روزشمار ۱۴۰۲؛ تیر: اوجِ انتقادات از کندی اینترنت و یک دستور
تیرماه حجم اخبار و مسایل و مشکلات پیرامون حوزه اینترنت تقریبا اوج‌گیری داشت. از کندی‌های شدید و آزاردهنده و اختلال اینترنت گرفته تا دستور رییس جمهور در جلسه شورای عالی فضای مجازی برای بهبود کیفیت اینترنت.
در این ماه انتقادات از نحوه فعالیت گسترده و علنی مافیای فروش فیلترشکن و نداشتن برنامه‌ای برای برخورد با این پدیده نیز سوژه رسانه‌ها، محافل سیاسی و کاربران شبکه‌های اجتماعی بود.
۲ تیر: نخستین قطع اینترنت از مسیر گرجستان
دوم تیرماه شرکت ارتباطات زیرساخت نخستین خبر قطع فیبر اینترنت ایران از مسیر گرجستان را اعلام کرد. اتفاقی که البته در دیگر ماه‌های سال نیز به کرات رخ داد.
در این مقطع زیرساخت با بیان اینکه روز جمعه برخی از لینک‌های اینترنت بین‌الملل، ورودی از سمت کشور ارمنستان در خاک کشور گرجستان قطع و مشکل از مسیرهای جایگزین رفع شد، اعلام کرد هم اکنون میزان پهنای باند بین الملل حداقل به اندازه دو برابر نیاز کاربران کشور وجود دارد.
چند روز بعد هم شرکت زیرساخت اعلام کرد: در چند روز گذشته، گوگل در اقدامی غیر حرفه‌ای، نسبت به ایجاد اختلال در استفاده از سرویس جستجوی خود (Google.com) برای کاربران ایرانی اقدام کرده است و متخصصان این شرکت در تلاش برای خنثی کردن این محدودیت جدید هستند.
۷ تیر: دستور تشکیل کارگروه رفع کندی اینترنت
اما انتقادات از کندی شدید اینترنت کشور از اوایل سال، اعتراضات زیادی را در میان کاربران اینترنتی، کسب و کارها و تشکل‌های خصوصی این حوزه و برخی نمایندگان مجلس به همراه داشت.
روز سه‌شنبه هفتم تیرماه، این موضوع به شورای عالی فضای مجازی نیز کشیده شد.
ابراهیم رئیسی رییس جمهور و رییس این شورا در این جلسه که با حضور سران قوا تشکیل شد به برخی گلایه‌های مردمی‌در سفرهای استانی در رابطه با کندی اینترنت اشاره و کارگروهی متشکل از مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات را مامور کرد تا موضوع را بررسی و حداکثر تا یک‌ماه آینده نتیجه بررسی و راهکارهای رفع دغدغه‌های مردم را ارائه کنند.
این دستور که به نوعی به منزله تایید و پذیرش رسمی کندی اینترنت تلقی شد، اما بازتاب زیادی به همراه داشت.
در همین رابطه رییس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس در توییتی پیرامون دستور رییس جمهور به بررسی و رفع گلایه‌ها از وضعیت اینترنت، نوشت: «تصمیم امروز رییس جمهور در شنیدن صدای نارضایتی مردم و دستور به بررسی و رفع گلایه‌ها از وضعیت اینترنت، قابل تقدیر است اما این موضوع بیش از ۴ماه قبل هم توسط ایشان به کارگروه اقتصاد دیجیتال دولت ارجاع شد.»
اگرچه یک هفته بعد خوراکیان سخنگوی وقت شورای عالی فضای مجازی در خصوص اینکه نتیجه این کارگروه چه زمان به رئیس جمهور و مردم ارائه می‌شود گفت: «زمان مشخصی در مصوبه وجود ندارد اما این کارگروه در حداقل زمان ممکن این گزارش‌ها را تهیه می‌کند و به محض تهیه شدن در دستور شورای عالی فضای مجازی قرار می‌گیرد.»
این در حالیست که تا کنون خبری از جزییات سرنوشت و خروجی کارگروه و مصوبه شورای عالی فضای مجازی در دست نیست.
در همین رابطه یازدهم تیرماه وزیر ارتباطات در پاسخ به انتقادات از مشکلات اینترنت کشور گفته بود: کسانی که ادعا می‌کنند، اگر اختلالی وجود دارد باید ثابت کنند.
بیست و ششم تیرماه نیز انجمن فروشگاه‌های اینترنتی (تجارت الکترونیک تهران)، در دومین نامه خود به رئیس جمهور، گزارشی ۶۷ صفحه‌ای از مشکلات و وضعیت اینترنت در ایران ارائه کرد که متعاقبا با استقبال از این گزارش منجر به برگزاری نشست مشترکی با مدیران وزارت ارتباطات شد و وارد کردن برخی ابهامات و اشکلات به گزارش مذکور شد.
