت جوانان در زمان استفاده از این پلتفرم‌ها بشوند.
نورمن لمب، رییس این کمیته گفت: شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی، مسوولیتی انکارناشدنی در قبال کاربران جوان دارند؛ اما در ارایه داده‌های مهم و حیاتی در این خصوص به نهادهای آکادمیک، که می‌تواند موجب یافتن راهکارهای مقابله با این محتواهای آسیب‌زننده به جوانان شود، تعلل می‌کنند.

 تاثیر شبکه‌های اجتماعی در افزایش خودجرحی چیست؟
شواهد موجود در این زمینه چندان دقیق نیست.نتایج یک بررسی در بریتانیا نشان می‌دهد که خودجرحی در دختران 13 تا 16 ساله بین سال‌های 2011 تا 2014 میلادی به میزان 68 درصد افزایش یافته است؛ یعنی در دوره‌ای که از آن به عنوان دوره شکوفایی و رشد استفاده از شبکه‌های اجتماعی یاد می‌شود. اما نویسندگان این تحقیق از دانشگاه منچستر، هشدار می‌دهند که برای انتصاب این وضعیت به شبکه‌های اجتماعی به تحقیقات بیشتری نیاز است. این محققان می‌گویند که این بررسی نشان می‌دهد که دختران بیشتر برای حرف زدن دراین مورد آمادگی و تمایل داشته‌اند. تحقیقی دیگر که در دانشگاه آکسفورد انجام شده، می‌گوید که استفاده معقول از این شبکه‌های اجتماعی حتی می‌تواند سودمند باشد. اما استفاده بیش از حد ممکن است آثار منفی اندکی به همراه داشته باشد. 
*الکس هرن ستون نویس گاردین است

(منبع:فناوران)

عضو فراکسیون ولایی مجلس با تاکید بر ضرورت اعتراض وزارت ارتباطات به مسدود کردن حساب کاربری فرماندهان سپاه توسط اینستاگرام، گفت: سکوت دولت، مدیران اینستاگرام را گستاخ‌تر می‌کند.

سیدناصر موسوی‌لارگانی در گفتگو با خبرنگار مهر در واکنش به اقدام اینستاگرام مبنی بر مسدود کردن حساب کاربری برخی از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اظهار داشت: انتظار داشتیم که دولتمردان به ویژه رئیس‌جمهور همانطور که پس از قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست گروه‌های تروریستی از سوی آمریکا موضع‌گیری کرده و این حرکت را محکوم کردند، در برابر این اقدام مدیران اینستاگرام هم سکوت نمی‌کردند.

وی با تاکید بر ضرورت اعتراض وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به این مسئله، ادامه داد: در صورتی که واکنشی از سوی مسئولان ما علیه این اقدامات نشان داده نشود، آنان گستاخ می‌شوند و اقدامات دیگری را علیه کشورمان انجام می‌دهند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس متذکر شد: «مقام معظم رهبری بارها فرمودند که اگر شما یک قدم در برابر دشمن عقب‌نشینی کنید، آن‌ها صدم قدم به جلو می‌آیند» اما متأسفانه برخی از مسئولان این موضوع مهم را مورد توجه قرار نمی‌دهند.

وی با تاکید بر اینکه ما باید در هر زمینه‌ای خودکفا بشویم، گفت: جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب با دشمنی‌های آمریکا و اذنابش مواجه شده است و بر این اساس تکیه بر توان داخلی را سرلوحه خود قرار داد که رعایت این مسئله در زمینه شبکه‌های مجازی هم حائز اهمیت است.

موسوی‌لارگانی با بیان اینکه ما باید الگوی مشخصی برای حاکمیت سایبری خود داشته باشیم، تصریح کرد: ایران باید به صورت جدی در زمینه شبکه‌های اینترنتی و مجازی خودکفا شده و مدیریت این شبکه‌ها را بر عهده گیرد تا دشمنان دیگر نتوانند فشار و تهدیدی را در این زمینه برای کشورمان ایجاد کنند.

 

سکوت وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی

نداشتن استقلال در حاکمیت فضای سایبری کشور یکی از نقاط ضعف فعلی در حوزه فضای مجازی به شمار می‌رود که تحریم حساب کاربری ایرانیان از سوی شبکه‌های اجتماعی نمود بارز آن است.

به گزارش خبرنگار مهر، به رغم آنکه سالهاست موضوع لزوم حاکمیت و حکمرانی بر فضای مجازی به عنوان یکی از مطالبات نظام جمهوری اسلامی ایران مطرح است و بارها نیز این موضوع در شورای عالی فضای مجازی به عنوان بالاترین نهاد سیاست گذاری کشور در عرصه فضای مجازی بررسی شده است، اما شواهد نشان می‌دهد که این سیاست گذاری راه به جایی نبرده و کشور به دلیل عدم استقلال در این فضا، از تصمیم گیری های خارجی، ضربه می‌خورد.

شاهد این ادعا موضوع تصمیم بر محدودیت دسترسی کاربران ایرانی به خدماتی است که هر از چند گاهی کشورها و شرکتهای خارجی به بهانه‌های مختلف در حوزه فناوری اطلاعات و فضای مجازی برای کشور ما به کار می‌گیرند.

محدودیت و حذف دسترسی به اپلیکیشن های ایرانی در فروشگاه اپل برای گوشی‌های آیفون و نیز حذف حساب کاربران ایرانی از شبکه اجتماعی توئیتر از جمله مثالهای بارز است.

این بار نیز طی یک هفته اخیر شبکه اجتماعی اینستاگرام که بیش از ٢۵ میلیون ایرانی عضو آن هستند و بخش اعظمی از پهنای باند کشور ما را به خود اختصاص داده در اقدامی عجیب حذف حساب کاربری شخصیت‌ها و مقامات نظام را در دستور کار خود قرار داده و دلیل آن را عمل به دستورات و قانون آمریکا برای تحریم علیه ایران عنوان کرده است.

تصمیمات یکجانبه در محدودیت علیه ایران در فضای مجازی در حالی رخ می‌دهد که موضوع لزوم مقررات گذاری برای حضور و فعالیت شرکتهای خارجی در کشور به ویژه پیام رسان های موبایلی، بارها در کشور مطرح شده و حتی شورای عالی فضای مجازی مصوبه‌ای برای الزام این شرکت‌ها به استقرار سرورهایشان در ایران دارد.

اما با این وجود به دلیل عدم توجه به این مصوبه و نبود برنامه مشخص کشور در حوزه حاکمیت سایبری، چاره‌ای جز پذیرفتن تصمیمات یکجانبه این کشورها بدون در نظر گرفتن حقوق کاربران ایرانی نیست.

این در حالی است که در پاسخ به این محدودیت‌ها تاکنون از سوی وزارت ارتباطات و نیز مرکز ملی فضای مجازی به عنوان بالاترین نهادهای کشور در سیاست گذاری و اجرای این حوزه، واکنش جدی و عملی اعلام نشده است.

واکنش‌های این ۲ نهاد تنها به اظهارنظر غیر مستقیم در توئیتر و انتشار بیانیه محدود شده است.

محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات در صفحه شخصی خود در توئیتر با یک نقل قول به صورت غیر مستقیم به این اقدام واکنش نشان داد و مرکز ملی فضای مجازی نیز در یک بیانیه این اقدام را محکوم کرد.

پیگیری‌های خبرنگار مهر نیز برای گرفتن پاسخی در این زمینه از مسئولان وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی تا کنون نتیجه‌ای نداشته است.

همچنین هنوز تصمیم جدی برای جلوگیری یا مقابله با اقدامات مشابه، برنامه ریزی عملی برای کاهش وابستگی از سرویسهای فضای مجازی و یا اعلام شروط برای ادامه فعالیت این سرویس دهندگان در کشور، صورت نگرفته است.

 

اینستاگرام میدان انتقام دشمن از کاربران ایرانی

یک کارشناس فضای مجازی با اشاره به آسیب‌های اینستاگرام گفت: مالکان اینستاگرام پس از اینکه کاربر تعداد لایک‌هایش به مرز ۲۲۰ می‌رسد وی را اندازه خودش می‌شناسند.

خبرگزاری مهر؛ گروه جامعه - محسن پورعرب: ایجاد جذابیت بصری یکی از مهمترین تکنیک‌های اپلیکیشن ها برای جذب حداکثری کابران بوده است. به جرأت می‌توان گفت یکی از اپلیکیشن‌های موفق در استفاده از این تکینک، اینستاگرام بوده است. اینستاگرام ۹ سال پیش توسط دو فارغ‌التحصیل دانشگاه استنفورد راه اندازی و معرفی‌اش در فروشگاه اپلیکیشن اپل با این جمله همراه بود: «برای سرعت بخشیدن، ساده و زیبا شدن عکس‌های موبایلی». در آن زمان کسی فکرش را نمی‌کرد که ششم اکتبر ۲۰۱۰ تاریخ تولد اپلیکیشنی باشد که بر اساس آخرین آمار منتشرشده بیش از یک میلیارد عضو فعال داشته باشد.

آمار منتشر شده درباره جایگاه شبکه‌های مجازی نشان می‌دهد در حال حاضر اینستاگرام بعد از فیسبوک و یوتیوب سومین شبکه اجتماعی پرطرفدار دنیا است. اپلیکیشنی که اتفاقاً در ایران با استقبال خوبی رو به رو شده است. جدیدترین آمارها نشان می‌دهد هشتمین کشوری که بیشترین تعداد کاربران را در این اپلیکیشن دارد ایران است بطوری که ۲۴ میلیون کاربر ایرانی یعنی حدود ۳۰ درصد از افراد جامعه از اینستاگرام استفاده می‌کنند. نکته جالب توجه در این رده بندی، فراوانی تعداد کاربران ایرانی نسبت به تعداد کاربران انگلستانی و مکزیکی است.

از این آمار و اعداد که بگذریم، گسترش روز افزون استفاده از اینستاگرام این روزها در جامعه ایران پیامدهای فراوانی را به همراه داشته است. یک جستجوی ساده در اینترنت ثابت می‌کند که این اپلیکیشن در کنار ایجاد فضای متفاوت بصری و جذاب، آسیب‌های ماندگاری را به جا گذاشته است.

هک صفحات شخصی و سو استفاده از تصاویر خصوصی، گرایش جوانان به چرخه مدلینگ، افزایش دوستی‌های مجازی و فریب کاربران با اکانت‌های غیر واقعی، پخش ویدئوهای مستجهن آنلاین، ایجاد صفحات قمار و شرط‌بندی، ترویج پدیده فحاشی‌های گروهی به یک شخص، فروش داروی قاچاق و مواد مخدر، راه اندازی پویش‌های غیر ارزشی و خلاف منافی حاکمیت، انتشار تصاویر و فیلم‌های مشمئز کننده برای افزایش فالوور و … تنها بخشی از آسیب‌های منفی این اپلیکیشن بر جامعه است.

از سوی دیگر، اپلیکیشن اینستاگرام تاکنون نشان داده هرکجا که کاربرانش خلاف اهداف و منافعش فعالیت کنند، پست‌ها یا صفحات آنها را حذف و مسدود می‌کند. نمونه چنین رفتاری را طی سالیان اخیر در رابطه با برخی از کابران ایرانی می‌توان مشاهد کرد. جایی که برخلاف فعالیت آزادانه جریان ضد فرهنگی _اجتماعی جمهوری اسلامی ایران در این شبکه، کاربران ایرانی آزادی عمل نداشته و مورد خشم مدیران این اپلیکیشن واقع شده‌اند.

 

هدف گذاری مالکان اینستاگرام در افزایش آسیب‌ها

در همین باره، حجت الاسلام محمد فروهر کارشناس فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: اینستاگرام شبکه اجتماعی آمریکایی است که از زمان فعالیتش در ایران دو دسته آسیب به همراه داشته است. یک دسته از آسیب‌ها همراه با سیاست گذاری هدفمند و شیطنت است، دسته دیگر آسیب‌های عمومی است که هر شبکه اجتماعی می‌تواند به همراه داشته باشد.

فروهر با اشاره به آسیب‌های دسته نخست، اظهار کرد: زمانی که کاربری در این اپلیکیشن فعال می‌شود، بر اساس سیاست گذاری این شبکه اجتماعی روی ذهن و فکر او کار می‌شود. بر اساس اظهارنظر کارشناسان، افرادی که در اینستاگرام فعالیت می‌کنند بر اساس ۷۰ لایک ابتدایی که انجام می‌دهند مورد شناسایی مدیران و مالکان این شبکه اجتماعی قرار می‌گیرند. اندازه این شناسایی حتی بیشتر از یک دوست ۱۰ ساله کاربر است. کارشناسان معتقدند زمانی که کاربر به مرز ۱۵۰ لایک می‌رسد، اندازه شناسایی مالکان این شبکه اجتماعی به اندازه شناسایی مادر و پدر کاربر می‌شود و به جزئیات اخلاقی کاربر دست پیدا می‌کنند. زمانی که لایک های کاربر به مرز ۲۲۰ می‌رسد اشراف مالکان این شبکه اجتماعی به اندازه شناخت کاربر از خودش است.

وی با بیان اینکه لایک یک تصویر، متن یا ویدئو باور و عقیده کاربر را نشان می‌دهد، افزود: اکثر کاربران بدون در نظر گرفتن این مسئله به لایک و دنبال کردن محتوا در اینستاگرام می‌پردازند که باعث می‌شود شناختی کافی از خودشان در اختیار مدیران و مالکان این شبکه اجتماعی قرار دهند. با این شرایط مدیران و سیاست گذاران این شبکه می‌توانند عملیات روانی ذهن کاربران را ایجاد کنند. بنابراین می‌بینیم که در نخستین اقدام شبکه اجتماعی اینستاگرام چه دام بزرگی را برای کاربران خود پهن کرده است.

 

دشمن در حال انتقام گیری در میدان جنگ نرم است

فروهر با اشاره به سیاست گذاری‌های این شبکه اجتماعی ادامه داد: ما در عرصه جنگ سخت توانسته ایم مقابله خوبی داشته باشیم اما در میدان جنگ نرم متأسفانه به دلیل اینکه میدان در دست دشمن است نتوانسته ایم مقابله به مثلی جدی داشته باشیم و دشمن در حال حاضر برای ما تصمیم گیری می‌کند.

وی با اشاره به دسته دوم آسیب‌ها تصریح کرد: امروز آسیب‌هایی از جانب اینستاگرام در حال ترویج است که شاید از نظر مدیران این شبکه اجتماعی مسئله خاصی نباشد. متأسفانه آسیب انتشار تصاویر و کلیپ‌های مستهجن یکی از مواردی است که به سرعت در حال گسترش است. این در حالی است که حتی پژوهشکده‌های مطرح آمریکایی هم دیدن چنین تصاویر و فیلم‌هایی را مجاز نمی‌دانند. این انتقام سختی است که دشمن به دلیل شکستش در میدان جنگ سخت، در میدان جنگ نرم از ما گرفته است.

 

مصرف ۳۰ درصد اینترنت کشور توسط اینستاگرام

به عقیده فروهر فعالیت آزادانه اینستاگرام در ایران در حالی صورت می‌گیرد که برخی از کشورهای دنیا برای استفاده این اپلیکیشن در کشورشان محدودیت‌ها و قوانینی را در نظر گرفته اند. با این حال این اپلیکیشن نه تنها در جامعه ایران آزادانه فعالیت می‌کند که بلکه خط و نشان هم می‌کشد و کاربران را تهدید به مسدود کردن صفحاتشان می‌کند. با این شرایط ایران حکم یک کاربر در این شبکه اجتماعی را دارد نه یک سیاست گذار!

این کارشناس فضای مجازی همچنین اظهار کرد: طبق آمار پلیس فتا، ۴۳ درصد جرایم حوزه سایبری از بستر تلگرام و اینستاگرام صورت می‌گیرد. با این حال این دو اپلیکیشن همچنان فعال هستند. البته که تلگرام در مقطعی فیلتر شد اما اینستاگرام همچنان آزادانه فعالیت می‌کند. البته فیلترینگ بدون برنامه فایده‌ای ندارد و حکایت تلگرام تکرار می‌شود. باید قبل از فیلتر کردن این اپلیکیشن ها جایگزین مناسبی را برای آنها در نظر گرفت.

وی همچنین به میزان مصرف اینترنت کشور توسط اینستاگرام افزود: حدود ۳۰ درصد از پهنای باند اینترنت کشور توسط این اپلیکیشن مصرف می‌شود. با اینکه چنین خدمتی را به این اپلیکیشن می‌کنیم اما مدیران اینستاگرام حاضر به همکاری با ما نیستند.

وزیر علوم در واکنش به اقدام غیرمنطقی اینستاگرام مبنی بر مسدود کردن صفحات کاربران ایرانی، این شبکه اجتماعی مجازی را ترک کرد.

به گزارش فارس، منصور غلامی وزیر علوم در پستی در صفحه شخصی اینستاگرام خود نوشت: «به دلیل برخورد غیرمنطقی اینستاگرام و اطاعت از دولت امریکا در محدود کردن و مسدود کردن صفحات برخی از کاربران ایرانی، برای مدتی صفحه خودم را غیرفعال می‌کنم. از بابت این از عزیزانی که مطالب من را از طریق این صفحه دنبال می‌کردند پوزش می طلبم؛ به زودی به روش دیگر برای برقراری و حفظ ارتباط اقدام خواهم کرد.»

شبکه اجتماعی توییتر، حساب کاربری رئیس سازمان فضای مجازی سراج را به بهانه مطلب ضدصهیونیستی به حالت تعلیق درآورد.

به گزارش فارس، شبکه اجتماعی توییتر به دلیل اظهار نظر رئیس سازمان فضای مجازی سراج در خصوص صهیونیست‌ها و آدمکشی‌های این رژیم، حساب کاربری وی را معلق کرد.

این مسؤول، در حالی که پس از انتشار مطلب ضدصهیونیستی با این پیام مواجه شده بود که: «توییت شما مغایر با پروتکل‌های توییتر نیست و هیچ‌گونه تخطی در حساب کاربری شما مواجه نشد» اما در نهایت این حساب را به حالت تعلیق در آورد.

معلق شدن حساب کاربری رئیس سازمان فضای مجازی سراج در پی درخواست یک محکوم سیاسی برای ریپورت کردن این حساب رخ داده است.

معاونت امور فضای مجازی دادستانی کل کشور بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی و با هماهنگی بانک مرکزی و پرداخت یاران فیلترینگ سرویس پرداخت در شبکه‌های اجتماعی را در دستور کار قرارد داد.

به گزارش خبرنگار ایبِنا، پیام رسان‌های خارجی علی رغم  محدودیت‌ها،  حذف برخی امکانات توسط مراجع تصمیم گیر و در برخی موارد فیلترینگ، سهم قابل توجهی از میزبانی کاربران در فضای مجازی کشور را به خود اختصاص داده‌اند و همین مسئله باعث شده تا بسیاری از صاحبان کسب و کارها و مشاغل از پیام رسان‌های خارجی به منظور درآمدزایی و فروش محصولات با استفاده از خدمات بانکی و پرداخت تحت فضای  این پیام رسان‌ها استفاده کنند؛ تعداد بسیار زیاد کاربران ایرانی در فضای پیام رسان‌هایی مانند تلگرام باعث شده تا فضای تجارت الکترونیک نیز رشد بیشتری پیدا کند و این پیام رسان راهکاری برای فروش محصولات و تبلیغات باشد که نشان از اهمیت اقتصادی آن دارد.

 

ارائه هرگونه خدمات بانکی به کسب و کارهای فعال در پیام رسان‌های خارجی ممنوع است

در یک سال اخیر مراجع ذی ربط در حوزه فناوری اطلاعات و فضای مجازی بر روی پیام رسان‌های داخلی و رشد و توسعه استفاده از آن‌ها تاکید داشتند که این امر هر چند یک مسئله مهم ملی به شمار می‌رود اما در سایه عدم اعتماد همچنان به نقطه مطلوب رشد نرسیده و برای این امر نیاز است تا ضمن رقابت سالم میان پیام رسان‌های داخلی و خارجی، دیدگاه استفاده کنندگان و اعتماد آن‌ها جلب شود تا این هدف مهم ملی به تحقق برسد؛ پیام رسان‌های خارجی اهمیت اقتصادی و نقش مهمی در تجارت الکترونیک دارند اما ورود پیام رسان‌های خارجی به حوزه خدمات پولی و بانکی از جمله عرضه رمز ارز تلگرام  و ارائه برخی خدمات بانکی توسط چند پیام رسان خارجی زنگ خطری برای مسئولان کشور در زمینه امکان دخالت این پیام رسان‌ها در نظام اقتصادی و بانکی بود که باعث شد تا به محدودیت‌هایی در فضای پیام رسان‌ها ختم شود و مراجع تصمیم گیر از جمله مجلس در طرح ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی به بانک مرکزی در تبصره ماده ۲۱ دستور دهند تا ارائه  هر گونه خدمات پولی و بانکی به کسب و کارهای فعال در پیام رسان‌های اجتماعی خارجی ممنوع است.

 

ممنوعیت استفاده و عرضه رمز ارز توسط پیام رسان‌های خارجی

همچنین مجلس در این طرح تاکید کرد بانک مرکزی موظف است امکان پرداخت بر خط را برای کسب و کارهای مبتنی بر پیام رسان‌های اجتماعی داخلی اثرگذار فراهم  شود که این مسئله پیگیری شد و در حال حاضر برخی خدمات مجاز اعلام شده توسط بانک مرکزی از سوی پیام رسان‌های داخلی در حال ارائه است؛ از سویی دیگر استفاده و عرضه  رمز ارز توسط پیام رسان‌های خارجی در داخل کشور ممنوع بوده و در پیام رسان‌های داخلی مستلزم دریافت مجوز از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بر اساس سیاست‌های شورای عالی پول و اعتبار می‌باشد و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است پس از تصویب در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، فورا نسبت به مسدود سازی امکان  رمز ارز توسط سامانه‌ها و پیام رسان های خارجی اقدام نماید.

 

سرویس پرداخت در شبکه‌های اجتماعی خارجی فیلتر می‌شود

جواد جاوید نیا، معاون امور فضای مجازی دادستان کل کشور چندی پیش در گفت و گویی اعلام کرد که مجلس و شورای عالی فضای مجازی مصوباتی در خصوص خدمات بانکی و پرداخت در حوزه پیام رسان‌های خارجی دارند که بر همین اساس باید باید این خدمات محدود شوند و باید این سرویس لغو و فیلتر شود.

معاون امور فضای مجازی دادستان کل کشور در خصوص فیلترینگ قابلیت پرداخت در شبکه‌های اجتماعی در گفت و گو با خبرنگار ایبِنا درباره رویکرد بانک مرکزی گفت: مدیران سرویس‌های پرداخت یار با هماهنگی مسئولان بانک مرکزی برای توضیحاتی در خصوص خدمات پرداخت در شبکه‌های اجتماعی خارجی در دادستانی حضور پیدا کردند و ما نیز بر اساس مصوبه قانونی بند ۸ ماده ۲ شورای عالی فضای مجازی در زمینه ساماندهی پیام رسان‌های خارجی به آن‌ها تاکید کردیم نباید هیچ گونه خدمات پولی و بانکی بر بستر به هر نحوی حتی با انتشار لیتنک در شبکه‌های اجتماعی خارجی ارائه دهند و این دستور به صورت مکتوب از سوی دادستانی و بانک مرکزی ارسال شد که متاسفانه این مسئله توسط پرداخت یاران پیگیری نشده و در صورت نیاز به زودی دادستانی از بانک مرکزی این موضوع را پیگیری می‌کند تا با کسب و کارهایی که این دستور را اجرا نمی‌کنند، برخورد می‌شود.

 

ابطال مجوز پرداخت یاران در صورت ارائه سرویس مالی در شبکه‌های اجتماعی خارجی

وی تاکید کرد: پرداخت یارانی که دستور فیلترینگ و عدم ارائه سرویس پرداخت در پیام رسان‌های خارجی را اجرا نکنند، با هماهنگی بانک مرکزی سرویس آن‌ها در گام اول فیلتر و در صورت ادامه نحوه دستورالعمل کاری، با هماهنگی بانک مرکزی مجوز آن‌ها باطل خواهد شد و هیچ پرداخت یار و کسب و کاری استثنا نیست چرا که این سرویس به منظور فعالیت‌های کلاهبرداری و استفاده از پول‌های سیاه از جمله قمار و پولشویی استفاده می‌شود.

مقامات فدرال دولت آمریکا تصمیم دارند بر مدیریت مارک زاکربرگ در فیس بوک نظارت کنند. هدف آنان آن است که مدیر ارشد اجرایی شرکت شخصا به عنوان مسئول فاش شدن اطلاعات کاربران شناخته شود.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسوشیتدپرس، قانونگذاران فدرال تصمیم دارند بر ریاست زاکربرگ در فیس‌بوک نظارت کنند.

این در حالی است که در این اواخر کنترل نامناسب اطلاعات شخصی کاربران فیس‌بوک بسیار خبرساز شده است.

به نظر می‌رسد طبق مذاکرات میان فیس‌بوک و مقامات کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (FTC) درباره فاش شدن اطلاعات، قرار است مدیر ارشد اجرایی شرکت شخصاً مسئول شناخته شود.

زاکربرگ بخش اعظم سهام فیس‌بوک را در اختیار دارد و از سال ۲۰۰۴ میلادی آن را مدیریت می‌کند.

در همین راستا واشنگتن پست به نقل از دو منبع آگاه از این مذاکرات، اعلام کرده هدف FTC از محدودیت فعالیت‌های زاکربرگ آن است که به شرکت‌های بزرگ فناوری نشان دهد، این سازمان مدیران مسئول شرکت‌های بزرگ فناوری را شخصاً مسئول هر گونه عدم حفاظت از اطلاعات شخصی کاربران می‌شناسد.

FTC در این باره هیچ اظهار نظری نکرده و فیس‌بوک نیز هنوز به سوالات در این باره پاسخ نداده است.

کمیسیونFTC سال گذشته پس از رسوایی کمبریج آنالیتیکا تحقیقاتی در فیس‌بوک را آغاز کرد.

پارلمان اروپا روز چهارشنبه قانونی را تصویب کرد که براساس آن شرکت های فیسبوک، گوگل و توئیتر در صورتی که محتوای افراط گرایی و تروریستی کاربری را ظرف یک ساعت پس از درخواست مقامات کشورها حذف نکنند، چهار درصد درآمدشان باید جریمه بپردازند.

به گزارش رویترز، این اقدام آن زمان بیشتر پررنگ شد که حادثه حمله تروریستی «برنتون ترنت» تروریست استرالیایی به دو مسجد نیوزیلند به طور مستقیم در صفحه اجتماعی فیس‌بوک پخش شد.
دو مسجد نور و «نوورد» 15 مارس (24 اسفند) هدف حمله تروریستی ترنت قرار گرفت و در جریان این حمله که هنگام اقامه نماز جمعه روی داد، 50 نمازگزار کشته و 48 نفر زخمی شدند.
این قانون با 308 رای موافق، 204 رای مخالف و 70 رای ممتنع به تصویب رسید.
پارلمان اروپا اضافه کرد: شرکت هایی که به صورت هدفمند و به صورت مداوم بخواهند از پایبندی به این قانون سر باز زنند، باید چهار درصد کل درآمد خود را به عنوان جریمه بپردازند.
پارلمان جدید اروپا که 23 تا 26 می آینده ( 2 -5 خرداد) آغاز به کار خواهد کرد، متن این قانون را در مذاکره با کمیسیون اروپا و نمایندگان کشورهای اروپایی نهایی خواهد کرد، اقدامی که احتمالا چند ماه به طول بینجامد.

دادگاهی در روسیه فیس بوک را به علت عدم ارائه اطلاعات مورد نیاز در مورد محل ذخیره سازی داده‌های کاربران روسی این شبکه اجتماعی در داخل خاک این کشور جریمه کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسین ایج، این دادگاه روز گذشته حکم داد که فیس بوک به علت این تخلف باید ۳۰۰۰ روبل معادل ۴۷ دلار امریکا پرداخت کند.

صدور این حکم نشانه‌ای از جدیت روسیه برای وادار کردن شرکت‌های فناوری امریکایی به تبعیت از قوانین داخلی این کشور و ذخیره سازی اطلاعات کاربران روسی بر روی سرورهایی در داخل خاک این کشور است تا از هرگونه سواستفاده از این داده‌ها توسط دولت امریکا جلوگیری شود.

بر اساس قانونی که در سال ۲۰۱۵ به تصویب پارلمان روسیه رسیده، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات شبکه‌های اجتماعی در داخل روسیه ملزم به ذخیره سازی داده‌های کاربران بر روی سرورهای مستقر در روسیه هستند.

روسیه در سال ۲۰۱۶ هم شبکه اجتماعی LinkedIn را به علت عدم نگهداری از داده‌های کاربران روس خود بر روی سرورهای روسی بلوکه کرد.

فیس بوک نماینده‌ای در این دادگاه نداشت و تقاضای تجدیدنظر در این حکم را هم مطرح نکرد. هفته گذشته نیز دادگاهی در روسیه، توئیتر را به همین دلیل ۳۰۰۰ روبل جریمه کرده بود.

بر اساس قوانین کپی رایت جدید اتحادیه اروپا، گوگل و فیس بوک باید تعهدات جدیدی را اجرا کرده و موافقتنامه های جدیدی را در این قاره به امضا برسانند.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از آسین ایج، کشورهای اتحادیه اروپا با تغییر قوانین کپی رایت این قاره بعد از دو دهه موافقت کرده اند و بر همین اساس گوگل موظف به پرداخت مبالغی به ناشران بابت انتشار مطالب آنها از طریق سرویس های خود خواهد بود.

همچنین هم باید مطالب حفاظت شده ای که ناشران تمایلی به انتشار آنها به طور عمومی ندارند را فیلتر کند. این تحول با مخالفت برخی دولت های اروپایی مواجه شده است.

پارلمان اروپا در ماه گذشته با این تغییرات موافقت کرد و هدف از این کار را حفاظت از صنعت چاپ و نشر اروپا به ارزش 915 میلیارد دلار دانست که 11.65 میلیون نفر در آن شاغل هستند.

تغییرات یادشده شرکت های فناوری مانند گوگل، فیس بوک و سایر پلاتفورم های اینترنتی را موظف به عقد قراردادهای جدیدی با نوازندگان، موسیقی دانان، نویسندگان، ناشران و روزنامه نگاران برای استفاده از آثارشان در فضای آنلاین خواهد کرد.

همچنین سایت هایی مانند گوگل، یوتیوب، فیس بوک، اینستگرام و غیره موظف به نصب فیلترهایی برای جلوگیری از آپلود محتوای تحت قانون کپی رایت خواهند شد و در غیر این صورت ممکن است جریمه شوند.

اینستاگرام از این پس به پست هایی که محتوای نامناسب، خشن و هرزنگاری دارند، اجازه انتشار وسیع نمی دهد و در نتیجه کاربران کمتری می توانند آنها را مشاهده کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از تک کرانچ، در اینستاگرام گاهی اوقات مطالب نامناسبی منتشر می‌شود و به نظر می‌رسد این شبکه اجتماعی از امروز به بعد این مطالب را برای کاربران کمتری نمایش می‌دهد.

در همین راستا اینستاگرام اعلام کرده است از گسترش انتشار پست‌هایی که نامناسب هستند اما خلاف قوانین ما نیستند، جلوگیری می‌کند.

این بدان معناست که پستی حاوی خشونت یا آزار نباشد اما از نظر اینستاگرام، هرزنگاری، خشن، اهانت‌آمیز، آزار دهنده یا در کل نامناسب باشد، برای کاربران کمتری نمایش داده می‌شود.

همچنین این نوع محتوا احتمالاً در بخش جستجو (Explore) یا صفحات هشتگ نیز ظاهر نمی‌شود. این روند توانایی تولید کنندگان مطالب برای جذب فالوئر جدید را به شدت می‌کاهد.

به هر حال این خبر بخشی از بیانیه‌های مختلف «یکپارچه سازی» خانواده اپلیکیشن هایفیس‌بوک است که در یک برنامه خبری اعلام شد.

«ویل روبین» مدیر محصولات اینستاگرام برای Discovery در این باره می‌گوید: ما از یادگیری ماشینی برای تعیین نامناسب بودن پست‌های انتشار یافته استفاده می‌کنیم

توییتر در جدیدترین اقدام خود در جهت مقابله با اسپمر و هرزنامه‌نگارها، تعداد حساب‌های کاربری را که هر کاربر می‌تواند در طول یک روز شروع به دنبال کردن آنها کُند را کاهش داد.

به گزارش ایرنا، تا پیش‌ازاین هر آی‌دی کاربری می‌توانست روزانه 1000 حساب کاربری جدید را دنبال که از این به بعد این تعداد به 400 حساب کاربری کاهش پیدا خواهد کرد. هدف از این محدودیت جدید تلاش برای محدودسازی سرعت گسترش دامنه پوشش اسپمرها از طرف تکنیک دنبال کردن و رها کردن (فالو/آن فالو) است. تکنیکی که بر اساس آن اسپمرها ابتدا حساب‌های کاربری مختلف را در تعداد زیاد فالو می‌کنند و پس از مدت مشخصی دوباره آن‌ها را آن فالو خواهند کرد. به‌این‌ترتیب حتی اگر یک‌سوم افراد دنبال شده حساب کاربری مذکور شروع به دنبال کردن حساب کاربری مذکور یا اصطلاحاً فالو بک کنند دامنه مخاطبان این حساب‌های کاربری با سرعتی غیرطبیعی رشد می‌کند.
اکنون توییتر و بسیاری از شبکه‌های اجتماعی دیگر مثل اینستاگرام در تلاش برای محدودیت فعالیت‌هایی ازاین‌دست برای جمع‌آوری غیرطبیعی دنبال کننده و بازنشر گسترده پیام‌های جعلی از طریق این دامنه نفوذ هستند. این در شرایطی است که همین حالا هم شرکت‌های فراوانی در فضای مجازی سرویس‌های متنوعی را برای انجام خودکار فالو/ آن فالو و جذب لایک به کاربران شبکه‌های اجتماعی مختلف ارائه می‌کنند.
توییتر سال میلادی کنونی را ابتدا با غیرفعال کردن بسیاری از این سرویس‌ها و برنامه‌های غیرمجاز که از قوانین این شبکه اجتماعی تخطی کرده بودند شروع کرد. سپس به سراغ اسپمرها رفت و با محدودسازی فعالیت‌های مشکوک برای گسترش دامنه مخاطبان تلاش خود را برای مقابله با اسپمرها وارد فاز تازه‌ای کرد. بااین‌حال اقدام جدید توییتر هم همچنان منتقدان خاص خودش را دارد. مثلا اینکه اصلا چرا این محدودیت از 1000 به 400 نفر رسیده آن‌هم درحالی‌که برای یک فرد معمولی حتی دنبال کردن صد کاربر جدید در طول یک روز نیز خیلی طبیعی و آسان نیست. این‌گونه که توییتر می‌گوید علت عدم کاهش این محدودیت به زیر این تعداد تلاش برای راضی نگه‌داشتن شرکت‌ها و کسب‌وکارهای کوچکی است که فعالیت‌های متنوعی در شبکه‌های مجازی دارند.
باید اشاره کرد که نتیجه کوتاه‌مدت این اقدامات علاوه بر محدودسازی اسپمرها می‌تواند به کاهش تعداد کاربران جدید و فعال این شبکه اجتماعی نیز منجر شود.

بسیاری از کشورهای اروپایی فشارهای خود را بر روی فیس بوک و گوگل و دیگر شرکت‌های فناوری امریکایی تشدید کرده‌اند تا آنها برای بلوکه کردن محتوای نامناسب به طور جدی‌تر اقدام کنند.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از یاهونیوز، شبکه های اجتماعی آمریکایی در زمینه مسدود کردن محتوای نژادپرستانه، تروریستی و حاوی هرزه نگاری چندان فعال نیستند و در این زمینه جدیت کافی به خرج نمی دهند. لذا دولت های کشورهای مختلف جهان، آنها را برای حل این مشکل زیر فشار گذاشته اند.

انگلیس از جمله کشورهایی است که با تصویب قانون جدیدی قصد دارد مدیران شبکه‌های اجتماعی را که محتوای مذکور را پاک نکنند به پرداخت جریمه نقدی یا فیلترشدن سایت هایشان محکوم کند.

از سوی دیگر یک کمیته تخصصی در پارلمان اروپا به دنبال آن است که قانونی را به تصویب برساند که به موجب آن هر شرکت اینترنتی تنها یک ساعت وقت دارد تا مطالب نامناسب و دارای محتوای تروریستی را پاک کند و در غیر این صورت به پرداخت جریمه نقدی محکوم می شود. میزان این جریمه می تواند به میلیاردها دلار برسد.

وزیر کشور انگلیس در این زمینه تصریح کرده که ما شرکت های اینترنتی را به پاک کردن محتوای نامناسب موجود در آنها مجبور خواهیم کرد. استرالیا، نیوزلند و برخی کشورهای اروپایی دیگر نیز به دنبال اقدامات مشابهی در این زمینه هستند.

 

مقابله قانونی انگلیس با ادامه فعالیت نرم افزارهای اجتماعی

در پی افزایش آسیب های اجتماعی در انگلستان بر اثر استفاده از فضای مجازی، دولت بریتانیا اقدام به مقابله قانونی برای محدودیت ادامه فعالیت نرم افزارهای اجتماعی در این کشور شد.

به گزارش خبرنگار مهر به نقل از گاردین، در پی افزایش سو استفاده از کودکان، حملات تروریستی و آسیب‌های اجتماعی در بریتانیا، دولت این کشور اقدام به مقابله قانونی با نرم افزارهای اجتماعی فعال در فضای مجازی کرد.

پلیس بریتانیا و مؤسسات خیریه حمایت از کودکان نیز با موافقت نسبت به وضع این قوانین، خواستار اجرایی شدن آن‌ها شدند.

سو استفاده‌های مختلف از کودکان، هماهنگی برای انجام حملات تروریستی، نمایش محتواهای غیر اخلاقی، تشویق جوانان به خود آزاری و سو استفاده‌های سایبری از اطلاعات کاربران از جمله آسیب‌هایی است که بر اثر استفاده از فضای مجازی به جامعه انگلستان وارد شده است.

طی ۱۵ سال گذشته میزان سو استفاده از کودکان در فضای مجازی رشد بسیاری داشته و از ۱۱۰ هزار کودک در سال ۲۰۰۴ به ۱۸.۴ میلیون کودک آسیب دیده در سال ۲۰۱۷ رسیده است.

به گفته کارشناسان بریتانیا، کودکان این کشور در معرض سو استفاده‌های جنسی از طریق فضای مجازی هستند. به علاوه اعتیاد به فضای مجازی و بازی‌های رایانه‌ای از دیگر صدماتی است که طی سال‌های اخیر به کودکان وارد شده است.

خودکشی دختری ۱۴ ساله در سال گذشته بر اثر استفاده از برنامه اینستاگرام و ترغیب شدن وی به خود آزاری، تیراندازی در منطقه کریستوفر در ماه مارس و ارتباط آنلاین تصویری مجرم با مردم در هنگام تیراندازی و پخش تصاویر خشونت‌آمیز ازجمله عواملی است که دولت بریتانیا را مجبور به مقابله قانونی برای ادامه فعالیت برخی برنامه‌های رسانه‌های اجتماعی کرده است.

بنا بر این گزارش، قرار است قوانین جدید با ایجاد محدودیت و حتی ممنوعیت ادامه فعالیت برخی نرم افزارهای فعال در بریتانیا و محتواهای منتشر شده در فضای مجازی وضع شود.

این قوانین تمامی نرم افزارهای فعال پیام‌رسان، تماس آنلاین، تماس تصویری و موتورهای جست جو را شامل خواهد شد.

دولت سنگاپور هفته گذشته لایحه ای را مطرح کرد که شامل اقدامات سختگیرانه دولت برای مقابله با اخبار جعلی یا کذب بود و این موضوع زنگ خطر را برای غول های فناوری و گروه های حقوق بشر به صدا درآورده است.
فناوران- هفته گذشته سنگاپور قوانینی را برای مقابله با اخبار جعلی مطرح کرد که به موجب آن، مقامات این دولت قادر خواهند بود نه تنها محتوای نامناسب از نظر خود را حذف کنند، بلکه می‌توانند جریمه‌های سنگینی را نیز بر اساس آن اعمال کنند. این اقدام با واکنش شدید غول‌های فناوری و مدافعان حقوق بشر همراه شده و آنها اعلام کردند که این قوانین آزادی بیان را نقض می‌کند. 
این قانون به مقامات دولت سنگاپور این قدرت را می‌دهد که به وب‌سایت‌های شبکه‌های اجتماعی نظیر فیس‌بوک دستور دهند با قرار دادن علایم هشدار در کنار برخی پست‌ها، دروغین بودن آنها را نشان دهند و در برخی موارد حتی محتواها را از این وب‌سایت‌ها حذف کنند.  شرکت‌های شبکه‌های اجتماعی در صورت انتشار مطالب مغایر با منافع سنگاپور تا 740 هزار دلار جریمه خواهند شد و فردی که این محتواها را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کند، تا ۱۰ سال زندان محکوم خواهد شد. 
مقامات سنگاپور که مدت‌هاست به دلیل محدود کردن آزادی‌های مدنی شهروندان خود مورد انتقاد قرار می‌گیرند، هنوز هم اصرار دارند که توهین‌هایی را که از نظر خودشان می‌تواند این کشور را به چند دستگی تبدیل کند، متوقف کنند. اما از طرف دیگر، گروه‌های آزادی مطبوعات طرح‌های محدود کننده مقامات این کشور را تحریم کرده‌اند و ادعا می‌کنند که این کار می‌تواند شرکت‌های فناوری را که سرمایه‌گذاری‌های کلانی در این کشور کرده‌اند فراری دهد.  ائتلاف اینترنتی آسیا، که یک انجمن صنعتی با حضور فیس‌بوک، گوگل و توییتر است، در این مورد اعلام کرد: این قانون که به عنوان دور از دسترس‌ترین قانون تا به امروز شناخته شده است، در سطحی است که می‌تواند خطرات قابل ملاحظه‌ای برای آزادی بیان و گفتار داشته باشد. 
سیمون میلنر، نایب رییس سیاستگذاری عمومی فیس‌بوک در خاورمیانه در این زمینه گفت: این غول رسانه‌ای به شدت نگران تبعات این قانون است، زیرا این قانون به حذف محتوا در شبکه‌های اجتماعی منجر خواهد شد.  وی افزود: برای ما خیلی مهم است که فضایی را در اختیار کاربران‌مان قرار دهیم که بتوانند به صورت آزاد و ایمن حرف‌های خود را بزنند، ولی از طرفی ما وظیفه داریم که به درخواست دولت‌ها برای حذف محتواهای غلط پاسخ دهیم. 
این در حالی است که اینترنت یک فضای نسبتا آزاد برای سنگاپور به شمار می‌رود و به تازگی در آن برخی وب‌سایت‌های جدید بومی راه‌اندازی شده‌اند که انتقادات بسیاری به روزنامه‌ها و تلویزیون دولتی این کشور دارند.  گفتنی است که سنگاپور یکی از معدود کشورهایی است که قوانین خاص برای مبارزه با اخبار جعلی تصویب کرده است و معتقد است که دستورالعمل‌های «اصلاحی» نخستین پاسخ به اخبار جعلی خواهد بود؛ نه جریمه و زندان.
 