۱۴ تیر: تهدید رگولاتوری به لغو مجوز مخابرات
در چهاردهم تیرماه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در نامه‌ای به مخابرات هشدار داد که در صورت عدم انجام تعهدات این شرکت برای افزایش کیفیت شبکه ثابت کشور و حل مشکل شبکه تجمیع این شرکت در داخل شهرها، پروانه این اپراتور تمدید نخواهد شد.
۳ روز بعد یعنی در هفدهم تیرماه رییس هیات مدیره شرکت مخابرات در واکنش به این نامه جزییات بیشتری را مطرح و اعلام کرد: «آقای وزیر در حقیقت نامه‌ای ارسال کردند و این نامه برای ما معنی‌اش این نبود که لغو پروانه یا عدم تمدید؛ و معنی آن این بود که ما با شما یک کارهایی داریم و بیایید توافق کنیم و ما هم اعلام آمادگی کردیم که با همدیگر به توافق مناسب برسیم.»
و در نهایت در بیست و سوم خردادماه اعلام شد با توجه به جلسات برگزار شده مخابرات و رگولاتوری وضعیت تمدید یا عدم تمدید پروانه شرکت مخابرات ایران تا ۲۷ تیرماه مشخص می‌شود. (موضوعی که البته به زمان دیگری موکول شد.)
۲۲ تیر: هک سامانه‌های بنیاد شهید
بیست و دوم تیرماه اخباری غیررسمی در فضای مجازی منتشر شد مبنی بر اینکه یک گروه هکری بنام بختک مسئولیت حمله سایبری به سامانه‌های بنیاد شهید را بر عهده گرفته و مدعی شد تمام سیستم‌ها، اطلاعات و Backupهای ستاد مرکزی را حذف کرده است.
دو روز بعد بنیاد شهید و امور ایثارگران این خبر را تأیید کرد و با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: طی روزهای گذشته سامانه‌های اینترنتی این بنیاد با حملات سایبری رو به رو شد که این حملات در همان دقایق اولیه مورد رصد کارشناسان فنی قرار گرفته و کنترل شد.
بیست و هشتم تیرماه نیز رییس بنیاد شهید این کار اختلالگران را بی‌سلیقگی دانست و گفت: «در سال گذشته بنیاد شهید یکی از دو سازمانی بود که توانست کل خدمات را هوشمند کند؛ اما با این کار ما را برگرداندند به قبل از هوشمندسازی و در حال حاضر امور ایثارگران مانند گذشته با روش‌های کاغذی پیش می‌رود.»
۳۰ تیر: عکس جنجالی از پیام‌رسان بله
در سی‌ام تیرماه اما با انتشار تصویری از یک صفحه مانیتور با محتوای چت‌های گروهی در پیام‌رسان بله، ادعا شد که این پیام‌رسان به داده‌های کاربرانش دسترسی دارد.
فردای این ماجرا، پیام‌رسان بله با انتشار یک بیانیه اعلام کرد: «تأکید می‌کنیم که حریم خصوصی کاربران خط قرمز ماست. همچنین بله حق قانونی جهت پیگیری و برخورد با منتشرکنندگان این تصویر را برای خود محفوظ می‌دارد.»
همان روز سازمان فناوری اطلاعات ایران از برگزاری جلسه‌ای با مدیران ارشد پیام‌رسان ایرانی «بله» خبر داد و از این پیام‌رسان درخواست کرد تا ضمن بررسی دقیق در مورد تصویر مذکور، فورا توضیحاتی ارائه دهد. (اگرچه خبری از سرانجام این بررسی منتشر نشد.)
و در نهایت آنکه از اهم رویدادهای حوزه فاوا در تیرماه می‌توان به جنجال از اخبار و برآوردها از گردش مالی هنگفت فروشندگان فیلترشکن در داخل کشور و اظهارات برخی نمایندگان مجلس مبنی بر امکان شناسایی مافیای فیلترشکن، رد درخواست وزیر ارتباطات برای رفع فیلترینگ گوگل‌پلی در جلسه ۲۶تیرماه کمیته فیلترینگ، قرار گرفتن دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیر شورای عالی فضای مجازی، جانشین قرارگاه فضای مجازی بسیج، شورای عالی انقلاب فرهنگی، فرماندهی امنیت سایبری سپاه پاسداران، مرکز بررسی جرائم سازمان یافته و آکادمی راوین در لیست تحریم‌های کشور انگلیس و ماجرای قطع اینترنت در مراسم افتتاحیه نمایشگاه الکامپ و نیمه‌کاره رها شدن سخنرانی‌ها اشاره کرد.
- ۰۳/۰۱/۰۷