جان ادواردز کمیسیونر حریم شخصی کشور نیوزلند، با حمله شدید به شبکه اجتماعی فیس بوک، آن را یک دروغگوی ورشکسته از نظر اخلاقی توصیف کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از زددی نت، وی فیس بوک را از جمله عوامل تسهیل نسل کشی و قتل عام مسلمانان در میانمار نیز دانسته است.

وی در پیامی که در توئیتر خود ارسال کرده، افزوده است که فیس بوک مسئولیتی در قبال هیچیک از مطالبی که در این شبکه اجتماعی ارسال می‌شود و موجب آزار دیگران می‌شود، بر عهده نمی‌گیرد.

وی همچنین در مصاحبه‌ای با رادیوی دولتی نیوزلند گفته است که فیس بوک فاقد هرگونه سیستمی برای شناسایی و کشف حمله تروریستی است که اخیراً بر علیه مسلمانان در این کشور صورت گرفت. وی از اینکه فیس بوک حاضر به تأخیر انداختن خدمات پخش زنده خود برای بررسی دقیق محتوای ارسالی نیست، گله کرده است.

ادواردز افزوده است: این یک مشکل جهانی است. رویدادهایی که در نیوزلند به طور زنده پخش شد، می‌تواند در هر کجای دیگر جهان رخ دهد و این چالشی است که دولت‌ها باید با همکاری یکدیگر حل کنند و پلاتفورم هایی مانند فیس بوک را برای ارائه راه حل تحت فشار قرار دهند.

این مسئول نیوزلندی خواستار وضع قوانینی سختگیرانه در این زمینه شد و از اقدام استرالیا در این مورد تقدیر کرد.

بر اساس قوانینی که به تازگی در استرالیا به تصویب رسیده، مالکان وب سایت‌ها در صورت سوءاستفاده از خدماتشان برای اقداماتی همچون هرزه نگاری بر علیه کودکان باید بلافاصله پلیس را مطلع کنند و در غیر این صورت به سه سال زندان یا پرداخت جریمه ای معادل ۱۰ درصد کل چرخش مالی سالانه خود محکوم می‌شوند.

طبق طرحی پیشنهادی در انگلیس، مدیران شبکه های اجتماعی شخصا مسئول و پاسخگوی محتوای مخربی هستند که در این پلتفرم ها منتشر می شود.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پرس اسوسیشن، برنامه‌های فاش شده دولت انگلیس برای شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد مدیران این شبکه‌ها احتمالاً باید به طور شخصی مسئول و پاسخگوی محتوای مخربی شوند که در پلتفرم‌ها منتشر می‌شود.

تاکنون نگرانی‌های زیادی درباره نقش اینترنت در انتشار محتوای مربوط به تروریسم، کودک آزاری، خود آزاری و خودکشی وجود داشته است. در همین راستا وزرای انگلیس نیز تحت فشار بودند تا اقداماتی در این زمینه انجام دهند.

طبق این طرح جدید شبکه‌های اجتماعی به طور قانونی موظف هستند از کاربران خود محافظت کنند و در صورت عدم همخوانی با قوانین جدید درباره محتوای مخرب، مدیران ارشد این شبکه‌ها شخصاً مسئول شناخته می‌شوند.

همچنین طبق این طرح یک سازمان قانونگذاری تعیین می‌شود تا بر عملکرد شرکت‌های مذکور به وظایف خود نظارت کند. علاوه بر آن شرکت‌ها باید مسئولیت بیشتری در قبال امنیت کاربران برعهده گیرند.

از سوی دیگر سازمان قانونگذار می‌تواند؛ شرکت‌های مذکور را جریمه کند، دسترسی به شبکه‌ها را مسدود کند و حتی مدیران ارشد این شرکت‌ها را ملزم به پاسخگویی کند.

در حال حاضر دولت انگلیس مشغول مذاکره و مشاوره برای ایجاد یک سازمان قانونگذار یا موظف کردن یک سازمان فعلی برای این اجرای قوانین جدید است.

طرح پیشنهادی بخشی از برنامه دولت انگلیس برای تبدیل این کشور به یکی از امن‌ترین نقاط آنلاین در سراسر جهان است و در پاسخ به نگرانی‌ها درباره رشد محتوای خشونت‌آمیز، ترویج خودکشی، انتشار اخبار جعلی و قرار گرفتن کودکان در برابر خشونت‌های سایبری و مطالب نامناسب است.

سرانه روزانه استفاده ایرانی‌ها از شبکه‌های اجتماعی حدود یک ساعت و چهار دقیقه است و ۹۴ درصد از اعضای فعال در این شبکه‌ها از تلگرام استفاده می‌کنند.

به گزارش ایسنا، آماری که اخیراً مرکز آمار از وضعیت فرهنگی رفتاری خانوارهای ایرانی در سال ۱۳۹۶ منتشر کرده نشان می‌دهد که ۴۷ درصد از افراد ۱۵ ساله و بیشتر در شبکه‌های اجتماعی عضو بوده‌اند و ۵۳ درصد نیز در این شبکه‌ها عضویتی ندارند.

این در حالی است که از افرادی که در شبکه‌های اجتماعی عضو هستند ۹۴.۵ درصد از تلگرام، ۴۳.۱ اینستاگرام، ۲۴.۳ واتس‌آپ و ۱۵.۴ درصد در سایر شبکه‌ها فعال هستند.

این روزها موضوع اختلاف‌نظر میان مسوولان کشور در خصوص شبکه‌های اجتماعی و فعالیت برخی از آنها در این شبکه‌ها و اظهار موافقت و مخالفت ایشان با پیام‌رسان‌ها و این شبکه‌ها به سوژه‌ای سرگیجه‌آور میان کاربران اینترنت و مردم تبدیل شده است.

فارغ از موضوع بسته یا باز بودن و شبکه‌های اجتماعی که در نوبت فیلترینگ قرار دارند و آثار مثبت و منفی تصمیماتی که اتخاذ شده یا در شرف اتخاذ است، در این گزارش به بررسی تفاوت‌های کاملا متناقض برخی مسوولان کشور پرداختیم.

موضوع تفاوت رویکردها حتی دیگر به شکل سابق و کلاسیک اختلاف‌نظر میان قوه قضاییه یا دولت و مجلس نیست، اکنون از درون شورای نگهبان گرفته تا درون کمیسیون‌های مجلس نیز از فردی به فرد دیگر دیدگاه‌ها متفاوت شده و معلوم نیست خروجی این اختلاف‌نظرها به کجا کشیده خواهد شد.

اختلاف‌نظرهایی که دیگر حتی خود مسوولان مربوطه به آن اذعان می‌کنند و تلاش دارند دلیلی برای آن بیابند. مانند آنچه غلامرضا جلالی، رییس سازمان پدافند غیرعامل به‌تازگی گفته و با اشاره به اختلاف‌نظرهایی که در این مورد بین دستگاه‌ها وجود دارد، تاکید کرده: وجود اختلاف‌نظر درباره مسایل مربوط به حوزه فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به دلیل این است که این موارد در پروسه بلوغ هستند.

آنچه از این شکاف و اختلاف‌نظرها مشهود است، بلاتکلیفی مردم و کاربران اینترنت است که به‌درستی نمی‌دانند حضور در این شبکه‌ها جرم است یا آزاد. این بلاتکلیفی البته در دو بعد تقویت می‌شود؛ اول اینکه در شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده، بسیاری از مسوولان فعالیت دارند و حتی مسیر اصلی اطلاع‌رسانی آنها همین شبکه‌ها همانند توییتر است و بعد دیگر اظهار‌نظرهایی است که حتی در دو بخش متفاوت یک نهاد و دستگاه و یا حتی دو فرد متفاوت در یک بخش واحد هم از نبود رویه واحد حکایت دارد.

 

رییس کمیسیون فرهنگی مخالف فیلترینگ

نمونه این اختلاف دیدگاه‌ها را در میان اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس می‌بینیم؛ افرادی که حداقل هفته‌ای دو سه بار دور یک میز می‌نشینند و درباره مسایل مختلف تصمیم‌گیری می‌کنند. درباره فیلترینگ توییتر، احمد مازنی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس با تاکید بر اینکه توییتر باید رفع فیلتر شود، معتقد است: فیلتر راه‌حل و راهکار حل مشکلات فضای مجازی نیست بلکه به‌عنوان ابزار کنترلی موقت می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.

این نماینده مجلس می‌گوید: برخی مقامات برای استفاده از اینترنت، فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای مجوزهایی دارند اما برای مردم این موضوع قابل قبول نیست، در واقع اگر فضای مجازی بد است باید برای همه باشد، اگر خوب است باید برای همه باشد. البته می‌توان برای استفاده شرط سنی گذاشت اما اینکه برای تمامی مردم ممنوعیت ایجاد کرد و مقامات از این ظرفیت استفاده کنند، قابل قبول نیست.

 

 عضو کمیسیون فرهنگی موافق فیلترینگ

اما در سوی دیگر یک عضو کمسیون فرهنگی مجلس با دفاع از فیلترینگ تلگرام، معتقد است اینستاگرام هم باید فیلتر شود؛ همچنان که دستور آن صادر شده است. احمد سالک می‌گوید: ما نمی‌توانیم با وجود فسادهایی که در تلگرام و پیام‌رسان‌های مشابه است تا آخر منتظر باشیم که «تلگرام باشد و ما هم باشیم» و باید روزی فعالیت تلگرام و اینستاگرام به اتمام برسد.

این عضو کمیته فضای مجازی کمیسیون فرهنگی مجلس می‌گوید: اگر بسته شدن تلگرام در دی‌ماه سال گذشته مداومت داشت، امروز دچار مشکلات پیش‌آمده نبودیم، اما طی مصوبه‌هایی که صادر شده باید فیلترینگ با قوت انجام شود و امید است این مهاجرت به سمت پیام‌رسان‌های داخلی انجام شود.

 

سخنگوی شورای نگهبان مخالف فیلترینگ

یکی دیگر از مظاهر بروز این اختلاف دیدگاه درباره فیلترینگ، اظهارات سخنگو و دیگر اعضای شورای نگهبان است. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در تابستان امسال زمانی که به توییتر پیوست، در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود فیلتر بودن این سایت تصمیم گرفته عضو آن شود، گفت: به هر حال مسوولان مختلف در این شبکه حضور دارند و ما هم تصمیم گرفتیم مانند مسوولان به این شبکه ورود پیدا کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا استفاده از سایت فیلتر شده غیرقانونی نیست، هم تاکید کرد: یک تفسیری که در این مورد وجود داشت این بود که فیلتر یک سایت محدودیت است، اما استفاده از آن غیرقانونی نیست. اگر تفسیر جدیدی وجود داشته باشد و بگوید که استفاده از سایت فیلتر شده جرم است، ما نیز حتما از آن تبعیت می‌کنیم.

اما در این مورد کدخدایی حتی با خود هم اختلاف‌نظر دارد! او در بهمن‌ماه سال 95 در گفت‌وگو با نشریه صدا درباره علت عدم حضورش در توییتر گفته بود: درباره توییتر و فیس‌بوک سوال کردم، چون مراجع رسمی اعلام کردند غیرقانونی است، بنابراین من وارد نشدم. درباره تلگرام هم سوال کردم که گفتند ممنوع نیست، به همین دلیل وارد شدم. تلاش ما این است که خلاف قانون کاری انجام نشود.

 

عضو شورای نگهبان موافق فیلترینگ

اما اکنون فراتر از این بلاتکلیفی شخصی، اعضای دیگر شورای نگهبان، شبیه تفکر فعلی سخنگو را ندارند. محسن اسماعیلی، یک عضو حقوقدان شورای نگهبان می‌گوید: معنایی ندارد که وقتی استفاده از فلان شبکه ممنوع است در آن فعالیت کنیم، آن زمان چطور از مردم انتظار دارید به مصوبات و قوانین عمل کنند، اما تا شب نشده خودمان آن را نقض می‌کنیم.

 

دبیر شورای‌عالی فضای مجازی موافق فیلترینگ

شورای‌عالی فضای مجازی که به هر حال وظیفه سیاست‌گذاری درباره مسایل این حوزه از جمله شبکه‌های اجتماعی را دارد هم از دیگر مواردی است که طیفی از مخالفان و موافقان فیلترینگ را در خود جای داده است. ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی در گفت‌وگویی درباره توییتر و عضویت مقامات ارشد نظام در این شبکه اجتماعی فیلتر شده، گفته است: ما مشکل قانونی داریم که باید آن را حل کنیم. من از کسانی که در توییتر هستند دفاع نمی‌کنم، اما اینکه بگوییم مطلقا توییتر خوب یا بد است شاید درست نباشد.

رییس مرکز ملی فضای مجازی درباره نامه شش وزیر و دو نماینده مجلس برای رفع فیلتر توییتر می‌گوید: من موافق وزرایی که نامه امضا کرده‌اند تا توییتر باز شود نیستم، چون من توییتر را سکوی لرزانی می‌دانم، ولی مخالف نیستم که برای خارجی‌هایی که در آن فضا هستند از آن استفاده شود. به‌هرحال به‌طور عام ما طرفدار این هستیم که این سکو ایرانی باشد.

اما تمام اعضای شورا هم این نظر را ندارند؛ از شش وزیری که در اردیبهشت‌ماه برای رفع فیلتر توییتر نامه زدند، حداقل سه وزیر عضو این شورا بودند. روایتی از این بلاتکلیفی را می‌شود در اظهارات اخیر عباس آسوشه، معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی دید که می‌گوید ما پنج سال مردم را وادار به استفاده از تلگرام کردیم و حالا که مردم کاربران حرفه‌ای این شبکه شده‌اند می‌خواهیم آنها را به سمت هفت پیام‌رسان دیگر سوق دهیم.

 

وزارت ارشاد: رسانه ملی ایران، تلگرام است

نه‌تنها وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهان رفع فیلتر توییتر است، بلکه مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گوید: دوره‌ای که ما رسانه اجتماعی را نادیده بگیریم تمام شده و امروز وارد رسانه فردی شده‌ایم، یعنی یک فرد می‌تواند یک زلزله ۸ ریشتری رسانه‌ای ایجاد کند.

حمید ضیایی‌پرور می‌گوید: چیزی حدود ۵۵ میلیون نفر که از این تعداد، بین ۴۰ تا ۴۵ میلیون نفر از تلگرام استفاده می‌کنند و در واقع رسانه ملی ایران تلگرام است. به همین دلیل فیلتر کردند و سیاست انقباضی تشکیل دادند اما مردم ترکش نکردند. به اعتقاد او اینستاگرام رسانه دوم مجازی ایران است و توییتر رسانه سوم کشور است با ۱۰ میلیون نفر. اکثرا افراد فعال در حوزه سیاسی در توییتر حضور دارند، توییتر رسانه گروه نخبگانی است که گروه مرجع هم هستند.

نظر وزیر ارتباطات هم البته از همه بیشتر به چشم می‌آید. تا آنجا که نصرالله پژمان‌فر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس به کنایه می‌گوید: آرمان وزیر ارتباطات پیوستن افراد به توییتر است و برای ورود هر فرد به توییتر جشن می‌گیرد. اما وزیر ارتباطات درباره دلیل حضورش در شبکه توییتر به‌‌رغم فیلتر بودن آن می‌گوید: قانونی نداریم که فعالیت یک ایرانی در توییتر را محدود کند، اما اجازه فعالیت این شبکه در ایران به واسطه تصمیم کارگروه فیلترینگ داده نشده است.

آذری‌جهرمی با بیان اینکه دولت قبلا هم درخواست رفع فیلتر این شبکه را به کارگروه مذکور داده است، گفته بود: مقام قضایی هم نسبت به رفع فیلتر این شبکه اجتماعی در کشور موضع دارد و گفته است که اگر با تصمیم کارگروه مذکور رفع فیلتر شود، با دستور قضایی بار دیگر آن را فیلتر خواهد کرد.

 

نظر میانه معاون قوه قضاییه

حتی در قوه قضاییه هم به نظر می‌رسد اختلاف‌نظر‌هایی وجود دارد و آن‌طور که وزیر می‌گوید، همه چنان موضع صریحی ندارند. هادی صادقی، معاون فرهنگی قوه قضاییه معتقد است: تمام کارهایی که در فضای مجازی مانند تلگرام صورت می‌گیرد، مجرمانه نیست؛ هم کارهای خوب و هم کارهای مجرمانه در آن انجام می‌شود. باید سواد رسانه‌ای مردم را بالا برد، فضای مجازی نیاز مردم است.

 

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

این حجم از اختلاف‌نظر درباره پدیده‌ای که حجم انبوهی از مردم با آن سر و کار دارند، بالطبع حجم بالایی از سردرگمی را ایجاد می‌کند و حکایت از نوعی بلاتکلیفی با پدیده‌ای دارد که مردم به زندگی با آن عادت کرده‌اند. می‌شود این جمله کلیشه‌ای را نوشت که دیگر زمان آن رسیده که اختلاف‌ها را کنار بگذارند و حرف‌ها یکی شود، اما واقعا حتی اگر زمان این کار هم فرا رسیده یا برسد، بعید به نظر می‌رسد این حجم و شکل از اختلاف که حتی بین افرادی که باید با هم تصمیم واحد بگیرند در حال بروز و ظهور است، بتواند در جایی حل بشود. دیگر چندان نیازی نیست نگاهی به آرشیو اخبار بیندازیم، ممکن است در یک روز چند مورد از این اختلاف دیدگاه‌ها از سوی مسوولان مربوطه اظهار شود و بر سردرگمی مردم دامن بزند و شاید از همین نقطه یعنی بیرون آوردن کاربران از بلاتکلیفی مسوولان مربوطه و غیرمربوطه بتوانند رسیدن به اشتراک نظر را کلید بزنند.

بنا بر نتایج تحقیقات جدید، نرخ بالای افسردگی در دختران در مقایسه با پسران، با زمان زیادی که آنها در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کنند مرتبط است. بویژه آنکه حضور بیشتر آنها در شبکه‌های اجتماعی، معمولا با آزار و اذیتهای آنلاین و همچنین بیخوابی‌های طولانی همراه است و این عوامل نقش مهمی در تغییر خلق و خوی دختران و زنان جوان دارد.

این تحقیق در کالج لندن به مدیریت پروفسور ایوان کیلی انجام و در جریان آن با حدود ۱۱ هزار نوجوان ۱۴ ساله گفتگو شده است.

نتیجۀ این مطالعه نشان داد که دختران در مقایسه با پسران زمان بیشتری را در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کنند و به نظر می‌رسد که نشانه‌های افسردگی در دختران با استفادۀ آنها از شبکه‎هایی همچون اینستاگرام، واتس‌اپ و فیسبوک مرتبط باشد.

دیگر نتیجۀ به دست آمده اینکه دو پنجم دختران دست‌کم سه ساعت در روز را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند، درحالیکه این آمار در میان پسران یک پنجم است. همچنین درحالیکه یک دهم پسران هرگز از شبکه‌های اجتماعی استفاده نمی‌کنند، این رقم در میان دختران تنها ۴ درصد است.

سه چهارم دختران ۱۴ ساله‌ای نیز که افسرده شده بودند و اعتماد به نفس پایینی داشتند، در شبانه روز هفت ساعت و یا کمتر از آن می‌خوابیدند و از چهره و ظاهر خود ناراضی بودند.

پروفسور ایوان کیلی می‌گوید: «به نظر می‌رسد که دختران بیش از پسران با جنبه‌های مختلف زندگیشان درگیر هستند و در برخی جنبه‌ها این چالش نگران کننده است.»

این تحقیق نشان داد که هم اکنون در مقایسه با پسران و مردان جوان، شمار بیشتری از دختران و زنان جوان از طیف وسیعی از مشکلات روانی رنج می برند؛ مشکلاتی که حتی می‌تواند منجر به روی آوردن آنها به ایده‌هایی برای خودکشی یا آسیب رساندن به خود شود.

خانم کیلی می‌گوید: «ارتباط میان استفاده از شبکه‌های اجتماعی و علائم افسردگی برای دختران بسیار قویتر از همین ارتباط برای پسران است. در میان دختران، با استفادۀ بیشتر از شبکه‌های اجتماعی، علائم افسردگی نیز بیشتر دیده شده است.»

نیمی از دختران افسرده و یک چهارم از پسران افسرده نیز گفته‌اند که بیشتر وقتها از اختلال خواب رنج می‌برند. بیداری گاه به گاه نوجوانان در میانۀ خواب به دلیل پیام‌رسانهای نصب شده روی تلفنهایشان که عمدتا در کنار تختهایشان قرار دارند نیز از دیگر دلایل اختلال خواب آنهاست.

به گفتۀ محققان اگرچه هنوز نمی‌توان بطور قطعی اعلام کرد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی، سلامت روان را به خطر می‌اندازد اما شواهدی که به‌ تدریج به دست می‌آید در این راستا است.(منبع:یورونیوز)

نتایج یک بررسی جدید نشان می دهد که اکثر کاربران عضو شبکه اجتماعی فیس بوک با دریافت مبلغی که به طور متوسط از ۲۵۰ دلار بیشتر نیست حاضر به ترک آن هستند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از راشاتودی، در این بررسی تلاش شده تا ارزش اجتماعی عضویت در فیس بوک بر اساس مبلغی مادی محاسبه و برآورد شود. از همین رو از مصاحبه شوندگان سوال شد که برای ترک فیس بوک چه مقدار پول باید به آنها پرداخت شود.

فیس بوک در ماه های اخیر به علت نقض حریم شخصی کاربران، عدم بی طرفی سیاسی و تلاش برای کنترل انحصاری بازار شبکه های اجتماعی به شدت زیر فشار بوده است. این مساله باعث شده تا ارزش سهام فیس بوک در حدود ۶ درصد کاهش یابد و کاربران نیز اعتماد خود را به آن از دست بدهند.

تحقیقات شرکت Plos One که یک موسسه خصوصی پژوهشی در کالیفرنیا است، نشان می دهد که کاربران فیس بوک به طور متوسط با دریافت ۲۵۰ دلار حاضرند از آن خداحافظی کنند و این در حالی است که ارزش خالص شرکت فیس بوک بالغ بر ۶۳۰ میلیارد دلار برآورد شده است.

پیش از این نتایج یک بررسی دیگر در مورد فیس بوک منتشر شده بود که توسط شرکت تامسون رویترز انجام شده و نشان می داد که بیش از نیمی از کاربران این شبکه اجتماعی دیگر به آن اعتماد ندارند.

میثم لطفی - بررسی‌های دانشگاه آکسفورد نشان می‌دهد که برای بسیاری از مردم در سراسر جهان، اخبار مهم‌ترین منبع دریافت اطلاعات پیرامون اتفاقات سیاسی و اجتماعی محسوب می‌شود و در اینجا این سؤال مطرح می‌شود در شرایطی که ابزارهای دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی همه ما را احاطه کرده‌اند، مردم تا چه اندازه اخبار منتشر شده از طریق این قبیل پلتفرم‌ها را باور می‌کنند و چقدر آنها را می‌پذیرند؟

مؤسسه تحقیقات روزنامه نگاری رویترز برای پاسخ دادن به این سؤال، همکاری‌هایی را با کارشناسان دانشگاه آکسفورد انجام داد و در پایان آن مشخص شد معتبرترین منابع کنونی انتشار اخبار برای ساکنان هزاره سوم، دنیای آنلاین و گیرنده‌های تلویزیونی هستند و هرکس که در نظر دارد در جریان آخرین اتفاقات قرار بگیرد، پیش از هر پلتفرم دیگری سراغ این دو ابزار رسانه‌ای می‌رود.

رقابت‌های رسانه‌ای
پیشرفت فناوری در سال‌های اخیر باعث شده است که برخی ابزارهای رسانه‌ای نظیر تلویزیون و رادیو کم‌کم محبوبیت خود را از دست بدهند و حتی روزنامه‌ها هم با مشکلات فراوان در این زمینه مواجه شوند تا این پلتفرم‌ها دیگر اولین انتخاب برای دریافت آخرین اخبار نباشند.
گفته می‌شود در کشوری مانند انگلستان که 92 درصد مردم آن به اینترنت دسترسی دارند، در جریان انتخابات ریاست جمهوری 2016 ایالات متحده امریکا، بیشتر مردم از طریق تلویزیون و البته سایت‌های خبری آخرین اتفاقات پیرامون این ماجرای سیاسی را دنبال می‌کردند و منتظر انتشار روزنامه‌های فردا نبودند تا  جدیدترین خبرها را دریافت کنند. بررسی کارشناسان نشان داد به همان نسبت که در سال‌های اخیر محبوبیت شبکه‌های اجتماعی برای انتشار اخبار افزایش یافت، از محبوبیت روزنامه‌های کاغذی هم کاسته شده است.
بر پایه آخرین بررسی‌ها مشخص شده است 81 درصد ساکنان امریکا از طریق سایت‌های اینترنتی، اپلیکیشن‌های موبایلی و شبکه‌های رسانه‌ای اخبار مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند و معتقدند دنیای آنلاین تمام نیاز آنها را در زمینه دریافت اخبار و اطلاعات برطرف می‌کند.
برای امریکایی‌ها تلویزیون در دومین درجه اهمیت قرار دارد و 57 درصد بزرگسالان این کشور اعلام کرده‌اند که به طور معمول گیرنده تلویزیونی را روشن می‌کنند تا باکس‌های خبری مورد علاقه خود را در آن تماشا کنند. این در حالی است که کهنسالان بیش از دیگر اقشار جامعه علاقه دارند اخبار را از گیرنده‌های تلویزیونی مشاهده کنند و در مقابل آنها جوانان، ابزارهای دیجیتالی را ترجیح می‌دهند.
آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد در پایان سال 2018 میلادی 2.34 میلیارد نفر از مردم جهان دست کم یک صفحه اختصاصی در شبکه‌های اجتماعی داشته‌اند و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال 2020 میلادی به بیش از 2.95 میلیارد نفر برسد.
مؤسسه تحقیقات روزنامه‌نگاری رویترز ادعا می‌کند دست کم نیمی از این افراد در طول هفته یکبار وارد صفحه خود می‌شوند تا اخبار و اطلاعاتی که مد نظر دارند ، دریافت کنند.

یک منبع موثق
در حالی که بنا بر تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که کاربران برای خواندن اخبار شبکه‌های اجتماعی را انتخاب کرده‌اند اما دغدغه بسیاری افزایش اخبار جعلی در این شبکه‌ای اجتماعی است به همین علت صاحبان برترین شبکه‌های اجتماعی به‌دنبال راهکاری هستند تا بتوانند به نوعی درصد اخبار جعلی را در این شبکه‌ها کاهش دهند. در همین راستا چندی پیش مدیرعامل شرکت فیس‌بوک اعلام کرد در حال اعمال اصلاحات گسترده است تا الگوریتم‌های انتشار اخبار در این شبکه اجتماعی را به سمتی هدایت کند تا بتوانند هوشمندانه‌تر عمل کرده و به نوعی جلوی عرضه خبرهای جعلی را بگیرند.
گفتنی است الگوریتم‌های مذکور به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به محض ورود کاربر به فضای مجازی، 1500 مطلبی که احتمال دارد او در صفحه دوستان، اطرافیان، مراکز خبری و... مشاهده کند را بررسی و سپس مطالب را از یک فیلتر ویژه عبور می‌دهد تا فقط خبرهای موثق به دست کاربر برسد. با وجود این باید اعتراف کرد شبکه‌های اجتماعی که بالاترین محبوبیت را برای انتشار اخبار نزد کاربران دارند، بزرگترین منبع انتشار اخبار جعلی هم محسوب می‌شوند و این مسأله همگان را نگران کرده است.
برای آنکه میزان اثرگذاری اخبار جعلی را روی کاربران آنلاین متوجه شوید، بد نیست بدانید بیش از نیمی از روز کاربران بزرگسال به گشت‌وگذار در شبکه‌های اجتماعی مختلف منتهی می‌شود و در کشور امریکا کاربران بیش از 11 ساعت از روز خود را به گوش دادن، تماشا کردن، خواندن یا هرگونه تعامل دیگر در شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهند و بخش اعظم درگیری با این فضا به اخباری اختصاص می یابد که خواسته یا ناخواسته آنها را مشاهده می‌کنند.‌
البته مدت زمانی که هر یک از ما به طور میانگین در طول روز به شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهیم هم قابل ملاحظه است. کارشناسان با بررسی‌های جدید به این نتیجه رسیده‌اند که کاربران جهانی به طور میانگین 40 دقیقه از روز خود را به گشت‌وگذار در سایت ویدئویی یوتیوب اختصاص می‌دهند، 35 دقیقه در فیس‌بوک حضور می یابند، 25 دقیقه خود را صرف اسنپ‌چت می‌کنند، 15 دقیقه را در اینستاگرام می‌گذرانند و 10 دقیقه هم به توئیتر اختصاص می‌دهند. با این توضیح می‌توان گفت هر فرد به طور میانگین 5 سال و 4 ماه از عمر خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذراند و بخش اعظم آن هم مخصوص دریافت اخبار و اطلاعات است
به هر حال باید پذیرفت که اگرچه رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی توانسته‌اند به‌عنوان محبوب‌ترین ابزار رسانه‌ای توجه مردم جهان را به خود جلب کنند، ولی این مراکز در زمینه جلب اعتماد مخاطبان رسانه‌ای مردود شده‌اند و رسانه‌های سنتی در این رقابت همچنان مورد اعتمادتر هستند. (منبع:روزنامه ایران)

یک عضو حقوق‌دان شورای نگهبان با تاکید بر لزوم مقدس‌ شمردن قانون نه اجرای آن توسط همه، گفت: معنایی ندارد که وقتی استفاده از فلان شبکه ممنوع است در آن فعالیت کنیم آن زمان چه‌طور از مردم انتظار دارید که به مصوبات و قوانین عمل کنند، اما تا شب نشده خودمان آن را نقض می‌کنیم.

محسن اسماعیلی در هفتمین همایش نقش پژوهش در فرآیند قانون‌گذاری، اظهار کرد: اگر قانون خوب است، باید قابلیت اجرا در جامعه را هم داشته باشد. مهم کارآمدی قانون است کما این‌که نظارت بر اجرای قانون و پایبندی بر آن نیز جزو فرآیند قانون‌گذاری به شمار می‌آید.

وی اضافه کرد: اگر قانون تصویب شود و در رده مسئولان کشور حرمت نداشته و زیرپا گذاشته شود کیان مجلس و روح قانون‌گذاری لطمه می‌خورد.

این عضو حقوق‌دان شورای نگهبان تاکید کرد: معنایی ندارد که استفاده از فلان شبکه ممنوع باشد، اما همه ما در آن فعالیت داشته باشیم. چه‌طور در این شرایط انتظار دارید که مردم به مصوبات ما عمل کنند، در حالی که شب نشده خودمان مصوبات را نقض می‌کنیم. اگر قانون خوب است برای همه خوب بوده و اگر بد است برای همه بد است. باید قانون را مقدس شمرد.

وی با بیان این‌که در زمان شکل‌گیری مرکز پژوهش‌ها صحبت از نیاز وجود چنین مرکزی بود، گفت: اکنون ما در مرحله‌ای هستیم که باید به سمت آینده‌پژوهی رفته و از آینده‌نگری عبور کنیم. بدان معنا که پیش از این آینده را حدس می‌زدیم و براساس آن تقنین می‌کردیم. امروز گفتمان عوض شده، نباید آینده را حدس زد بلکه باید آینده را بسازیم و با این نگاه جلو برویم.

اسماعیلی با بیان این‌که باید با سرعت عقب‌ماندگی در این حوزه را جبران کنیم، اظهار کرد: اکنون تحول در حوزه فناوری با چنان سرعتی پیش می‌رود که اگر آینده‌پژوهی نباشد، دچار عقب‌افتادگی می‌شویم. باید با قدرت بیشتری حرکت کنیم که از جمله آن توجه به این نکته است که باید قبل و بعد از تقنین را هم مورد توجه قرار داد. برای این کار به افرادی احتیاج است که واقعیات جامعه را بشناسند.

به گزارش ایسنا،این عضو حقوق‌دان شورای نگهبان توضیح داد: گاهی قانون خوب نوشته می‌شود، اما با واقعیات اجتماعی سازگار نیست، لذا مجبور می‌شویم که قانون را منسوخ کرده و یا به آن توجه نکنیم یا این‌که اجرایی شده که آن هم خسارت‌بار است، لذا باید قبل و بعد از قانون‌گذاری را دید.

وی خاطر نشان کرد: 100 سال پیش در فقه شیعی گفته شد قانون به عنوان رساله عملی است، لذا امروز نباید در قانون تردید شود حساسیت خوب است، اما معلوم نیست که این نوع اعمال حساسیت موفق باشد. امروز میزان اظهارنظر کسانی که دست‌شان در عمرشان به کیبورد نخورده درباره فضای مجازی کشور از همه اظهارنظرهای مدیر عامل مایکروسافت بیشتر است. این حساسیت‌ها خوب است ولی وقتی جواب می‌دهد که آینده‌پژوهی کرده باشیم.

این عضو حقوق‌دان شورای نگهبان ادامه داد: ما نمی‌توانیم جلوی واقعیات بایستیم، باید واقعیات را پذیرفت و به دنبال تعامل و نه تقابل بود.

به گفته اسماعیلی اگر مرکز پژوهش‌ها بتواند اقدامات و فناوری را مدیریت کند و تحولات داشته باشد، موفق خواهد بود. ما نیازمند تحول هستیم. باید فرآیند قانون‌گذاری را تفسیر کنیم. اگر قرار است کشور ما در منطقه و جهان نقش منحصربه فردی ایفا کند بدون آینده‌پژوهی ممکن نیست. آینده‌پژوهی هم بدون امکانات و در نظر گرفتن شرایط هم میسر نخواهد بود.

پلتفرم‌هایی که از اساس برای کسب سود طراحی شده‌ بودند، حالا به بخشی جدایی‌ناپذیر از هر اقدام سیاسی و نظامی تبدیل شده‌اند. وضعیتی که به تعبیر نویسندگان کتابی جدید باعث شده است کل جهان به میدان نبردی دائمی تبدیل شود.

قواعد بازی عوض شده‌اند/ از تیلور سوئیفت تا داعش آن‌ها را به شیوه‌ای یکسان به کار می‌گیرند، چه درسی در این مسئله وجود دارد؟
بسیاری از پروژه‌هایی که ابتدا به منظور اهدافی نظامی راه‌اندازی شده بودند، بعدها برای کسب درآمد نیز به کار گرفته شدند، از پودر پنیر بگیرید تا جی.پی.اس. اما شبکه‌های اجتماعی گویا مسیر برعکس را طی کرده‌اند. پلتفرم‌هایی که از اساس برای کسب سود طراحی شده‌ بودند، حالا به بخشی جدایی‌ناپذیر از هر اقدام سیاسی و نظامی تبدیل شده‌اند. وضعیتی که به تعبیر نویسندگان کتابی جدید باعث شده است کل جهان به میدان نبردی دائمی تبدیل شود.
ما در دنیای بات‌ها و ترول‌های اینترنتی و فیدهای خبری گلچین‌شده زندگی می‌کنیم، دنیایی که در آن واقعیت در دسترس همگان است.

کتاب جدید لایک‌جنگ: جنگ‌افزار‌شدن شبکه‌های اجتماعی۱ به واکاوی این پرسش می‌پردازد که شبکه‌های اجتماعی چگونه فرهنگ ما را متحول و قواعد قدیمی سیاست و حتی جنگ را وارونه می‌کنند. نویسندگان کتاب، پیتر دبلیو. سینگر و امرسون بروکینگ، می‌خواهند نشان دهند که تمایز متعارف بین سرگرمی و سیاست، جنگ و صلح و حتی غیرنظامی و نظامی رفته‌رفته در حال ناپدید شدن است.

نگارندگان ادعا می‌کنند که اکنون شبکه‌های اجتماعی محلی برای کشمکش جهانی اطلاعات است که میلیون‌ها انسان از ده‌ها کشور دنیا بر روی پلتفرم‌های گوناگون برپا می‌کنند. شبکه‌های اجتماعی روش فکری ما، نحوه کسب اطلاعات و چگونگی درک ما از دنیای اطراف‌مان را تغییر می‌دهند و چیزی به‌نام «میدان نبردِ»۲ جهانی ایجاد کرده‌اند که در آن ستاره‌های پاپ مانند تیلور سوئیفت و گروه‌های تروریستی مثل داعش برای مبارزه آنلاین بر سر جلب توجه ما از تاکتیک‌های یکسانی استفاده می‌کنند.

با سینگر، کارشناسی برجسته در مسائل امنیتی قرن بیست‌ویکم، مصاحبه‌ای انجام دادم درباره پیامدهای این تغییرات و اینکه چرا شرکت‌های فناوری تاکنون مسئولیت پلتفرم‌های ساخته خودشان را نپذیرفته‌اند.

متن این مصاحبه با اندکی ویرایش در زیر می‌آید.

شان ایلینگ: شبکه‌های اجتماعی با ما چه می‌کند؟

پیتر دبلیو. سینگر: شبکه‌های اجتماعی همزمان ما را به هم متصل و از هم جدا کرده‌اند. خواه بحث از زندگی شخصی‌مان باشد یا سیاست یا جنگ، دیگر در‌بانی در کار نیست؛ همه ما می‌توانیم اطلاعاتی به دست آوریم و آن را به اشتراک بگذاریم. بنابراین در مقایسه با گذشته، بیشتر صاحب اختیار و قدرت شده‌ایم.

اما این از طرفی هم بدین معنی است که ما پیوسته به هزار سمت‌و‌سوی مختلف کشیده می‌شویم و معمولاً از مهم‌ترین مسائل دور می‌مانیم و ممکن است آلت دست دیگران شویم، چون همه این اطلاعات روی چند پلتفرم عظیم تلنبار می‌شود که بیش از هر کار دیگر برای پول‌‌درآوردن طراحی شده‌اند. درواقع حاصل کار بسیار شبیه نوعی میدان نبرد برای جلب توجه و کنترل دیگران است.

ایلینگ: شما خیلی تعمدی از عبارت «میدان نبرد» استفاده می‌کنید و بیشتر صفحات کتاب شما به این موضوع اختصاص دارد که شبکه‌های اجتماعی چگونه به سلاح جنگی تبدیل شده است. آیا این جنگ‌افزار اکنون ارزان‌ترین و موثرترین سلاح است؟

سینگر: اینترنت در آغاز جایی بود برای اشتراک زمان کامپیوتری بین دانشمندان، سپس به‌سرعت به رسانه‌ای اجتماعی تغییر کاربری داد. اما اینترنت با خلق چنین ابزاری برای ارتباط انبوه، تبدیل شد به سیستم عصبی همه‌چیز، از تجارت گرفته تا اخبار و مثل هرچیز دیگر به نوعی جنگ‌افزار بدل شد.

این ابزار خیلی زود مورد استفاده همه قرار می‌گیرد، از گروه‌های تروریستی گرفته تا هواداران آنلاینِ خوانندگانی محبوب مثل کانیه وست و تیلور سوئیفت و همه این افراد آن را راهی برای دستیابی به اهداف خود می‌دانند. اینترنت خواه برای به‌کارگیری و تغییر محاوره یا داستان به‌نفع خود افراد یا برای جمع‌آوری اطلاعات محرمانه به‌منظور استفاده در هدایت عملیات فیزیکی به کار رود، ابزاری فوق‌العاده ارزان و پرکاربرد است. و صرف‌نظر از اینکه کاربرش کیست، دراصل از قواعدی یکسان تبعیت می‌کند.

آیا اینترنت موثرترین یا قوی‌ترین سلاح است؟ در برخی موارد مسلماً این‌گونه بوده است. برخی کشورها از آن برای رسیدن به اهداف سنتی جنگ استفاده کرده‌اند بی‌آنکه گلوله‌ای شلیک کرده باشند. و کشورهایی مثل روسیه، متفاوت‌تر از کشورهایی مثل آمریکا از آن بهره می‌گیرند. و به‌همین دلیل روسیه در چند سال اخیر در پیشبرد منافع خود بسیار موفق بوده است.

ایلینگ: آیا روسیه در این بازی سایبری بهترین است؟

سینگر: مطمئناً الان روس‌ها در صدر قرار دارند اما تنها نیستند. در این فضا صدرنشین بزرگ دیگری به‌نام داعش را می‌بینیم. تسلط آن‌ها بر شبکه‌های اجتماعی در صعودشان به صدر جدولِ بازی تروریسم و پشت‌سرگذاشتن القاعده و گروه‌های دیگر نقشی اساسی داشت. مردم با دیدن داعش با خود می‌گویند چطور گروهی با جهان‌بینی قرن‌هفتمی توانست اینقدر مشهور شود. پاسخ این است که آن‌ها در استفاده از فناوری قرن‌بیستمی بسیار ماهر بودند.

وقتی داعشی‌ها تصمیم گرفتند در ژوئن ۲۰۱۴ به موصل حمله کنند، چه کار کردند؟ آن‌ها این تصمیم را با یک هشتگ اعلام کردند. آن‌ها مثل روسیه قواعد بازی را فهمیده بودند، ازجمله اینکه: دنیا در حال تماشاست و نمی‌توانید چیزی را پنهان کنید، پس باید واقعیت را بپذیرید و از شبکه‌های اجتماعی برای تبدیل پیام خودتان به پویشی فراگیر استفاده کنید.

ایلینگ: فکر نمی‌کنم جامعه ما بتواند خود را به‌موقع با این تغییرات تکنولوژیک سازگار کند؛ یعنی این تحولات آنقدر جلوتر از قوانین و فرهنگ و نهادهای ما حرکت می‌کنند که در اصل ما را گروگان خود کرده‌اند.

سینگر: نمی‌دانم باید از واژه «گروگان» استفاده کنم یا نه، اما قطعاً مشکلی داریم. همه این اتفاقات در حدود ۱۰سال اخیر رخ داده است و امروز مردم با یک میدان نبردِ جدید روبه‌رو شده‌اند که درک و پذیرش آن برایشان بسیار دشوار است.

ما در کتابمان با یکی از کارشناسان مطرح مبارزات سیاسی درباره انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا مصاحبه کرده‌ایم. او می‌گوید که چطور طبق همه قواعد شناخته‌شده، اصولاً ترامپ نباید برنده می‌شد. تعداد رقبا بیش‌ازاندازه بود، روزنامه‌ها از او حمایت نمی‌کردند، پویش او تقریباً هیچ دفتری نداشت، تبلیغات تلویزیونی کمتری داشت و مواردی از این قبیل. اما همه این‌ها قواعدی قدیمی‌اند و در عصر اینترنت دیگر جواب نمی‌دهند.

بنابراین به قواعد جدیدی نیاز داریم و این درباره تک‌تک ما نیز صدق می‌کند. چون اگر همه راه‌هایی را که شبکه‌های اجتماعی و اینترنت برای پرت‌کردن حواس و کنترل شما به کار می‌گیرند نشناسید، هدفی آسیب‌پذیر خواهید شد. وقتی وارد اینترنت می‌شوید، پیوسته آماج حمله افرادی خواهید بود که به دنبال پول درآوردن از توجه شما، خشم شما یا هرچیز ممکن دیگر هستند.

در سال ۲۰۱۶ سراسر کشور غافلگیر شد و به‌همین دلیل روسیه توانست در جامعه ما چنان آشوبی ایجاد کند. اگر تشخیص ندهیم که جهان چقدر عوض شده است، نمی‌توانیم از خودمان محافظت کنیم. چرا که جهان تغییر کرده است و با سرعت بیشتر و بیشتری به تغییر خود ادامه خواهد داد.

ایلینگ: شما در کتاب از عبارت «ماشین ناواقعیت۳» برای توصیف کارکرد اساسی شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنید. آیا امروزه فایده سیاسی شبکه‌های اجتماعی این است؟ ساخت واقعیت؟

سینگر: می‌توانید از شبکه‌های اجتماعی برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنید، هر هدفی که باشد. و این هدف برای خیلی از گروه‌ها خلق واقعیتی جدید است، چون مخاطبِ هدفْ درک خود را از جهان -نه فقط اخبار، بلکه تصویری که از دنیا می‌سازد- از دریچه شبکه‌های اجتماعی می‌گیرد.

بنابراین از بسیاری لحاظ این گفته قدیمی در ذهن متبادر می‌شود که نمی‌توانید واقعیت‌های خودتان را داشته باشید. درواقع، اکنون می‌توانید واقعیت‌های خودتان را داشته باشید و نکته هولناک در این میان آن است که همه عوامل پیش‌برنده شبکه‌های اجتماعی از جلمه الگوریتم‌ها و بازار، به این نوع تفکر پاداش می‌دهند. بنابراین همه کاربران شبکه‌های اجتماعی از امکانات آن به‌نفع اهداف خود استفاده خواهند کرد، خواه این کاربران افرادی باشند شهرت‌طلب یا شرکت‌ها یا گروه‌های تروریستی یا رسانه‌های خبری حامی جریانی خاص.

ایلینگ: نکته عجیب درباره شبکه‌های اجتماعی این است که از یک‌ طرف همه‌چیز را درحد تئاتر تقلیل داده‌اند، تئاتری که در آن همه‌چیز نمایش و برندسازی است و از طرفی هم مخاطرات را افزایش داده و گسترش خشونت عملی و هرج‌ومرج در دنیا را آسان‌تر کرده‌اند. من فکر نمی‌کنم به این زودی چاره‌ای برای عبور از این تنش پیدا کنیم.

سینگر: یکی از چالش‌های کتاب ما این بود که می‌خواستیم دوگانگی مد نظر شما را حل کنیم. سعی کردیم آن را پر کنیم از حس‌ها و شخصیت‌هایی که واقعاً ترسناکند، مانند خواننده رپ ناموفقی که در اینترنت افراط‌گرا شده و یکی از سربازگیران ارشد داعش می‌شود؛ اما جنبه خوب زندگی آنلاین را نیز نشان داده‌ایم، مثلاً یک زن مسلمان آمریکایی که گروهی ایجاد کرد و به‌طنز اسم آن را ارتش دامبلدور [برگرفته از مجموعه داستان‌های هری پاتر] گذاشت. در این گروه نوجوان‌ها به‌صورت آنلاین با استفاده از تاکتیک‌ها و زبان مختص خود به دنبال افراط‌گرایان می‌گردند؛ و صادقانه باید گفت که کارشان را بهتر از وزارت خارجه انجام می‌دهند.

بخش دوم حرف‌ شما مربوط می‌شود به اینکه چرا شرکت‌های فناوری چنین دوران سختی داشته‌اند. از بسیاری جهات مثل این است که به‌خاطر اتفاقی که برای بچه‌هایشان افتاده باشد، چند مرحله دچار غم و غصه می‌شوند. آن‌ها پلتفرم‌هایی خلق کرده‌اند که عملاً کنترلش را از دست داده‌اند و اکنون با پیامدهای آن دست به گریبان شده‌اند. اما تناقضات همچنان پابرجاست و مطمئن نیستم واقعیت‌ها را صادقانه خواهند پذیرفت یا نه.

ایلینگ: می‌توانید برای روشن شدن منظورتان مثالی بیاورید؟

سینگر: مارک زاکربرگ موسس فیسبوک را در نظر بگیرید. درست بعد از انتخابات ۲۰۱۶، او همچنان اصرار داشت که اطلاعات غلط نمی‌توانسته بر روند انتخابات تاثیر داشته باشد؛ حرف‌هایی از این دست می‌زد و درعین‌حال به کارزارهای سیاسی می‌گفت که اگر می‌خواهید پول‌های خود را برای اثرگذاری بر آرای مردم خرج کنید، فیسبوک بهترین جاست. پس هنوز نوعی انکارگرایی در شرکت‌های فناوری وجود دارد.

می‌بینیم که در موقعیت عجیب‌وغریبی قرار داریم که در آن تعداد انگشت‌شماری خوره فناوری درواقع از قدرتمندترین بازیگران جنگ و سیاست‌اند، چون پلتفرم‌هایی را کنترل می‌کنند که عملاً تعیین‌کننده قواعد بازی جدید است. ابتدای کار، هرگز قرار نبود آن‌ها در این نقش ظاهر شوند و علاقه خاصی هم به جنگ و سیاست ندارند اما طوری تعیین‌کننده بازی شدند که پیشتر قابل تصور نبود.

ایلینگ: من اخیراً با اریک واینستین، ریاضیدان و مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری پیتر تیل، مصاحبه‌ای انجام دادم. به‌باور او فناوری که فرزند کاپیتالیسم است شاید درنهایت نابودکننده آن باشد. به‌نظر شما می‌توانیم همین حرف را درباره اینترنت و لیبرال دموکراسی هم بزنیم؟

سینگر: پرسش خوبی است. ما در یک نظام حکومتی زندگی می‌کنیم که فرزند و زاییده عصر روشنگری است، دورانی که به‌لطف اختراع ماشینِ چاپ ممکن شد. اما حالا می‌فهمیم که رسیدن به پای تغییر و تحولاتْ روزبه‌روز دشوارتر می‌شود، تغییراتی که نه‌فقط در اصول سیاسی ما بلکه در اکوسیستم گسترده اطلاعاتی ما نیز رخ می‌دهد.

اما باید به یاد داشته باشیم که این پدیده شمشیری دولبه است. چون درمقابلِ نمونه‌های بدِ استفاده از شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزاری برای جنگ و تضعیف دموکراسی‌، نمونه‌های خوبی داریم که نشان می‌دهد این پدیده منجر شده است به افزایش مشارکت شهروندان، آنهم در سطحی که از آتن باستان تا امروز بی‌سابقه است.

دولت‌های محلی با روش‌هایی نو و خلاقانه از شبکه‌های اجتماعی برای ترغیب شهروندان به مشارکت استفاده می‌کنند و برخی دولت‌های ملی مانند سوئیس و استرالیا نیز از آن دنیا در حال تماشاست و نمی‌توانید چیزی را پنهان کنید، پس باید واقعیت را بپذیرید و از شبکه‌های اجتماعی برای تبدیل پیام خودتان به پویشی فراگیر استفاده کنید
به‌شیوه‌هایی جالب بهره‌برداری می‌کنند. و همین چند سال پیش بود که شبکه‌های اجتماعی را الهام‌بخش خیزش‌های بهار عربی معرفی کردند.
مهم این است که این فناوری‌ها‌ در اینجا ماندنی است، بنابراین مجبوریم خود را با آن‌ها وفق دهیم و یاد بگیریم چگونه با آن‌ها زندگی کنیم. باید برای همه‌چیز از رای‌دادن گرفته تا تجارت و شهروندی رویکردهایی قرن‌بیستمی در پیش بگیریم و نیز باید دربرابر حملات بیرونی از خود دفاع کنیم. درواقع چاره دیگری نداریم.

ایلینگ: شما در آخر کتاب خواهشی از غول‌های فناوری مثل توییتر و فیسبوک دارید و از آن‌ها درخواست می‌کنید در نظارت بر پلتفرم‌های خود بهتر عمل کنند. اما این کار به نظر من واقع‌گرایانه نیست، چون کلیت مدل کسب‌وکار آن‌ها بر تبدیل کاربران به محصولاتی برای تبلیغات‌چی‌ها استوار است و این همیشه بر هرگونه تعهد آن‌ها در قبال هنجارهای دموکراتیک یا گفتمان مدنی برتری خواهد داشت.

آیا واقعاً باور دارید که آن‌ها اراده چنین تغییری را دارند، ولو این کار به قیمت ازدست‌دادن سودشان تمام شود؟
سینگر: بخش آخر نوعی هشدار است، چون فکر می‌کنم این شرکت‌ها کم‌کم از خود می‌پرسند اینکه اجازه می‌دهند مشتریانشان آماج حمله باشند درعمل برای سودشان خوب خواهد بود یا نه. درنهایت این شرکت‌ها نمی‌توانند از کشیده‌شدن به مسائل سیاست و جنگ و پروپاگاندا فرار کنند، چون پلتفرم‌هایشان برای همین کار استفاده می‌شود. درگیر ماجرا شدن به این صورت در خونشان نیست، ولی بالاخره به اینجا رسیده‌اند و می‌دانند که اگر با چنین مشکلاتی کنار نیایند بالاخره دولت‌ها مداخله خواهند کرد.

کاری که نمی‌توانند انجام دهند و البته کاری که در گذشته انجام داده‌اند این است که فرض کنند فناوری به‌طریقی مسائل سیاسی ما را حل خواهد کرد. آن‌ها سالیان متمادی در این چرخه گرفتار شده‌اند، چرخه‌ای که معلوم است کارساز نیست. آن‌ها باید بدانند که این پلتفرم‌ها صرفاً تشکیلاتی انتفاعی نیست؛ بلکه سیستم عصبی زندگی شخصی، شغلی و سیاسی ما نیز هست و مسئولیت دارند با آن‌ها رفتاری درخور داشته باشد.

بنابراین درخواست ما در این کتاب کاملاً منطقی است. اشکالی ندارد اگر محصولی، مثلاً یک نرم‌افزار رتبه‌بندی رستوران، را به‌صورت آزمایشی در دنیا منتشر کنیم تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد، اما موضوع وقتی مشکل‌ساز می‌شود که محصول موردنظر چیزی باشد که دنیا به آن وابسته است و احتمال کاربردش در جرم و جنایت و جنگ و خشونت می‌رود. شرکت‌ها باید همان اقدامی را انجام دهند که معمولاً ارتش انجام می‌دهد، یعنی پیشاپیش سناریویی را درقالب مانور نظامی شبیه‌سازی و همه اتفاقات بد و محتمل را پیش‌بینی می‌کنند و برای آن‌ها واکنش‌هایی تدارک ببینند.

این مسئولیت مدنی شرکت‌های فناوری است و دیگر نمی‌توانند سرشان را مثل کبک زیر برف کنند.

 

اطلاعات کتاب‌شناختی:

Singer, Peter Warren & Emerson Brooking. LikeWar: The Weaponization of Social Media. Houghton Mifflin Harcourt, 2018

پی‌نوشت‌ها:
• این مطلب گفت‌وگویی است با پیتر دبلیو. سینگر و در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۱۸ با عنوان «How social media became a weapon of war» در وب‌سایت ووکس منتشر شده است. وب‌سایت ترجمان در تاریخ ۲۹ آبان ۱۳۹۷ آن را با عنوان «چطور شبکه‌های اجتماعی به جنگ‌افزار تبدیل شدند؟» و ترجمه مجتبی هاتف منتشر کرده است.
•• پیتر دبلیو. سینگر (Peter W. Singer) دانشمند علوم سیاسی ،محقق روابط بین‌الملل و متخصص در زمینه جنگ‌های قرن بیست‌ویکم‌ام است. وی در حال حاضر استراژیست «بنیاد آمریکای جدید» و ویراستارِ همکار در پاپیولار ساینس است.
••• شان ایلینگ (Sean Illing) مصاحبه‌گر رسانه آمریکایی ووکس است. او پیش از شروع کار رسانه‌ای در اینترنت، در دانشگاه سیاست و فلسفه تدریس می‌کرد. از دیگر مصاحبه‌های او که در ترجمان منتشر شده‌اند می‌توانید به «چرا تظاهر می‌کنیم بیش از حد واقعی خودمان می‌دانیم» و «مردم به گوگل چیزهایی می‌گویند که به هیچکس دیگر نمی‌گویند» مراجعه کنید.

[۱] LikeWar: The Weaponization of Social Media: استفاده نویسنده از کلمه Like در این عنوان معنایی دوسویه دارد که قابل انتقال به فارسی نیست. این عبارت را هم می‌توان به «پسندیدن (لایک‌کردن) جنگ» ترجمه کرد و هم به «شبیه جنگ» [مترجم].
[۲] battle space
[۳] unreality machine

 
 

الکس استیموس یکی از مدیران سابق فیس بوک معتقد است، انتشار اطلاعات دروغین از طریق شبکه های اجتماعی دموکراسی آمریکایی را به خطر انداخته است.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از ورج، وی که به تازگی پست خود به عنوان مدیر امور امنیتی فیس بوک را ترک کرده با انتشار مقاله‌ای در روزنامه واشنگتن پست تصریح کرده که فیس بوک می توانست زودتر در برابر دخالت روسیه در انتخابات امریکا از طریق این پلاتفورم واکنش نشان دهد. هر چند این موضوع بسیار فراتر از فیس بوک است.

وی افزوده است: کنگره امریکا باید قوانین خود را در زمینه تبلیغات سیاسی به روز کند و کاربران شبکه های اجتماعی هم باید خود را با این محیط جدید رسانه ای تطبیق دهند؛ محیطی که در آن کنترل آنچه که ارزشمند است، دیگر ساده نیست و دروازه بانان خبری متعدد حضور دارند.

استیموس با اشاره به برخی اشتباهات فیس بوک و دیگر شبکه های اجتماعی در ارتباط با دخالت های دیجیتالی در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 روسیه افزود: آنها بسیار شیفته توانمندی محصولات ارائه شده از طریق شبکه های اجتماعی بوده‌اند و لذا دیدن سوءاستفاده از این ابزار برایشان بسیار دشوار بوده است.

به گفته وی مدیران ارشد فیس بوک ابتدا به شدت تلاش کردند تا این موضوع را ناچیز جلوه دهند و اگر این کار را نکرده بودند می توانستند واکنش مناسب تری داشته باشند. البته باید توجه داشت که دولت آمریکا و دستگاه های اطلاعاتی امریکا هم در این زمینه عملکرد خوبی نداشته اند و برخی رسانه های آمریکا هم با نحوه پرداخت به این موضوع عملا به انتشار اطلاعات غلط کمک کرده اند.

این مدیر سابق فیس بوک خواستار توجه کنگره آمریکا به این موضوع و وضع قوانین جدیدی در زمینه تبلیغات سیاسی شد تا این قوانین بتوانند تحولات ناشی از شکل گیری پلاتفورم های جدیدی مانند فیس بوک را نیز به خوبی دربربگیرند.

احمد محمدغریبان - شبکه‌های اجتماعی به‌مثابه یک جاده دوطرفه هستند و نقطه پایانی بر صدای یک‌سویه شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی غرب محسوب می‌شوند. اما این گزاره حالا نیاز به اصلاح دارد و باید گفت، شبکه‌های اجتماعی جاده دوطرفه «بودند» و حالا دیگر نیستند.

حالا برخی ایرانی‌ها نیز همچون بسیاری از مردم دنیا توانسته‌اند توجه کاربرانی را در سراسر دنیا به خود جلب کنند، اما از آنجا که در صفحات اجتماعی برخی از ایرانی‌ها خبری از تصاویر خانه و بدن و حیوانات و طنز نیست و پیام و حرف‌هایی برای گفتن و شنیدن دارند، اوضاع کمی متفاوت شده است و حالا به نظر می‌رسد شبکه‌های اجتماعی آمریکایی، باید این مسیر دوطرفه را مسدود کنند تا همچون شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی‌شان صرفا پیام‌هایی در دنیا و به سمت ایرانی‌ها مخابره شود که صرفا با اهداف و سیاست‌های آنها هماهنگ است.

اما برای آنکه ژست دموکراسی خود را حفظ کنند، مثل همیشه با ارایه تعاریف خاص خود از خشونت، تروریسم، نژادپرستی و امثالهم، قواعد بازی را به شکلی تغییر داده‌اند که در آن ایرانی‌ها و صداهای غیرهمسو قرار نگیرند.

حالا شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک، اینستاگرام که البته آن هم متعلق به فیس‌بوک است و همچنین توییتر و گوگل، از مدتی قبل به نوعی کم آورده و در یک جرزنی و مثل همیشه استانداردهای دوگانه و متناقض، کار شناسایی و حذف صفحات اجتماعی برخی ایرانیان را در دستور کار قرار داده‌اند.

البته که کار چندان خاصی هم از ایرانیان ساخته نیست زیرا در زمین آنها و با قواعدی که آنها می‌سازند باید بازی کنند و فعلا صدای اعتراضشان به جایی نخواهد رسید، تا شاید در آینده روشی برای تقویت صدا، انتقال پیام و اعتراض خود بیابند.

 

پرونده حذف ایرانیان از شبکه‌های اجتماعی آمریکایی

با این مقدمه اما سری خواهیم زد به پرونده حذف ایرانیان از شبکه‌های اجتماعی آمریکایی. در ماه‌های اخیر جسته و گریخته شاهد مسدود شدن حساب‌ ایرانیان از سوی شبکه‌های اجتماعی آمریکایی بودیم اما این اقدام به شکل موجی سنگین در یکی دو ماه تداوم یافت. اواخر مردادماه بود که گوگل خبر از مسدود کردن شماری از کانال‌های یوتیوب و سایر حساب‌های کاربری به دلیل «ارتباط مخفی» آنها با کارزار اطلاعات جعلی مرتبط با ایران داد. اقدام گوگل چند روز پس از آن صورت گرفت که شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک و توییتر دست به اقدام مشابهی علیه ایران زده بودند.

استناد گوگل شرکت امنیت سایبری فایر‌آی آمریکایی بود که در گزارش خود اعلام کرده بود: ۳۹ کانال یوتیوب، شش وبلاگ در بلاگر و ۱۳ حساب در گوگل‌پلاس که ارتباطشان را با رادیو و تلویزیون دولتی ایران «پنهان کرده بودند» مسدود شدند.

این شرکت امنیت سایبری آمریکایی به‌طور هماهنگ با همتای اسراییلی خود در گزارشی اعلام کردند که شبکه‌های مرتبط با رسانه‌های دولتی ایران فعالیت‌های تبلیغاتی در ضدیت با عربستان سعودی، اسراییل و حمایت از فلسطینی‌ها و توافق هسته‌ای انجام می‌دادند.

گوگل در پستی نوشته است: تحقیقات ما در مورد این موضوعات همچنان ادامه دارد و ما به همکاری با مجریان قانون و سایر نهادهای دولتی مرتبط در ایالات متحده و کشورهای دیگر در راستای ارایه یافته‌های خود ادامه خواهیم داد. کنت والکر، معاون رییس گوگل، در بیانیه‌ای گفته است:‌ فعالان این نوع رخنه، مقررات ما را نقض کرده بودند و ما سریعا محتوای آنها را از سایت‌های خود حذف کرده و حساب‌هایشان را بستیم.

پیش از گوگل نیز بخش ایمنی توییتر در حساب کاربری‌اش نوشت: طی همکاری با گروه‌های تخصصی‌مان امروز، ۲۸۴ حساب کاربری در توییتر را به‌خاطر درگیری در تبانی هماهنگ شده، معلق کرده‌ایم. براساس تحلیل ما به نظر می‌رسد بسیاری از این حساب‌های کاربری از ایران سرچشمه می‌گیرد.

در همین راستا فیس‌بوک نیز طی بیانیه‌ای اعلام کرد: چندین صفحه، گروه و حساب کاربری را به‌خاطر رفتار غیرقابل اعتماد در فیس‌بوک و اینستاگرام حذف کردیم. برخی از این فعالیت‌ها از ایران منشأ می‌گرفت و برخی از روسیه. این کمپین‌ها متمایز از یکدیگر فعالیت می‌کردند و ما هیچ پیوند یا هماهنگی بین آنها شناسایی نکردیم. با این حال، آنها با ایجاد شبکه‌هایی از حساب‌های کاربری برای گمراه کردن دیگران درباره اینکه چه کسی بودند و چه کاری انجام می‌دادند، از تاکتیک‌های مشابهی استفاده کردند.

اتانیل گلیچر، رییس بخش سیاست‌گذاری امنیت سایبری فیس‌بوک، طی بیانیه‌ای اعلام کرد: ما ۶۵۲ صفحه، گروه و حساب کاربری دخیل در رفتارهای غیرطبیعی هماهنگ شده که در ایران به راه افتاده بود و مردم را در سراسر شبکه اینترنت در خاورمیانه، آمریکای لاتین، بریتانیا و آمریکا هدف قرار می‌داد، حذف کردیم.

موضوعی که بی‌ارتباط با دولت آمریکا نیست و به همین دلیل می‌بینیم در همان ایام مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در توییترش درباره بیانیه فیس‌بوک نوشت: ما قادر به تایید ارتباط این شبکه با رسانه دولتی ایران هستیم.

آنچنان که جان بولتون، مشاور امنیت ملی دولت دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای ایران را در کنار روسیه، چین و کره شمالی، چهار کشوری معرفی کرد که در تلاش برای نفوذ در انتخابات آمریکا هستند. فیس‌بوک حتی مدعی است که جمهوری اسلامی ایران برخی از این صفحات «قلابی» را از سال ۲۰۱۱ ایجاد کرده است و رسانه دولتی ایران و اطلاعات نیروهای مسلح ایران در تشکیل آنها نقش داشته‌اند.

 

ادامه حذف صفحات ایرانی‌ها در فیس‌بوک و توییتر

در آخرین اقدام از این دست در روزهای اخیر آنچنان که فایننشال‌تایمز گزارش داده، فیس‌بوک 82 صفحه، گروه و حساب کابری را در فیس‌بوک و اینستاگرام ایرانی را به دلیل آنچه «رفتارهای هماهنگ نامعتبر» برای اثرگذاری بر مخاطبانی در انگلیس و آمریکا نامیده، حذف کرده است.

 فیس‌بوک مدعی شده صاحبان حساب‌های کاربری و صفحات حذف‌شده، خودشان را به عنوان شهروندان آمریکا و در مواردی معدود شهروندان انگلیس معرفی کرده و مطالبی درباره نژادپرستی، مهاجرت و مخالفت با دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا منتشر می‌کردند.

رییس بخش سیاست‌گذاری امنیت سایبری فیس‌بوک می‌گوید: با آنکه در فعالیت این صفحات هیچ ارتباطی با حکومت ایران پیدا نکرده‌ایم، نمی‌توانیم با اطمینان بگوییم که چه کسی مقصر است.

 

سوابق فیلتر کاربران ایرانی

با بررسی سوابق فیلتر کاربران در این شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم که پیش از این هم ایرانی‌ها فیلتر می‌شدند: در دی‌ماه سال گذشته بود که صفحه اینستاگرام سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران توسط اینستاگرام از دسترس خارج شد.

البته پیش از مسدودی کامل صفحه، اینستاگرام پستی درباره نابودی داعش را از این صفحه پاک کرده بود. این در حالی است که پیش از آن در صفحه اینستاگرام سرلشکر سلیمانی کلیپی هولناک از جنایات داعش و اهداف آنها منتشر شده بود. البته این اولین باری نبود که اینستاگرام، صفحه سردار سلیمانی را از دسترس خارج کرده است؛ پیش از آن هم چندین بار این صفحه و صفحه نشر آثار امام خمینی و سیدحسن نصرالله نیز بسته شده است.

در مهرماه امسال هم اینستاگرام صفحه پویش مردمی «دختران انقلاب» را مسدود کرد. «دختران انقلاب» نام پویش مردمی است که به ترویج حجاب اسلامی و نمایش حجاب دختران ایرانی می‌پردازد. این پویش مردمی بیست‌ویکم تیرماه ۹۷ همزمان با روز عفاف و حجاب با برگزاری یک همایش در تهران اعلام موجودیت کرد.

در اقدامی مشابه در تیر ماه امسال شبکه اجتماعی «اینستاگرام» فیلم منتشر شده توسط وحید یامین‌پور با هشتگ #هزار جلاد هزار اشرف درباره گروهک منافقین را که به کشتار کودکان در بیمارستان اسلام‌آباد توسط گروهک منافقین پرداخته بود حذف کرد. یامین‌پور می‌گوید: این فیلم صرفا روایتی از هزاران جنایات منافقین بود و هیچ صحنه خشونت‌آمیز و مغایر با قوانین شبکه‌های اجتماعی نداشت.

در تیرماه امسال همچنین حساب‌های کاربری مرتبط با حزب‌الله لبنان که اخبار جنگ سوریه را پوشش می‌دادند، بدون هیچ توضیحی مسدود شده‌اند.

 

موج بستن فله‌ای حساب ایرانیان

این اقدام‌ها اما آن‌طور که اشاره شد، در مردادماه شکل جدیدی به خود گرفت و شاهد موج بستن فله‌ای حساب ایرانیان بودیم. شبکه‎های اجتماعی فیس‌بوک و توییتر در ادامه کارزار اتهام‎زنی به ایران از انسداد صدها حساب کاربری ایرانی به بهانه رفتار هماهنگ غیرقابل اعتماد خبر دادند.

فیس‌بوک درمجموع ۶۵۲ صفحه و حساب کاربری ایرانی را که ادعا می‌شود به رسانه‌های دولتی ایران تعلق داشته‌اند به اتهام هماهنگی برای انجام رفتارهای غیرمعتبر مسدود کرد.

تقریبا بلافاصله بعد از فیس‌بوک، توییتر هم با طرح اتهامات مشابه از مسدود کردن ۲۸۴ حساب ایرانی خبر داد، حال‌ آنکه از مرتبط دانستن آنها با نهادهای دولتی ایران پرهیز کرد.

در جریان این موج مقابله فله‌ای شرکت گوگل اعلام کرد که مجموعا ۵۲ حساب کاربری در شبکه‌های یوتیوب وگوگل‌پلاس و شش وبلاگ را به بهانه ارتباط با شبکه رادیو و تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی ایران مسدود کرده است.

 

شفاف‌شدن بیشتر اهداف شبکه‌های اجتماعی

این برخوردها اما بیش از پیش ماهیت شبکه‌های اجتماعی آمریکایی را به نمایش می‌گذارد؛ چیزی که همیشه تلاش می‌کردند انکار کنند و همیشه این اتهام که در همکاری با دولت آمریکا هستند را رد می‌کردند.

حالا اما می‌بینیم که فیس‌بوک اعلام کرده که با مشارکت «موسسه ملی دموکرات» (ان‌دی‌آی) و «موسسه بین‌المللی جمهوری‌خواه» (آی‌آر‌آی) دو سازمان تبلیغاتی که توسط دولت آمریکا تاسیس و تامین مالی شده‌اند، با «اخبار جعلی» مبارزه می‌کند. این پلتفرم شبکه اجتماعی پیش از این نیز با اندیشکده شورای آتلانتیک که ناتو حامی مالی آن است همکاری نزدیکی داشته است.

کارکنان دو سازمان ان‌دی‌آی و آی‌آر‌آی را که در واشنگتن مستقر هستند، سیاستمداران ارشد دموکرات و جمهوری‌خواه تشکیل می‌دهند؛ ریاست ان‌دی‌آی بر عهده وزیر امور خارجه پیشین مادلین آلبرایت است، درحالی که سناتور درگذشته جان مک‌کین مدت‌های طولانی ریاست آی‌آر‌آی را بر عهده داشت. هر دو گروه در سال 1983 به عنوان بازوهای «اقدام ملی برای دمکراسی» ایجاد شدند که یک گروه مرتبط با دوران جنگ سرد بود که با حمایت رییس وقت سیا، ویلیام کیسی تشکیل شده بود.

آلن مک لئود، عضوگروه رسانه‌ای دانشگاه گلاسکو در مقاله‌ای به این ارتباط اشاره کرده و می‌نویسد: دولت آمریکا به شکلی موثر به یک واسطه در تعیین آنچه جهان باید ببیند و بشنود تبدیل شده است و این توانایی را دارد تا اخبار سازمان‌ها یا کشورهایی که با دیدگاه‌‌های آن سهیم نیستند به حاشیه براند یا اصولا حذف کند. این قدرت می‌تواند در مواقع حساس نظیر انتخابات مورد استفاده قرار گیرد. این یک تهدید دور از ذهن نیست.

 

واکنش قبلی ایران به حذف ایرانی‌ها

اما به دنبال حذف فله‌ای صفحات ایرانی در مرداد‌ماه گذشته در معدود واکنش‌هایی که از سوی مقامات ایرانی شاهد بودیم، علیرضا میریوسفی، رییس بخش مطبوعاتی هیات نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در مورد ادعای فیس‌بوک و توییتر در بستن صفحات ایرانی گفت: چنین ادعاهایی مضحک و بخشی از مجموعه اقدام‌های آمریکا برای تغییر نظام در ایران هست.

این مقام ایرانی در ادامه گفت: این اقدام‌ها سوء‌استفاده از بستر رسانه‌های اجتماعی است.

 

و سکوت در برابر اقدامات اخیر

یک فعال اینترنتی در مصاحبه با اسپوتنیک در تحلیل این شرایط می‌گوید: در حال حاضر به نوعی یک جنگ در فضای آنلاین به راه افتاده است. این کار یک بهانه برای فشار بیشتر علیه ایران است؛ زیرا تاکنون هیچ‌گونه اخباری در این مورد نبوده است و به‌صورت ناگهانی شروع به حذف برخی اکانت‌ها کرده‌اند و شروع به درج اخباری مبنی بر تلاش ایران برای تاثیرگذاری روی ذهنیت مردم آمریکا کردند. به همین دلیل به نظر بنده دولت آمریکا نه‌تنها به دنبال افزایش فشار در بعد جغرافیایی و سیاسی است، که در بعد فضای آنلاین نیز به‌دنبال فشار بر دولت ایران است.

وی همچنین ادامه می‌دهد: من بعید می‌دانم این آخرین اقدام آمریکا در این زمینه باشد زیرا پیش از این نیز اتهاماتی از طرف دولت آمریکا نسبت به دولت ایران مبنی بر هک کردن یک سری مراکز از جمله مراکز آموزشی مطرح شده بود. مسایلی که تا قبل از این خبری از آنها درج و گفته نمی‌شد و این مساله عجیب است چون ایران در چند ماه گذشته حتی فعالیت تحریک‌آمیزی در این زمینه نداشته است و نسبت به فعالیت‌های ترامپ نیز منفعل بوده؛ یعنی با وجود تلاش فراوان ترامپ برای هجمه خبری که منجر به واکنشی از طرف ایران شود، ایران هیچ واکنشی نشان نداده است.

حالا همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، شاهد تداوم روند حذف و فیلتر حساب‌های ایرانی از سوی شبکه‌های اجتماعی آمریکایی هستیم اما این سوی ماجرا، مقامات ایرانی علاقه‌ای به ورود به این بخش از جنگ در فضای آنلاین نشان نمی‌دهند و می‌بینیم که اقدام اخیر فیس‌بوک با سکوت آنها مواجه شده است.

امنیت اطلاعات با گسترش روند دیجیتال شدن کاسته شده و هر روز حجم بیشتری از اطلاعات کاربران فاش می شود. این روند در سال های اخیر نگران کننده تر شده است.

خبرگزاری مهر - شیوا سعیدی: چند هفته پیش تیتر این خبر همه را شگفت زده کرد: «اطلاعات ۵۰ میلیون کاربر فیس بوک افشا شد». هرچند این نخستین باری نیست که اطلاعات خصوصی افراد فاش می شود، اما حجم آن نگران کننده است. پیش از این نیز اخبار مربوط به فاش شدن اطلاعات کاربران خبرساز شده بود. به عنوان مثال در اوایل سال جاری رسوایی کمبریج آنالایتیکا در صدر اخبار قرار گرفت. این شرکت به وسیله اطلاعات کاربران فیس بوک استراتژی تبلیغاتی دونالد ترامپ را طراحی کرده بود.

به هرحال همزمان با پیشرفت فناوری و دیجیتالیزه شدن سیستم های ذخیره اطلاعات و گسترش استفاده از اینترنت در گجت های مختلف هر روز اخبار بیشتری درباره فاش شدن اطلاعات محرمانه کاربران منتشر می شود. افشای اطلاعات کاربران در سال های اخیر وارد مرحله جدیدی شده است و دلایل مختلفی دارد.

دلایلی که منجر به افشای اطلاعات کاربران می شود

افشای اطلاعات در لغت به معنای انتشار عمدی یا غیرعمدی اطلاعات خصوصی و عمومی در محیطی غیر ایمن است. دلایل مختلفی به افشای اطلاعات منجر می شوند مانند هک اطلاعات توسط هکرهای زیرزمینی و افشای اطلاعات توسط فعالان سیاسی یا دولت های محلی یا حتی استفاده از تجهیزات رایانشی یا شبکه های ذخیره اطلاعات. در این میان نباید نقش باگ های داخلی و بدافزارها را نیز نادیده گرفت.

روزانه حجم عظیمی از داده های تولیدی توسط شرکتهای ارائه دهنده شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان، مدیریت و تحلیل می شود و نتایج حاصل از تحلیل روی این داده های کلان (بیگ دیتا)، متقاضی بسیاری داشته و از بنگاههای تجاری (که برای بهره مندی در تبلیغات هوشمند به این اطلاعات نیاز دارند) تا سازمانهای امنیتی و حاکمیتی (برای رصد وضعیت ملتها در نقاط مختلف دنیا)، متقاضی این داده ها هستند. حتی در این بین شرکتهای تحلیلی بسیاری، کلان‌داده‌ها را منبع اصلی درآمد خود قرار داده و با ارائه گزارشهای هدفمند، می‌توانند نتیجه انتخابات مختلف را تغییر دهند. در این میان نباید از سوء استفاده شرکتهای تبلیغاتی و بازاریابی غافل ماند.

فضای مجازی روز به روز ناامن‌تر

با روند رو به رشد ناامنی در فضای مجازی، در سال جاری میلادی انبوهی از اخبار مربوط به افشای اطلاعات کاربران منتشر شد.

با روند رو به رشد ناامنی در فضای مجازی، در سال جاری میلادی انبوهی از اخبار مربوط به افشای اطلاعات کاربران منتشر شدپس از فاش شدن خبر مربوط به افشای اطلاعات ۵۰ میلیون کاربر فیس بوک، گزارش های دیگر نشان داد احتمالا حساب کاربری اینستاگرام این افراد نیز هک شده است. همچنین اگر یکی از این افراد از طریق اطلاعات حساب کاربری فیس بوک خود وارد اینستاگرام یا هر وب سایت دیگری شده بود، احتمالا هکرها به اطلاعات حساب او دسترسی پیدا کرده بودند.

در آخرین نمونه این اخبار مشخص شد، هکرها پیام های خصوصی ۸۱ هزار کاربر فیس بوک را منتشر کرده اند. آنها در یک آگهی تبلیغاتی اعلام کردند دسترسی به حساب های کاربری را با قیمت ۱۰ سنت می فروشند.

همچنین وب سایتی به نام Krebs on Security اعلام کرد، نرم افزار جاسوسی mSpy اطلاعات میلیون ها کاربر خود را فاش کرده است. جالب آنکه اطلاعات کاربران این نرم افزار به راحتی قابل دسترسی است و حجم وسیعی را شامل می شود از جمله نام، آدرس ایمیل، پیام های فیس بوک و واتس اپ.

 اما این ها تنها موارد نیستند. چندی پیش، محققان دانشگاه آکسفورد نیز هشدار دادند جمع آوری و اشتراک گذاری اطلاعات کاربران به وسیله اپلیکیشن های موبایل از کنترل خارج شده است. آنها متوجه شدند ۹۰ درصد اپلیکیشن های رایگان در پلی استور اطلاعات کاربران را با آلفابت (شرکت مادر گوگل) به اشتراک می گذارد. بیش از ۴۰ درصد این اپلیکیشن ها اطلاعات کاربران را به کسب و کارهای متعلق به فیس بوک منتقل می کنند.

همچنین گزارشی دیگر نشان داده اپلیکیشن هایی مانند Dr.Unarchiver و Dr.Cleaner که  توسط شرکت Trens Micro عرضه شده اند، تاریخچه مرورگر کاربر را جمع آوری و آپلود می کنند. این برنامه ها همچنین اطلاعات اپلیکیشن های دیگر نصب شده در دستگاه را جمع آوری می کنند.

افشای اطلاعات با اهداف مختل تا به آنجا پیش رفته که یک شرکت هواپیمایی هنگ کنگی به نام Cathay Pasific نیز اعلام کرد اطلاعات ۹.۴ میلیون نفر از مشتریانش فاش شده است. در این نشت اطلاعات اسامی، ملیت، تاریخ تولد، شماره تلفن، ایمیل، آدرس، شماره پاسپورت، شماره کارت شناسایی و تاریخچه سفر مشتریان فاش شده بود.

شاید یکی از تکان دهنده ترین اخبار نیز مربوط به وجود اطلاعات ۳۵ میلیون رای دهنده آمریکایی در وب تاریک بود. این اطلاعات یک ماه قبل از شروع انتخابات مجلس نمایندگان برای فروش در یک فروم آنلاین عرضه شده بود. البته کارشناسان ادعا می کنند عرضه اطلاعات به معنای افشای اطلاعات نیست. این سوابق احتمالا از شرکت هایی سرقت شده که از اطلاعات رای دهندگان برای استفاده در برنامه های انتخاباتی ایالت ها استفاده می کنند.

هشدار محققان نسبت به شکافهای امنیتی اپلیکیشن ها

این درحالی است که شبکه های اجتماعی نیز پلتفرم امنی برای اطلاعات به حساب نمی آیند. محققان امنیتی به دفعات شکاف های امنیتی را در این زمینه کشف کرده اند. یکی از آن موارد مربوط به سوءاستفاده از ویس میل واتس اپ است. هکرها با استفاده از شماره تلفن کاربر سعی می کنند اپلیکیشن استاندارد واتس اپ را در موبایل خود نصب کنند. در مرحله بعد واتس اپ با ارسال یک پیامک حاوی کد تائید ۶ رقمی به موبایل کاربر عملیات را احراز هویت می کند. به همین دلیل هکرها سعی می کنند زمانی که کاربر موبایل خود را رصد نمی کنند( شب هنگام) این عملیات را انجام دهند. درمرحله بعد واتس اپ به کاربر اجازه می دهد بین ارسال دوباره  کد۶ رقمی و تماس صوتی خودکار یکی را انتخاب کند. از آنجا که کاربر موبایل خود را رصد نمی کند، پیام به ویس میل او ارسال می شود. در این مرحله هکرها با استفاده از شکاف امنیتی در شبکه شرکت های مخابراتی این ویس میل ها را دریافت می کنند. 

تلگرام هم در امان نیست

حتی تلگرام نیز از این روند مستثنی نیست. یک محقق امنیتی کشف کرده نسخه های قبلی اپلیکیشن دسکتاپ تلگرام هنگام حین برقراری تماس صوتی،  IP آدرس های عمومی و خصوصی (نشانی پروتکل اینترنت) را فاش کرده است. دلیل این امر چارچوب کاری همتا به همتای تلگرام بوده است.

لو رفتن موقعیت مکان در آیفون

یکی دیگر از نمونه های جالب اطلاعات مربوط به اپل است. بررسی های امنیتی نشان می دهد تعدادی از برنامه های محبوب آیفون بی سروصدا اطلاعات موقعیت مکانی ده ها میلیون کاربر این گوشی را به اشتراک می گذارند. بسیاری از این برنامه ها علاوه بر شناسایی موقعیت دقیق مکانی کاربران خود اطلاعات حساس دیگری را نیز جمع آوری می کنند که دسترسی به آنها توسط شرکت هاس ثالث می تواند امنیت افراد را به خطر بیندازد.

از سوی دیگر صاحب خدمات ایمیل یاهو نیز اعلام کرده ایمیل های تجاری مشتریان خود را بررسی می کند و در اختیار شرکت های تبلیغاتی قرار می دهد. یاهو بیش از یک دهه قبل رصد ایمیلی کاربران خود را آغاز کرده است. این شرکت از الگوریتم های مختلف برای بررسی ایمیل های تجاری در این باکس کاربر استفاده می کند.

 مشکلات تقلبی رایانه راهی برای دسترسی به اطلاعات کاربران

این درحالی است که شیوه های سرقت اطلاعات کاربران در سال های اخیر بسیار متنوع شده است. یکی از روش های کلاهبرداری از کاربران مشکلات تقلبی رایانه ها است. طبق گزارش Action Fraud ،(سازمان گزارش دهی جرائم سایبری در انگلیس) کلاهبرداران انگلیسی با ارائه خدمات مربوط به حل مشکلات تقلبی رایانه، بیش از ۲۱ میلیون پوند از ۲۲ هزار نفر کلاهبرداری کرده اند.

این نوع کلاهبرداری با یک تماس تلفنی، ایمیل یا یک پیام پاپ  آپ در رایانه فرد  آغاز می شود. این پیام به کاربر هشدار می دهد اختلالی در رایانه یا ارتباط اینترنتی او وجود دارد که باید حل شود. در مرحله بعد کلاهبرداران از کاربر تقاضای مبلغی می کنند تا مشکل را حل کنند. در موارد دیگر آنها قربانیانشان را فریب می دهند تا نرم افزاری روی دستگاهشان نصب کنند. با این وسیله کلاهبرداران به اطلاعات شخصی و مالی کاربر دسترسی می یابند در همین راستا این سازمان برنامه ای برای آموزش مردم درباره «کلاهبرداری خدمات نرم افزار رایانه ای» را ارائه می کند.

مروری بر تاریخچه سرقت اطلاعات

اما افشای اطلاعات از چه زمانی اوج گرفت؟ واقعیت آن است که افشای اطلاعات لزوما فقط به شکل دیجیتالی نیست اما به طور حتم اوج گیری عصر دیجیتال، سبب افزایش رویدادهای مربوط به افشای اطلاعات شده است. کارشناسان و وب سایت های مختلف در این باره نظرات متفاوتی دارند اما با توجه به رویدادهای مهم می توان گفت افشای اطلاعات در فضای دیجیتال از ۲۰۰۵ میلادی آغاز شد. درهمین راستا یک سازمان غیرانتفاعی در آمریکا به نام Privacy Rights Clearinghouse آماری از میزان اطلاعات فاش شده و تعداد رویدادهای افشای اطلاعات اعلام کرد.

طبق اطلاعات وب سایت این سازمان از ۲۰۰۵ میلادی تاکنون ۱۱ میلیارد و ۲۳۷ میلیون و ۵۳۵ هزار و ۵۴۱ داده فاش شده است. همچنین در این بازه زمانی ۸۸۵۳ رویداد مربوط به افشای اطلاعات به طور عمومی اعلام شده اند.

یکی از بزرگترین نمونه های افشای اطلاعات در تاریخ، به شرکتExperianتعلق دارد. اکسپرین یکی از ۳ سازمان اصلی گزارش دهی اعتباری در آمریکا است که در سال ۲۰۱۲ میلادی شرکتی به نام Court Ventures را خرید. این شرکت اطلاعات مربوط به سوابق عمومی را جمع آوری می کرد. از سوی دیگر در زمان ادغام  Court Ventures نیز قراردادی با شرکتی به نام US Info Search داشت تا اطلاعات را در اختیار این شرکت قرار دهد. Court Ventures اطلاعات را به شرکت های طرف سوم از جمله یک موسسه خدمات کلاهبرداری ویتنامی می فروخت و به آنها اجازه می داد تا اطلاعات خصوصی مشتریان آمریکایی از جمله آمار مالی و شماره های تامین اجتماعی را بررسی کنند. در بسیاری از موارد از این اطلاعات برای سرقت هویت استفاده می شد.

بزرگترین رخدادهای افشای اطلاعات کاربران

نام شرکت	تاریخ افشای اطلاعات	میزان اطلاعات فاش شده	شیوه فاش شدن اطلاعات
فیس بوک	۲۰۱۸	۵۰ میلیون کاربر	هک/ امنیت ضعیف
گوگل پلاس	۲۰۱۸	۵۰۰هزار کاربر	امنیت ضعیف
ادوب سیستمز	۲۰۱۳	۱۵۲ میلیون کاربر	هک
نرم افزار جاسوسیmSpy	۲۰۱۸	تعداد نامشخص	ضعف امنیتی
اوبر	۲۰۱۷	۵۷ میلیون کاربر	هک
اپل	۲۰۱۲	۱۲ میلیون کاربر	انتشار تصادفی اطلاعات
تلگرام	۲۰۱۸	تعداد نامشخص	ضعف امنیتی
پیتزا هات	۲۰۱۷	تعداد نامشخص	ضعف امنیتی
وب سایت های بازی رایانه ای چینی( Duowan، ۷K۷K، ۱۷۸.com)	۲۰۱۱	۱۰ میلیون کاربر	هک
مرکز یکپارچه اطلاعات دفاعی کره جنوبی	۲۰۱۷	۲۳۵ گیگابایت	هک
ای بی	۲۰۱۴	۱۴۵ میلیون کاربر	هک
Equifax	۲۰۱۷	۱۴۳ میلیون کاربر	امنیت ضعیف
اورنوت	۲۰۱۳	۵۰ میلیون کاربر	هک
اکسپرین	۲۰۱۲	۱۴۵ میلیون کاربر	سوءاستفاده از اطلاعات
جی میل	۲۰۱۴	۵ میلیون کاربر	هک
شرکت هواپیماییCathay Pasific	۲۰۱۸	۹.۴ میلیون کاربر	ضعف امنیتی
هوم دیپوت	۲۰۱۴	۵۶ میلیون کاربر	هک
بانک جی پی مورگان چیس	۲۰۱۴	۷۶ میلیون کاربر	هک
هک عظیم کسب وکارهای آمریکایی از جمله بورس نزدک	۲۰۱۲	۱۶۰ میلیون کاربر	هک
سونی آنلاین اینترنتینمنت	۲۰۱۱	۲۴۶۰۰۰۰۰۰ کاربر	هک
سونی پلی استیشن نتورک	۲۰۱۱	۷۷ میلیون کاربر	هک
توئیتر	۲۰۱۳	۲۵۰ هزار کاربر	هک
اوبر	۲۰۱۴	۵ هزار کاربر	امنیت ضعیف
آندرآرمور	۲۰۱۸	۱۵۰ میلوین کاربر	هک
یاهو	۲۰۱۳	۳ میلیارد کاربر	هک

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

کاهش ارزش سهام و محبوبیت

چنین رویدادهایی ریسک برای دزدی هویت یا پیامدهای وخیم تر همراه دارند. پس از اعلام این رویدادها کاربران مجبور می شوند تمام اطلاعات و پسوردهای خود را تغییر دهند.

از سوی دیگر چنین رویدادهایی پس از علنی شدن هیاهوی زیادی ایجاد می کند و به طور معمول شرکت سعی می کند از خسارات بیشتر جلوگیری کند. به عنوان مثال، افشای اطلاعات مشتریان خرده فروشی تارگت در ۲۰۱۳ میلادی به کاهش سودآوری شرکت منجر شد. در پایان ۲۰۱۵ میلادی تارگت با انتشار گزارشی اعلام کرد هزینه های مرتبط با افشای اطلاعات مشتریان آن بالغ بر ۲۹۰ میلیون دلار بوده است.

به نوشته رویترز افشای اطلاعات ۳میلیارد کاربر یاهو که در ۲۰۱۳ میلادی اتفاق افتاد اما در ۲۰۱۶ میلادی فاش شد، نیز یکی از پرهزینه ترین رویدادهای این چنینی در تاریخ بوده است. این رویداد سبب شد شرکت وریزون قیمت پیشنهادی برای خرید یاهو را یک میلیارد دلار کاهش دهد.

البته به سختی می توان خسارت های مالی مستقیم و غیر مستقیم مربوط به افشای اطلاعات کاربران را به دست آورد. یکی از راه های معمول در این زمینه ارزیابی واکنش بازار به چنین رویدادی است.

در نمونه افشای اطلاعات کاربران فیس بوک از طریق شرکت کمبریج آنالایتیکا، این امر نه تنها به سقوط ارزش سهام شرکت و ورشکستگی آن منجر شد، در ایالات متحده آمریکا از میزان محبوبیت دونالد ترامپ نیز کاسته شد. از سوی دیگر مارک زاکربرگ مجبور شد برای شهادت دراین باره در برابر کنگره ظاهر شود. تمام این رویدادها به کاهش محبوبیت و تعداد کاربران فیس بوک منجر شده است.

 قوانینی که حفاظت از اطلاعات را اجباری می کنند

به نوشته دیجیتال ورلد، با افزایش تعداد رویدادهای افشای اطلاعات، کشورها و مناطق مختلف قوانین متفاوتی را برای حفاظت از اطلاعات ارائه کرده اند. قوانینی مانند HIPAA (استانداردهای امنیتی برای حفاظت از سوابق بهداشتی افراد) یا استاندارد امنیت اطلاعات PCI در آمریکا ابداع شده اند تا راهنمایی برای شرکت ها و سازمان ها برای کنترل انواع خاصی از اطلاعات حساس مشتریان ابداع کنند. این قوانین چارچوبی برای امنیت، ذخیره سازی و روش های استفاده از اطلاعات حساس را فراهم می کنند. اما این قوانین در تمام صنایع وجود ندارند و لزوما از افشای اطلاعات جلوگیری نمی کنند.

طبق قانونGDPR شرکتها در صورت افشای اطلاعات کاربران۲۰ میلیون یورو جریمه می شوند از سوی دیگر اتحادیه اروپا نیز چندی پیش قانونGDPR را در راستای حفاظت از اطلاعات کاربران وضع کرد. به موجب این قانون شرکت هایی که اطلاعات کاربران را فاش کنند، مشمول جریمه ای  معادل ۲۰ میلیون یورو یا ۴ درصد از گردش مالی سالانه جهانی خود می شوند.

همچنین ایالت کالیفرنیا در آمریکا نیز با وضع قانونی جدید، انتخاب پسوردهای ضعیف برای دستگاه های الکترونیکی مانند رایانه و موبایل توسط شرکت تولید کننده ممنوع است. در انگلیس نیز قانونگذاران در پی تصویب دستورالعملی برای شرکت های تولید کننده گجت های اینترنت اشیا هستند تا از انتخاب پسوردهای ضعیف برای آنها جلوگیری شود.

مخترع وب هم دست به کار شد

از سوی دیگر دست اندرکاران صنعت فناوری نیز راهکارهای مختلفی ارائه می کنند. اکنون پس از  گذشت ۲۸ سال از تولد وب و گسترش اینترنت، «برنرز لی»، مخترع وب، طرح متن باز جدیدی به نام سولید را راه اندازی کرده که هدف از پیگیری آن جلوگیری از جمع آوری انبوهی از اطلاعات خصوصی کاربران و انتقال این اطلاعات به شرکت های ثالث است.

او درباره این طرح می گوید: وب به موتوری برای نابرابری و تقسیم هم مبدل شده و نیروهای قدرتمند از آن برای پیشبرد دستور کار خود بهره می گیرند. ما امروز به نقطه حساسی رسیده ایم و تغییرات جدی ضروری است.

به گفته وی با اجرای طرح سولید مدل فعلی انتقال داده های خصوصی کاربران به شرکت های بزرگ فناوری تغییر می کند تا منافع آنها تامین شود و اشخاص بتوانند بر روی داده های خود کماکان کنترل کنند. در قالب این طرح برخی تغییرات فنی به صورت ماژولار و چند بخشی بر روی فناوری های پرکاربرد وب مانند HTTP, REST, HTML اعمال می شود که استفاده از وب به صورت فعلی را مختل نمی کنند، اما کنترل داده های فردی و حفظ حریم شخصی را تسهیل می کنند.

آینده دزدی های اینترنتی

یکی از دلایل فراگیرشدن افشای اطلاعات در سال های پس از ۲۰۰۵ میلادی افزایش حجم اطلاعات است که به مجرمان سایبری فرصت های بیشتری می دهد تا حجم بیشتری از اطلاعات را در یک حمله سرقت کنند.

درهمین راستا وب سایت ها و شرکت های مختلف آمارهای مختلفی از آینده روند افشای اطلاعات منتشر می کنند. طبق گزارش CSC که در ۲۰۱۲ میلادی منتشر شده، تا ۲۰۲۰ میلادی بیش از یک سوم اطلاعات در خدمت ابر نگهداری می شود. 

از سوی دیگر وب سایت Statistica نیز در تحقیقی وضعیت واقعی امنیت اطلاعات در سراسر جهان از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ میلادی را نشان می دهد. از ۲۰۱۵ میلادی تاکنون ۲۵ درصد اطلاعات جهان نیازمند اقدامات امنیتی بیشتری هستند اما همچنان به طور غیر ایمن نگهداری می شوند. طبق تحقیق این وب سایت آماری پیش بینی می شود، این شاخص در ۲۰۲۵ میلادی به ۴۵ درصد می رسد.

این در حالی است که هم اکنون با گسترش اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، اطلاعات کاربران نه تنها در وب سایت ها و مخازن اطلاعاتی شرکت ها، بلکه در گجت های ساده خانگی نیز ذخیره می شود. از آنجا که در بسیاری از این گجت ها اقدامات امنیتی در نظر گرفته نشده، کارشناسان متعددی درباره سرقت از آنها هشدار داده اند.

تمام این روندها حاکی از آن است که حریم خصوصی برای افراد در حال از بین رفتن است و در صورتی که اقدامات امنیتی بیشتری انجام نشود، هر روز شاهد رویدادهای بیشتر افشای اطلاعات کاربران خواهیم بود

فیس بوک روز گذشته اعلام کرد تعدادی حساب کاربری متعلق به کاربران ایرانی را بسته، زیرا بر این باور است که از حساب های یادشده سوءاستفاده شده است.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از بیزینس اینسایدر، فیس بوک روز گذشته اعلام کرد تعدادی حساب کاربری متعلق به کاربران ایرانی را بسته، زیرا بر این باور است که از حساب های یادشده سوءاستفاده  شده است. فیس بوک مدعی شده که از این حساب ها برای انتشار مطالب سیاسی تفرقه اندازانه استفاده می‌کردند.

این شبکه اجتماعی همچنین افزوده که برخی از این حساب های کاربری بیش از یک میلیون دنبال کننده داشته اند. فیس بوک علیرغم جنجال خبری که در این زمینه به راه انداخته، تصریح کرده شواهدی در اختیار ندارد که نشان دهد این حساب ها با دولت ایران در ارتباط هستند و به طور قطع نمی داند که چه فرد یا افرادی مسئول راه اندازی حساب های یادشده هستند.

حساب های تعلیق شده ظاهرا ایرانی در فیس بوک عبارتند از 30 صفحه، 33 حساب کاربری و سه گروه. علاوه بر این 16 حساب کاربری در اینستاگرام هم تعلیق شده و علت این کار رفتار تفرقه اندازانه دانسته شده است.

مدیران شبکه های اجتماعی آمریکا در هفته های اخیر مدعی شده اند برخی کشورهای خارجی مانند ایران، روسیه و چین از طریق شبکه های اجتماعی به دنبال دستکاری افکار عمومی و تاثیرگذاری بر انتخابات آتی کنگره امریکا هستند. این ادعاها توسط هر سه کشور رد شده است.

این روزها در هر خانواده‌ای بیشتر وقت اعضا با شبکه‌های اجتماعی می‌گذرد. در این گزارش به مرور تحقیقاتی پرداخته‌ایم که تاثیر استفاده زیاد از شبکه‌های اجتماعی بر میزان طلاق را بررسی کرده‌اند.

فارس - سیده راضیه حسینی:  فرقی هم ندارد چه سن و سالی دارند؛ پدر، مادر و بچه‌ها هر کدام مدت زمان طولانی را صرف چرخیدن در این شبکه‌ها و جواب دادن به پیام‌های دریافتی می‌کنند. اما همزمان از کنار هم بودن‌ها و حرف زدن‌های اعضای خانواده کم شده و همین باعث شده صمیمیت بین آن‌ها کمتر شود. استفاده زیاد از شبکه‌های اجتماعی بیشترین مشکل را برای رابطه همسران به وجود آورده است. این مشکلات در کشورهای مختلف آنقدر زیاد و پرتعداد شده‌ که نگرانی‌های جدی در مورد آسیب استفاده از شبکه‌های اجتماعی به دوام ازدواج بوجود آورده است. چند نفر از اساتید دانشگاه‌های طراز اول ارتباطات دنیا، یک تحقیق مفصل انجام داده‌اند تا تاثیر گذران وقت در این شبکه‌ها بر میزان رضایت زوج‌ها از زندگی مشترک و همینطور میزان طلاق را بسنجند. نتایج تحقیق درست بودن این نگرانی‌ها را نشان می‌دهد.

 

صفر و یک‌ها احساس خوشبختی را می‌بلعند

دکتر جیمز کتز یکی از اساتید برجسته ارتباطات در دنیاست و الان رییس دپارتمان رسانه‌ای نوظهور در دانشگاه بوستون آمریکا. با همکارانش در یکی از دانشگاه‌های شیلی در تحقیق‌شان نرخ طلاق در ایالت‌های مختلف آمریکا را با میزان استفاده خانواده از فیس‌بوک مقایسه کرده‌اند. پروفسور کتز می‌نویسد: ممکن است تعجب‌آور باشد که پروفایل فیس‌بوک بعنوان یکی از فاکتورهایی که نسبت به سایر رفتارهای افراد کم اهمیت بنظر می‌رسد، می‌تواند یک ارتباط آماری مهم با نرخ طلاق و نارضایتی از زندگی مشترک داشته باشد.

وی می‌گوید: این تحقیق نشان داد گذران وقت در شبکه‌های اجتماعی کیفیت ازدواج و احساس خوشبختی را کاهش می‌دهد و باعث بروز مشکلات در ارتباط زوج‌ها و سوق پیدا کردن به سمت طلاق می‌شود.

در یک پژوهش جداگانه که در در دانشگاه تگزاس بر روی افراد ازدواج کرده صورت گرفت، محققین فهمیدند کسانی که زمان بیشتری را بر روی سایت‌های شبکه‌های اجتماعی می‌گذرنند، میزان خوشبختی کمتری را احساس می‌کنند. این تحقیق نشان میدهد که افرادی که از شبکه‌های اجتماعی استفاده نمی‌کنند، 11 درصد نسبت به کسانی که از به صورت مرتب در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند، احساس خوشبختی کنند.

 

شبکه‌های اجتماعی شک را به یقین تبدیل می‌کند

نه تنها شکل فعالیت‌هایی که یک نفر در شبکه‌های اجتماعی دارد بلکه مدت زمان صرف شده می‌تواند ایجاد مشکل کند. شبکه‌های اجتماعی این امکان را فراهم می‌کنند که یک فرد شکاک خیلی راحت بتواند اطلاعاتی در مورد ارتباطات و تعاملات مختلف همسرش به دست بیاورد. چه مساله‌ای وجود داشته باشد و چه وجود نداشته باشد، این ارتباطات احساس ناخوشایندی برای او بوجود می‌آورد و همین، منجر به تلاش برای چک کردن بیشتر این ارتباطات، جدل، درگیری و بروز مشکلات جدی می‌شود.

مشکل دیگر اینکه متاسفانه موارد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد شک فرد نسبت ارتباطات همسرش در شبکه‌های اجتماعی به‌جاست. این شبکه‌های فضایی را به وجود آورده است که اگر فرد مشکل یا خلأیی در زندگی مشترک خود داشته باشد، به جای تلاش برای حل کردنش به دنبال تسکین آن از طریق ارتباطات مجازی بیفتد. این تحقیقات نشان داده که از هر ده نفر یکی گفته‌اند پیام‌های و پست‌هایشان را از دیگری مخفی می‌کنند. هشت درصد افراد بزرگسال گفته‌اند اکانت‌های مختلفی دارند و از هر سه طلاقی یکی به خاطر این مسائل جرقه خورده است.

 

ماسک‌های مجازی دوگانگی می‌آورد

کارشناسان و متخصصان خانواده و ازدواج در کشور خودمان هم در تحقیقاتشان به نتیجه‌های مشابهی رسیده‌اند. آنان معتقدند یکی از اثرات شبکه‌های اجتماعی این است که به افراد هویت کاذب و غیر واقعی می‌دهد. کسانی که در ارتباطات و گفتگوهای خود فقط به فضای مجازی اکتفا می‌کنند کم‌کم یک هویت کاذب برایشان ایجاد می‌شود و به سمت توهم‌پردازی و خیال‌بافی می‌روند که این مشکل باعث می‌شود که بیشتر این افراد نتوانند تصمیم‌هایی مناسب، به موقع، عینی و واقعی در زندگی خود بگیرند. بررسی‌ها نشان داده که شخصیتی که فضای مجازی به افراد می‌دهد تا حد زیادی با شخصیت اصلی او متفاوت است؛ یک کاربر تلاش می‌کند نداشته‌های خودش را به صورت مجازی جبران کند و یا اینکه تحت تأثیر مقایسه خود با باقیه کاربرها قرار می‌گیرد و از شخصیت‌های کاذب آن‌ها برای شکل دادن به شخصیت مجازی خودش استفاده کند. تمام این‌ها فرد را دچار دوگانگی می‌کند و رابطه‌های واقعی در خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

 

رابطه‌های جدید راهی برای فرار از نارضایتی

بخاطر وجود گوشی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های شبکه‌‌های اجتماعی، هیچ زمانی تا این اندازه شرایطی فراهم نشده تا فرد ناراضی از زندگی مشترک دنبال رابطه برقرارکردن‌های جدید، رابطه گرفتن با افرادی که پیش از ازدواج ارتباطی عاطفی با او داشته‌اند یا به دنبال وقت‌گذرانی و رابطه موقت باشند.

هر روز در صفحه حوداث برخی روزنامه‌ها و مجلات خبرهایی می‌بینیم که زندگی یک زوج تنها به دلیل اینکه زن یا مرد، فرد دیگری را از طریق همین شبکه‌های اجتماعی وارد زندگی خود کرده، به جدایی کشیده شده است؛ خیلی از اتفاقات خشونت‌آمیز در این خبرها نیز مربوط به مواردی است که فرد متوجه می‌شود همسرش با شخص دیگری در فضای مجازی در ارتباط است.

 

عاطفه‌ها طلاق می‌گیرند

کارشناس‌ها می‌گویند یکی از مهمترین تاثیراتی که شبکه اجتماعی می‌تواند در مدت زمانی طولانی ایجاد ‌کند، گرفتن نبوغ و خلاقیت فرد است که باعث ایجاد تنبلی، افسردگی و بوجود آمدن یک سری حالت‌های روانی غیر عادی می‌شود. این حالت‌های روانی باعث رفتارها و ناسازگاری‌هایی می‌شود که با ادامه پیدا کردنش و پایین آمدن آستانه تحمل طرف مقابل، زمینه جدایی زوج‌ها از هم را بوجود می‌آورند.

تبعات شبکه‌های اجتماعی بر روی خانواده‌ها، از طلاق‌های رسمی هم فراتر است. ممکن است دو نفر به خاطر بروز چنین رفتارهایی بصورت رسمی از هم جدا نشوند اما نوعی از سردی ارتباط یا طلاق عاطفی را به وجود بیاید که اثرات آن از طلاق رسمی بسیار بیشتر است و متأسفانه آمار این نوع طلاق به شدت زیاد شده است.

 

آسیب‌ها قابل مدیریت هستند

به‌واسطه این تحقیقات و نتایجی که در رسانه‌ها منتشر شده، بسیاری از زوج‌ها در آمریکا که تلاش کرده‌اند تاثیراستفاده از شبکه‌های اجتماعی بر روی روابط‌شان را درک کنند و تلاش کنند مدت زمانی که در فیس بوک یا دیگر شبکه‌ها صرف می‌کنند را محدود کنند. بعضی از زوج‌ها حتی برای شکل استفاده‌شان از شبکه اجتماعی قواعدی را تنظیم کرده‌اند؛ مانند ارتباط نگرفتن با افرادی که پیش از ازدواج با آنان رابطه عاطفی داشته‌اند و به اشتراک نگذاشتن اطلاعات خصوصی و عکس‌هایشان بدون کسب اجازه از یکدیگر.

در شرایطی که شبکه‌های اجتماعی به جزء جدانشدنی زندگی خانواده‌های امروز تبدیل شده‌اند، اگر شناخت نسبت به اثرات آن برای زندگی مشترک بیشتر شود، افراد دنبال راه‌حل می‌روند و می‌توانند راه‌هایی برای کم کردن این آسیب‌ها بیابند.

اتحادیه اروپا با تعیین ضرب الاجلی از کلیه پلتفرم‌های اینترنتی خواهد خواست هرگونه محتوی با ماهیت «تروریستی» را حذف کنند.

به گزارش تسنیم و به نقل از یورونیوز، اتحادیه اروپا با تعیین ضرب الاجلی از کلیه پلتفرم‌های اینترنتی خواهد خواست پس از دریافت هشدار این اتحادیه حداکثر پس از یکساعت اقدام به حذف هرگونه محتوی با ماهیت «تروریستی» کنند.

به موجب این طرح که روز چهارشنبه از سوی ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا پیشنهاد شد متخلفین و شرکت‌هایی که از این دستور سرپیچی کنند با مجازات‌های سنگین روبرو می‌شوند. نهاد اجرایی اتحادیه اروپا همچنین از کلیه فعالان حوزه فناوری دیجیتال خواسته است با راه اندازی و نصب «ابزارهایی جدید» مانع انتشار چنین محتواهایی شوند. امکان برقراری «تماس دائم» از سوی کاربران برای اطلاع رسانی و نیز بررسی درخواست‌ها جهت حذف یک محتوی مشکوک از دیگر پیشنهادهای مطرح شده توسط اتحادیه اروپا است.

شاخه اروپایی انجمن صنعت رایانه و ارتباطات که منابع شرکت‌های فعال در این بخش از جمله فیسبوک و گوگل را نمایندگی می‌کند در نخستین واکنش به این طرح ضمن ابراز نگرانی در خصوص تهدید آزادی بیان اعلام کرد: «چنین اقداماتی به گونه ای نامتناسب بر کسب و کار شرکت های کوچک اروپایی تاثیر منفی خواهد گذاشت.»

ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا روز چهارشنبه در نشستی با حضور کلیه اعضاء در جریان سخنرانی سالانه خود تاکید کرد: «کمیسیون امروز قوانین جدیدی را پیشنهاد می کند که به موجب آن هر گونه محتوی تروریستی باید حداکثر پس از یک ساعت از انتشار حذف شوند زیرا چنین مطالبی در این بازه زمانی بیشترین تاثیر را دارند.»

بروکسل پیشتر نیز از فعالان حوزه فناوری دیجیتال خواسته بود به درخواست مقام های سیاسی کشورها برای حذف زودهنگام محتواهای تروریستی تن دهند. ضرب الاجل و قوانین جدید در این خصوص در حالی اعلام شده است که دستگاه اجرایی اتحادیه اروپا پیش از این بر روی همکاری داوطلبانه پلتفرم های اینترنتی حساب باز کرده بود.

این در حالیست که به موجب پیشنهاد مطرح شده در آخرین سخنرانی رئیس کمیسیون اروپا، رعایت زمان تعیین شده به عنوان ضرب الاجل از این پس الزام آور است و رعایت نشدن آن با وضع مجازات‌های سنگین همراه خواهد شد.

کمیسیون اروپا تاکید کرده است که کشورهای عضو بنا به شرایط خود مجازات‌هایی کارآمد، متناسب و بازدارنده را در صورت بروز تخلف و بی توجهی به این دستورالعمل بر ضد خاطیان وضع خواهند کرد

دیکتاتوری ضدایرانی در شبکه‌های اجتماعی به حدی رسیده که سابقه ندارد اما در همین حال رژیم صهیونیستی و گروه‌هایی چون تروریست‌های منافقین به‌راحتی از این شبکه‌ها استفاده می‌کنند.

خبرگزاری فارس - مهدی پورصفا: شبکه‌های اجتماعی در حالی به منبع اصلی اخبار برای مردم دنیا تبدیل شده‌اند که اطلاعات دروغ بدون هیچ مانعی به سرعت در این رسانه‌ها در اختیار کابران قرار می‌گیرد و تنها اطلاعاتی که قصد رساندن حقیقت به گوش مردم غرب را داشته باشد، مورد سانسور قرار می‌گیرد.

در روزهای گذشته هدف قرار دادن همزمان حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی که اغلب متعلق به ایران بودند، تبدیل به تیتر یک اخبار حوزه فناوری اطلاعات شده است. بر طبق اعلامیه شرکت گوگل 39 کانال یوتیوب، شش وبلاگ در بلاگر و ۱۳ حساب در گوگل پلاس که ارتباط‌شان را با رادیو و تلویزیون دولتی ایران «پنهان کرده بودند» مسدود شدند.

از طرفی چندی پیش فیس بوک اعلام کرد که ۶۵۲ صفحه، گروه و حساب در این شبکه اجتماعی که مردم را در غرب آسیا، آمریکای لاتین، بریتانیا و آمریکا هدف قرار می‌دادند، حذف کرده و در کنار آن بخش ایمنی شبکه اجتماعی توئیتر نیز اعلام کرد که ۲۸۴ حساب کاربری را که دست به اقدامات «مخدوش سازی هماهنگ» می‌زدند، مسدود کرده است.

این شرکت‌ها حساب‌های فوق را با همکاری شرکتی به نام «فایر آی» مسدود کرده‌اند. شرکتی که در سال‌های اخیر در حوزه مقابله با حملات سایبری فعال بوده و مدیر عامل آن از بازنشستگان سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا است.

بر طبق گزارش رویترز اغلب حساب‌های حذف شده متعلق به اتحادیه بین المللی رسانه‌های مجازی بوده که منبع اغلب آن‌ها شبکه‌ها و خبرگزاری‌های فارسی زبان ایرانی بوده است. شرکت فایر آی نیز اعلام کرده است که حساب‌های فوق با رسانه‌های دولتی ایران فعالیت‌های تبلیغاتی در ضدیت با عربستان سعودی، رژیم صهیونیستی و حمایت از فلسطینی‌ها و توافق هسته‌ای انجام می‌دادند.

روشن است که این اقدام با هدف حمایت از رژیم صهونیستی و بی اعتنا به تلاش‌های سایر بازیگران برای تاثیرگذاری بر افکارعمومی از طریق شبکه‌های اجتماعی انجام شده است. اما سئوال اینجاست که آیا موضع شرکت‌هایی همچون گوگل و یاهو در مقابل فعالیت‌های هماهنگ سایر طرف‌ها نیز همین‌گونه است و یا چنین فعالیت‌های هماهنگی که به نفع مردم فلسطین است که با  موضع‌گیری‌های این چنینی روبه رو می‌شود.

 

* نژادپرستی نوین

اگر در قرن بیستم رسانه‌های کاغذی و شبکه‌های تلویزیونی به بستری برای رقابت‌های تبلیغاتی و انتخاباتی تبدیل شده بود، در قرن بیست و یکم این شبکه‌های اجتماعی هستند که افکار عمومی را شکل می‌دهند و به آن‌ها جهت می‌دهند. این ماجرا زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم دنیای بسیاری از کاربران تنها در همین شبکه‌های اجتماعی خلاصه می‌شود.

برای مثال تا سال 2017 پلتفرمهای تحت مالکیت فیس بوک نزدیک به 86 درصد کاربران 16 تا 64 ساله را در 33 کشور دنیا تحت پوشش قرار داده و به عنوان دروازه‌ای برای ورود به اینترنت ایفای نقش می‌کردند. طبیعی است که در چنین شرایطی شبکه‌های اجتماعی به عنوان اصلی‌ترین مسیرهای دریافت اطلاعات و اخبار در دنیا عمل خواهند کرد.

همچنین موسسه پیو در نظرسنجی خود از بین مردم آمریکا به این نتیجه رسیده است که در آمریکا 66 درصد کاربران فیس بوک اطلاعات خود را از این وب سایت دریافت می‌کنند و از هر 10 کاربر توییتر تقریباً 6 کاربر اخبار خود را از توییتر دریافت می‌کند. 70 درصد کاربران شبکه اجتماعی ردیت نیز به همین منوال عمل می‌کنند.

بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده توسط موسسه تامسون رویترز در سال 2016 از بین 50 هزار کاربر در 26 کشور دنیا، 56 درصد آن‌ها از رسانه‌های اجتماعی به عنوان منبع خبر استفاده می‌کنند. حتی در آمریکا نیز تلویزیون‌ها دیجیتال و کابلی قافیه را به رسانه‌های اجتماعی باخته‌اند.

با چنین جایگاهی به راحتی می‌توان افکار عمومی دنیا را در هر سطحی بر علیه یک موضوع با سوء استفاده از این توان بسیج کرد. کمپین‌های تبلیغاتی یک نمونه واضح از چنین شرایطی است. با این حال و در شرایطی که نژادپرستی موضوعی شایع در شبکه‌های اجتماعی است اما الگوریتم‌های طراحی شده توسط شبکه‌های اجتماعی اجازه گسترش این پدیده را می‌دهند.

این الگوریتم‌ها هستند که اجازه دسترسی به اخبار و اطلاعات را به کاربران می‌دهند، به عنوان مثال در فیس بوک در صورتی که دایره دوستان شما محدود به یک گرایش خاص سیاسی یا نژادی باشد، الگوریتم فیس بوک اجازه دسترسی به سایر اخبار و اطلاعات را به صورت هوشمند نخواهد داد.

به این ترتیب شبکه‌های اجتماعی عملاً زمینه ایجاد جزایر جداگانه مبتنی بر عقاید خاص را فراهم می‌کنند. این اتفاق به وضوح در وقایع تظاهرات سیاه پوستان در شهر فرگوسن مشهود بود. به این ترتیب بسیاری از شهروندان آمریکایی بنا بر همین الگوریتم‌ها از دسترسی به اخبار غرب آسیا به خصوص منازعات مرتبط به صهیونیست‌ها و فلسطینی‌ها محروم شدند.

شبکه‌های اجتماعی به این ترتیب موجب تشدید حزب‌گرایی و قطب‌گرایی‌های نژادی می‌شوند. اوضاع در دریافت اخبار از منابع مطمئن بسیار بدتر است، به عنوان مثال مطالعه‌ای که توسط موسسه مطبوعات آمریکا در ماه مارس سال 2017 منتشر شده حاکی از آن است که آنچه برای این کاربران مهم است، فردی است که لینک اخبار را برای آنان می‌فرستد.

به این ترتیب با محدود شدن اخبار عملا منابع کاربران شبکه‌های اجتماعی محدود به تعدادی منابع خاص می‌شود. حال فرض کنید که شما بخواهید اطلاعات جدیدی را در مورد جنایات رژیم صهیونیستی علیه فلسطینی‌ها که کوچکترین نشانی در رسانه‌های غربی علیه آنان منتشر نمی‌شود را به گوش کاربران برسانید.

از آنجا که در رسانه‌های جریان اصلی خبری از جنایات نیست، به صورت طبیعی این اخبار به صورت اتوماتیک از اولویت‌های اصلی خبری برای کاربران شبکه‌های اجتماعی حذف می‌شوند. جالب اینجاست که در صورت انجام چنین کاری، بلافاصله با عناوینی همچون نفرت پراکنی و طرفدارای از تروریسم مورد هدف قرار می‌گیرید. به عنوان نمونه علاوه بر موارد فوق می‌توان به حذف حساب‌های کاربری مرتبط با حزب الله در شبکه‌های اجتماعی توییتر و فیس بوک اشاره کرد.

 

* وقتی اخبار جعلی بر انتشار حقایق غلبه می‌کنند

معضل بعدی در خصوص عملکرد شبکه‌های اجتماعی اطمینان در خصوص منابع اخبار منتشر شده است. شبکه‌های اجتماعی به دلیل پلتفرم توزیعی مدنظرشان عملاً هیچ نظارتی بر منابع انتشار اخبار و اطلاعات ندارند. تجربه نشان می‌دهد که اطلاعات و اخبار کذب توزیع شده در شبکه‌های اجتماعی می‌توانند در دنیای واقعی تبعاتی سخت و خطرناک داشته باشند.

نمونه چنین اتفاقی را می‌توان در ماجرای پیتزا گیت دید. اخبار غلطی که در وب سایت ردیت منتشر شد، در قالب اخبار اصلی منعکس شد. این اخبار نشان می‌داد که حلقه‌ای از سیاستمداران دموکرات به دنبال سوء استفاده از کودکان در یک پیتزا فروشی در واشنگتن هستند و کار به آنجا رسید که عده‌ای مسلح به آدرس پیتزا فروشی درج شده در اخبار حمله کردند، اما با یک مغازه ساده روبه رو شدند.

در عرصه منازعات سیاسی این گونه اخبار خواهان بیشتری پیدا می‌کنند. به عنوان مثال بر اساس مطالعه‌ای که در ایالت میشیگان انجام شد، این امر ثابت شد که در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 حجم اخبار حرفه‌ای به اشتراک گذاشته شده به کمترین حجم ممکن رسیده است.

بر طبق تحقیقات جان مارکوف از روزنامه نگاران نشریه نیویورک تایمز ربات‌های خودکار طرفدار ترامپ از پیام‌های منتشر شده توسط هواداران کلینتون پیشی گرفتند. همچنین گزارش‌های منتشر شده در نشریات گاردین و وبسایت بازفید نشان داد که یک شهر 55 هزار نفری به نام ولس در مقدونیه به تنهایی دارای 100 وبسایت طرفدار ترامپ بود که اخبار جعلی را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کردند.

جالب اینجاست که شبکه‌های اجتماعی به دلیل کارکرد اقتصادی خود لینک‌های مورد نظر را با قدرت ترویج می‌کنند. مطالعات موسسه پیو نشان می‌دهد که 23 درصد آمریکایی‌ها اخبار جعلی را حتی پس از این که از ماهیت آن‌ها مطلع شدند، باز هم به اشتراک می‌گذارند.

با وجود رسوایی‌های فراوان در این باره تنها مجلس قانونگذاری آلمان شبکه‌های اجتماعی را موظف به برداشتن اطلاعات کذب در مدت زمان 24 ساعت کرده است. در ماجرای حذف حساب‌های کاربری مرتبط با ایران هم آنچه جلب توجه می‌کند، وجود منابع مورد اطمینان در هر کدام از شبکه‌های خبری است.

اغلب حساب‌های کاربری حذف شده، اخباری با منابع مطمئن همچون خبرگزاری‌های رسمی همچون فارس و واحد مرکزی خبر را در فضای مجازی را منتشر می‌کردند. لینک این اخبار به راحتی در فضای مجازی قابل پیگیری است. از این رو جالب است که با وجود فعالیت‌های میلیون‌ها ربات در فضای شبکه‌های اجتماعی و انتشار اخبار دروغ، این شبکه‌ها اقدام به حذف حساب‌هایی کرده‌اند که اخبار مرتبط با ایران را منتشر می‌کنند.

 

* ارتش‌های سایبری که در مقابل چشمان بسته گوگل و توییتر فعالیت می‌کنند

نکته‌ بعدی در خصوص عملکرد شبکه‌های اجتماعی فعالیت ارتش‌های سایبری با هدف تاثیرگذاری بر وقایع و اتفاقات بین‌المللی است. اغلب این ارتش‌ها تلاش می‌کنند تا با انتشار اطلاعات دروغ به مسموم کردن فضا بپردازند.

به عنوان مثال در گزارش موسسه اینترنتی آکسفورد که که در ماه ژانویه سال 2015 منتشر شده از فعالیت یکی از تیپ‌های ارتش بریتانیا با هدف مبارزه با دشمنان در فضای توییتر و فیسبوک خبر می‌دهد. روزنامه گاردین هم در گزارشی به این مسئله اشاره کرد که یک واحد جنگ سایبری تحت نظر وزارت دفاع بریتانیا در آغاز ناآرامی‌ها در سوریه و استان درعا به انتشار اخبار جعلی و مرتبط در خصوص وقایع این کشور می‌پرداخته است.

نقطه تمرکز این واحد، فعالیت کلاه‌سفیدها در اقصی نقاط این کشور بود. هم چنین در یک گزارش جداگانه به این نکته اشاره شده است که هم اکنون نزدیک به 28 کشور از چنین واحدهایی بهره می‌برند. این کشورها از یگان‌های نظامی و یا شرکت‌های ارتباطی پیمانکار برای تاثیرگذاری بر شبکه‌های اجتماعی برخوردارند.

در این میان رژیم صهیونیستی با توجه به ابعاد خود بیشترین هزینه را برای تاثیرگذاری بر شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کند. انتشار فیلمی از سربازان رژیم صهیونیستی که در حال خواندن یک ترانه قدیمی ایرانی هستند، نشان می‌دهد که تلاش‌های فوق کاملاً هدفمند است.

گروهک تروریستی منافقین هم به دنبال استفاده از شبکه توییتر برای حمایت از شعارهای خود است و حتی استفاده از واژه‌ها و ربات‌هایی با محتوای جنسی در دستور کار آن قرار گرفته است.

در سال 2014 گروه هکری انانیموس مدعی شد، تعداد زیادی از حساب‌های کاربری گروهک‌های تروریستی همچون داعش از طریق برخی از آی پی‌های متعلق به نهادهای اطلاعاتی غربی به روزرسانی می‌شود. با وجود انتشار جزییات این ماجرا شرکت‌های فوق کوچکترین قدمی در این باره برای روشن شدن جزییات ماجرا برنداشتند.

 

* دیکتاتوری به سبک گوگل و فیس بوک

در آخرین تحولات مربوط به این ماجرا «جی نانکارو»، سخنگوی فیس بوک می‌گوید که این شرکت همچنان در حال تحقیق در مورد حساب‌ها و صفحات مرتبط با ایران است.

این سخنان سخنگوی شرکت فیس بوک به این معناست که ما باید در آینده نزدیک شاهد حذف حساب‌های بیشتری باشیم که مطالبی در حمایت از موضع کشورهای مستقل از جمله ایران را منتشر می‌کنند.

این موضع‌گیری در حالی است که انتشار اطلاعات دروغ و بدون منبع در شبکه‌های مجازی غوغا می‌کند و برخی آن را به عنوان معضلی برای دموکراسی‌های غربی می‌شناسند. به نظر می‌رسد که باید به این نتیجه صریح برسیم که عملاً نوعی دیکتاتوری به نفع مواضع غرب در این شبکه‌ها در جریان است؛ دیکتاتوری که حتی سانسورچی‌ها در حکومت‌هایی استبدادی همچون اتحاد جماهیر شوروی نیز نمی‌توانستند خواب آن را ببینند.